چرا مدیران عامل امروز بیش از پیش اهمیت پیدا کرده اند؟

سهام شرکت اپل با مرگ استیو جابز در سال ۲۰۱۱ بلادرنگ با افت مواجه شد. این یکی از نمونه های بسیاری است که نشان می دهد بازار ها می توانند در واکنش به مرگ رهبر یک شرکت، مثل موجوداتی زنده، پویا و دارای احساسات عمل کنند.

اما شدت اثری که چنین رویدادی از خود باقی می گذارد به این بستگی دارد که مدیرعامل مورد نظر تا چه حد نزد دیگران پر ابهت و یا ضعیف در نظر گرفته شود. پژوهشی از سوی دانشگاه نوتردام و دانشگاه جورجیا نشان می دهد به دنبال مرگ غیر منتظره ی یک مدیرعامل، ارزش بازار یک شرکت به نسبت ۶۰ سال پیش، تا ۶۵ میلیون دلار بیشتر بالا یا پایین می رود.

کریگ کراسلند از دانشگاه نوتردام و تیموتی کوئیگلی و رابرت کمپبل از دانشگاه جورجیا، به تمام ۲۴۰ شرکت امریکایی که بین سال های ۱۹۵۰ تا ۲۰۰۹ مدیران عامل خود را طی مرگی غیر منتظره از دست داده اند نگاهی انداختند. متوسط ارزش بازار شرکت های مورد بررسی در این پژوهش ۱.۳ میلیارد دلار بوده است.

کراسلند می گوید: «وقتی مدیرعامل ناکارآمدی از دنیا می رود، واکنش بازار مثبت خواهد بود. سنگدلانه به نظر می رسد اما این از نظر بازار اتفاق مثبتی است. اما وقتی صحبت از مدیرعامل فوق العاده لایق، خوش شانس و اثربخشی در میان باشد، واکنش بازار به مرگ غیر منتظره ی او منفی است».

کراسلند اعتقاد دارد واکنش بیشتر در بازار، به دلیل بالا رفتن پدیده ای به نام اثر مدیرعامل، یا همان تأثیری است که یک مدیرعامل بر سود و زیان یک شرکت دارد. او می گوید: «مدیران عامل امروز بیش تر از گذشته اهمیت دارند، چه از جنبه ی مثبت و چه از جنبه ی منفی».

به گفته ی کراسلند، در ژانویه ی ۲۰۱۵، رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت توتسی رول یعنی ملوین گوردون به طرز غیر منتظره ای از دنیا رفت و ارزش بازار شرکت یاد شده بلافاصله با افزایشی ۷ درصدی معادل حدود ۱۴۰ میلیون دلار مواجه شد. واکنش بازار به خبر فوت گوردون نود و اندی ساله مثبت بود چون همه فکر می کردند او در حال از بین بردن ارزش این شرکت است و یا حداقل باعث می شود ارزشی که باید را نداشته باشد.

مرگ مدیران عامل دیگر، واکنش هایی بیشتر از این نیز در پی داشته اند. در سال ۲۰۰۲، وقتی مایکل اسمولیانسکی، مدیرعامل لایفوی فودز به یکباره از دنیا رفت، ارزش این شرکت تا ۱۱.۷ درصد کاهش یافت. مرگ ناگهانی کریگ نیلسون، مدیرعامل آمریستار نیز در سال ۲۰۰۶ به افزایشی ۱۳.۱ درصدی در ارزش این شرکت منجر شد.

کراسلند می گوید:‌ «حدود ۴۰ یا ۵۰ سال پیش، بازار به مدیرعامل یک شرکت نگاه می کرد و نهایتاً می گفت از او خوشمان نمی آمد، یا واقعاً او را دوست داشتیم، اما در مقایسه با دیگر مدیران عامل تفاوت زیادی ایجاد نکرد».

اما درس بزرگی که از این موضوع می توان گرفت چیست؟

او می گوید: «هیئت مدیره فکر می کند مدیرعامل حالا اهمیت بیشتری دارد و با مرگ او ارزش زیادی ممکن است از دست برود. بارزترین اثر آگاهی از این موضوع می تواند برنامه ریزی برای پیدا کردن جانشین او باشد. در واقع برای فکر کردن به نفر بعدی هیچ وقت زود نیست».