۸ عبارتی که افراد باهوش از به کار بردن آنها در مکالمات خود اجتناب می کنند

برای همه ی ما پیش آمده است که چیزی بگوییم و دیگران برداشت کاملاً متفاوتی از آن بکنند. حرف های به ظاهر ساده و بی آزار می توانند به ایجاد احساس بدی در شنونده منجر شوند که شاید هیچگاه در ذهن گوینده نبوده است. خطاهای کلامی اغلب به این دلیل روی می دهند که ما از معانی ضمنی و ظریف حرف هایی که می زنیم آگاهی نداریم. درک این معانی ضمنی به توانایی دریافت احساسات و تجربیات دیگران یا همان «آگاهی اجتماعی» نیاز دارد.

«تلنت اسمارت» هوش هیجانی بیش از یک میلیون نفر را مورد بررسی قرار داده و متوجه شده است آگاهی اجتماعی مهارتی است که بسیاری از ما از آن بی بهره ایم. از این جهت می گوییم از آن بی بهره ایم که آنقدر روی آنچه می خواهیم بگوییم و تأثیر گفته های دیگران بر خود متمرکز می شویم که دیگران را به کلی فراموش می کنیم.

در ادامه ی این مطلب با دیجیاتو همراه باشید.

این مسئله مشکل ساز است، چون انسان ها موجودات پیچیده ای هستند. شما بدون اینکه تمام تمرکز خود را روی جهتگیری یک نفر قرار دهید نمی توانید امیدوار باشید او را درک کنید. زیبایی آگاهی اجتماعی این است که با چند تغییر کوچک و ساده در آنچه به زبان می آورید می توانید روابط خود را با دیگران تا حد چشمگیری بهبود ببخشید. عبارات خاصی وجود دارند که افراد بهره مند از هوش هیجانی بالا، با همین هدف برای اجتناب از آنها در مکالمات روزمره ی خود دقت زیادی به خرج می دهند. عبارات زیر ۹ مورد از بدترین اشتباهاتی هستند که می توانید حین مکالمات خود مرتکب شوید و بهتر است از به کار بردن آنها اجتناب کنید.

۱- «خسته به نظر می رسید»

افراد وقتی خسته هستند ظاهر خوبی پیدا نمی کنند، چشم هایشان خسته به نظر می رسد، موهایشان به هم می ریزد، به سختی می توانند تمرکز کنند و ممکن است تا حد زیادی بد خلق باشند. وقتی به کسی می گویید خسته به نظر می رسد، تمام ویژگی های بالا به علاوه ی ویژگی های دیگری که او ممکن است در ذهن خود تصور کند را به طور ضمنی به او نسبت می دهید.

به جای این عبارت می توانید بگویید «همه چیز خوب است؟». به جای آنکه خستگی را حالت پیش فرض دیگران در نظر بگیرید از آنها سؤال کنید. به این ترتیب فرد مورد نظر می تواند سر صحبت را باز کند و خودش احساسش را با شما در میان بگذارد. از همه مهمتر اینکه، به جای آنکه گفته ی شما را بی ادبانه در نظر بگیرد، آن را به حساب دلسوزی و مهربانیتان خواهد گذاشت.

۲- «حسابی لاغر شده اید»

این مورد هم مثل قبلی به خودی خود معنای بدی ندارد و حتی تعریف محسوب می شود، اما به طور ضمنی انتقادی است. وقتی به کسی می گویید خیلی لاغر شده است، به طور ضمنی به او گفته اید خیلی چاق بوده است.

به جای این عبارت می توانید بگویید «خیلی روی فرم به نظر می رسید». این جمله به راحتی تمام معنای ضمنی جمله ی قبل را از بین می برد و به جای آنکه ظاهر فعلی طرف مقابل را با ظاهر پیشین او مقایسه کند، تنها به تعریف از ظاهر فعلی وی می پردازد. این کار گذشته ی او را کلاً از تصویر خارج می کند.

۳- «روی هم رفته برای او بیش از اندازه خوب بودید»

وقتی کسی رابطه ی شخصی یا کاری خود با یک نفر را از دست داده است، گفتن این جمله می تواند این معنا را داشته باشد که شما اعتقاد دارید فرد مورد نظر در انتخاب اولیه ی خود به اندازه ی کافی عاقلانه رفتار نکرده است.

به جای این می توانید بگویید «او بود که شما را از دست داد». این جمله همان حمایت و خوش بینی جمله ی قبل را بدون هیچ انتقاد ضمنی به وی منتقل می کند.

