خطای ۵۳ آیفون، تصمیم درستی که به بدترین شکل اجرا شد

در جهانی زندگی می کنیم که حفاظت از اطلاعات مان، حیاتی به نظر می رسد. از هکرهای اینترنتی بگیرید تا سارقان تلفن های هوشمند و غیره.

در این میان اپل شرکتیست که وقتی پای حفاظت از داده های کاربران به میان می آید، بیش از اندازه محتاط می شود و گاهی همین احتیاط باعث می گردد تا جمعی از کاربران زیان بینند.

پیش از این مصاحبه تیم کوک با تلگراف را برایتان منتشر کرده بودیم. در آن مصاحبه، تیم کوک می گوید هر کاری می کند تا از داده های کاربرانش محافظت کند و حال کاشف به عمل آمده که این موضوع به طراحی تلفن های هوشمند نیز راه یافته و خود کاربران نمی توانند بخش هایی از موبایل های خود را تعویض نمایند.

داستان به طور کلی از اینجا شروع شد که هفته ی پیش، گاردین وجود چنین خطایی را در آیفون برخی از کاربران گزارش داد. به نظر می رسد که در آیفون های ۶، ۶ پلاس و نمونه های جدیدتر، زمانی که کاربر نمایشگر و سنسور تاچ آی دی را تعوبض کرده باشد و به سراغ یک بروز رسانی نرم افزاری برود - آپدیت از iOS 8 به نسخه نهم - دستگاه بی استفاده و بریک (به اصطلاح آجر) می شود.

این در حالیست که اگر با آیتونز به سراغ بازیابی آیفون خود بروید هم صرفا با خطای ۵۳ رو به رو خواهید شد. موبایل گران قیمت شما در واقع کاملا بی استفاده می شود. این مشکل حتی دامن افرادی را گرفته که تعمیر موبایل آنها هیچ ربطی به کلید فیزیکی هوم و Touch ID نداشته.

اپل هفته گذشته در پاسخ به گاردین گفته بود: «زمانی که یک آیفون به دست تعمیرکاری غیر مجاز تعمیر شود و برای مثال یک نمایشگر یا سایر بخش های غیر اصلی و تولید نشده به دست اپل در آن قرار گیرد، باز هم ممکن است این مشکل برای کاربران پیش آید و با خطای ۵۳ مواجه شوند.»

اینطور که به نظر می رسد سنسور Touch ID با یک الگورتیم امن کار می کند و داده های مرتبط با اثرانگشت کاربر را (در چیپ پردازنده) ذخیره می کند. در صورتی که این الگوریتم با سنسور غیر اصلی جفت شود، عملکرد خود را از دست داده و به عنوان "دست کاری مخرب" شناسایی می شود.

در این بین می توان متصور بود که مهندسان اپل با تصور مثبتی که داشته اند این کار را انجام داده اند. پیش از این شاهد ارائه برخی سخت افزارهای امن نیز بوده ایم. برای مثال حافظه های فلش Verbatim این قابلیت را دارند که اگر بورد اصلی دستکاری شود یا چیپ حافظه از جایش خارج شود، محتویات خود را نابود کنند. همین حالا می توانید به سراغ خرید هارد درایوهای اینچنینی نبز بروید.

بعضی افراد به محصولات "خود-تخریبگر" نیاز دارند، این افراد جز کاربران عادی نیستند

برای برخی مشاغل، افراد یا سازمان ها، داشتن دستگاهی که در پی ایجاد عملیات مخرب بر روی آن بتواند خود را نابود کند، بسیار با اهمیت است. این نوع مشاغل ترجیح می دهند محصول شان نابود شود اما اطلاعات روی آن با تغییرات سخت افزاری در دسترس دیگران قرار نگیرند.

از لحاظ مهندسی و تئوریک، اپل انتخاب درستی کرده است. انتخاب صحیح این است که تلفن همراه از کار افتد و شخص ثالثی نتواند به محتویات آن از جمله اطلاعات پرداخت موبایلی یا داده های شخصی دست پیدا کند. در عمل اما، این صرفا یک ایده کمال گرایانه است که برای یک کاربر عادی منطقی به نظر نمی رسد.

فرض کنید بخش جلویی موبایل شما (متشکل از نمایشگر و کلید فیزیکی هوم) کاملا از هم پاشیده است. در این حالت اپل با دریافت ۲۹۹ دلار از شما آیفون ۶ یا ۶ اس را کاملا تعمیر می کند یا اگر ۶ پلاس یا ۶ اس پلاس داشته باشید، این رقم یه ۳۲۹ دلار می رسد.

گارانتی یک ساله محصولات اپل حوادث را مشمول نمی شود و اگر بخواهید در برابر چنین مواردی بیمه شوید، باید به سراغ +AppleCare بروید. حال برای داشتن همین بیمه، در صورتی که آیفون ۶ و ۶ پلاس دارید باید ۷۹ دلار پرداخت کرده و در صورتی که ۶ اس یا ۶ اس پلاس داشته باشید، این مقدار به ۹۹ دلار می رسد. این بیمه اضافه، دو حادثه را پوشش می دهد.

همین اقدام زیان خاصی برای اپل در بر ندارد. اول اینکه اگر قرار شود موبایل شما به طور کامل تعویض شود، یک آیفون تعمیر - نو شده (Refurbished) به شما تعلق خواهد گرفت در حالی که از سایر قطعات آیفون شکسته شده ی شما نیز استفاده خواهد شد.

بیراه نیست اگر بگوییم که اپل در این بین زیاده روی کرده و نامش را نیز حفاظت از داده های کاربران می گذارد. مسئله مهم اینجاست که اپل در این بین سود مالی هنگفتی از عدم تعمیر آیفون ها به دست تعمیرکاران شخص ثالث به دست خواهد آورد.

اپل می توانست خطای ۵۳ را در قالب یک «نوتیفیکیشن» به دست کاربران برساند نه اینکه به طور کلی موبایل افراد را تبدیل به یک ماکت گران قیمت کند. اطلاعات کاربران نیز باید به شکل موقت از دسترس خارج می شدند و بهتر بود افراد با چنین پیامی مواجه می شدند:

برای سنسور Touch ID دستگاه شما مشکلاتی به وجود آمده و به همین دلیل ما از این پس نمی توانیم امنیت آن و پرداخت های شما را بر عهده بگیریم. برای پاک سازی داده های قبلی اینجا را کنید کنید، یا برای استفاده از داده های خود با اپل تماس بگیرید.

بخش دیگری از مشکل این است که اپل قبل از این، چنین موضوعی را مطرح نکرده بود و اکنون جمعی از کاربران به همین دلیل با زیان مالی رو به رو شده اند. حتی اگر تصور کنیم که سنسور تاچ آی دی بدون اطلاع کاربر تغییر کرده، iOS می توانست به شکل مداوم این موضوع را به شخص یادآوری کند.

کاربران آیفون افرادی عادی هستند نه هکرها و آژانس های اطلاعاتی. در نتیجه یک شخص عادی ترجیح نمی دهد که به علت تعمیر شدن موبایلش توسط خود یا شخصی تایید نشده از سوی اپل، با آیفونی کاملا بلا استفاده مواجه شود. با وجود اینکه اپل تصمیم درستی در زمینه حفاظت از داده های کاربران گرفته، اما این تصمیم تا حد زیادی بد اجرا شده و برای همیشه محصولات این شرکت را از رده خارج می کند؛ اقدامی که مشخصا از سوی یک کاربر عادی قابل پذیرش نیست.