۴- «شما همیشه ... » یا «شما هیچوقت ... »

هیچ کاری نیست که کسی همیشه انجام بدهد یا ندهد. انسان ها خودشان را یک بُعدی نمی بینند، شما نیز نباید سعی کنید شخصیت آنها را یک بُعدی توصیف کنید. جمله هایی که اینگونه آغاز می شوند، دیگران را در موضع دفاعی قرار می دهند و باعث می شوند کاملاً جلوی دریافت پیام شما گرفته شود. این اصلاً چیز خوبی نیست چون وقتی چنین عباراتی به کار می برید، احتمالاً حرفهای مهمی برای گفتن دارید.

به جای آن می توانید به آن حرکت یا حرف خاص فرد مورد نظر اشاره کنید که شما را آرزده می کند، اما به حقایق پایبند بمانید. اگر تکرار یک رفتار است که شما را آزرده خاطر کرده است همیشه می توانید بگویید «به نظر می رسد این کار را زیاد انجام می دهید» یا «به اندازه ای این کار را تکرار می کنید که توجه من به آن جلب شده است».

۵- «نسبت به سنتان خوب به نظر می رسید»

استفاده از «نسبت به» به عنوان وابسته ی وصفی، همیشه متکبرانه و نامحترمانه برداشت می شود. هیچ قهرمانی دوست ندارد نسبت به یک قهرمان ورزشی از هوش بالایی برخوردار باشد، یا مثلاً هیچ فرد مسنی دوست ندارد نسبت به کسانی که یک پایشان لب گور است ظاهر خوبی داشته باشد. همه دوست دارند فقط باهوش یا خوش چهره خطاب شوند. جملات یاد شده به عنوان نمونه می توانند از لحاظ معنایی برخورداری جامعه ی قهرمانان ورزشی از هوش را زیر سؤال ببرند و یا به طور ضمنی این معنا را منتقل کنند که ظاهر خوب در میان سالمندان بعید و تعجب برانگیز است.

به جای اینگونه جملات می توانید از قیاس غیر ضروری موجود در آنها اجتناب کنید و مثلاً بگویید «خوب به نظر می رسید». تعریف واقعی نیازی به وابسته ی وصفی ندارد.

۶- «قبلاً هم گفتم، ...‌ »

همه ی ما ممکن است گهگاه چیزی را فراموش کنیم. چنین جمله ای اینطور برداشت می شود که از تکرار حرف خود احساس بدی دارید و این برای شنونده (کسی که سعی دارد به گفته های شما گوش کند) ناراحت کننده است. داشتن احساس بد بابت تکرار حرفی که پیش از این هم گفته اید، یا نشان دهنده ی تزلزل شماست، یا سعی دارد اینطور القا کند که از بقیه بیشتر می فهمید (و یا هر دو). تعداد معدودی که عمداً این جمله را به کار می برند دقیقاً همین منظور را دارند.

به جای این جمله باید ببینید چطور می توانید پیام خود را به شکلی شفاف تر و جذاب تر برای مخاطب خود بیان کنید. به این ترتیب گفته های شما را بهتر به خاطر خواهند سپرد.

۷- «خودتان می دانید» یا «هر طور خودتان دوست دارید»

با اینکه ممکن است نظر خاصی درباره ی سؤالی که پرسیده شده نداشته باشید، نظر شما برای سؤال کننده اهمیت داشته است؛ در غیر این صورت این سؤال را از شما نمی کرد).

به جای این جمله می توانید بگویید «من در مورد هیچ یک نظر محکمی ندارم اما چند نکته ای که باید مد نظر قرار داد اینها هستند ...‌‌ ». شما با اظهار نظر در مورد یک موضوع (حتی بدون جانبداری)، نشان می دهید برای سؤال کننده ارزش قائلید.

۸- «حداقل من تا به حال ... »

عبارتهایی که مثل این عبارت آغاز می شوند راه غیر محترمانه ای برای منحرف کردن تمرکز بحث از اشتباه خودتان به اشتباهِ معمولاً بی ربطی است که طرف مقابل در گذشته انجام داده است.

به جای این جمله می توانید بگویید «متأسفم». پذیرفتن مسئولیت اشتباهاتی که مرتکب می شوید، بهترین راه برای کشاندن بحث به نقطه ای منطقی تر و آرام تر برای حل مسائل است. اعتراف به تقصیر، راه بسیار خوبی برای جلوگیری از بدتر شدن اوضاع است.

جمع بندی

در هر مکالمه ای همین جزئیات تفاوت زیادی به وجود خواهند آورد. اگر توصیه های بالا را امتحان کنید از نتایج مثبتی که دریافت می کنید متعجب خواهید شد. از طرف دیگر می توانید با بینشی که از نکات بالا به دست آورده اید، در مورد دیگر جملاتی که روزانه در مکالمات خود به کار می برید نیز حساسیت بیشتری از خود نشان دهید.