پیش شماره های ۹۰۹ در آگهی های اینترنتی؛ مراقب سوء استفاده های احتمالی باشید

احتمالاً کاربران کم سن و سال تر اینترنت خاطرشان نمی آید اما زمان اینترنت دایال آپ و کارت اینترنت، سرویس تازه ای معرفی شد تحت عنوان اینترنت هوشمند. کارت های اینترنت معمولی یوزرنیم و پسوردی داشتند که به ازای مبلغ آن، میزان مشخصی اعتبار در اختیار کاربران اینترنت دایال آپ قرار می گرفت. اما ویژگی انقلابی خطوط هوشمند اتصال به اینترنت این بود که بدون نیاز به وارد کردن یوزرنیم و پسورد یا نیاز به خرید کارت، هر زمان که به اینترنت نیاز پیدا می کردید می توانستید از سرویس هوشمند استفاده کنید و حتی پول آن را بعداً روی قبض تلفن بپردازید. اینگونه شد که پیش شماره های ۹۰۹ نیز با خاطرات خاصی اعم از صدای مودم دایال آپ و قبض های نجومی تلفن و بیخبری پدر ها و مادر ها در ذهن کاربران ایرانی ثبت شد.

این سرویس عمر نسبتاً کوتاهی داشت؛ با گذشت چند سال و فراگیر شدن سرویس های پر سرعت تری مثل ADSL، وایمکس و غیره، خدمات اینترنت هوشمند دایال آپ نیز به حاشیه رانده و با وجود ادامه ی خدمات، تا حد زیادی به فراموشی سپرده شد. گرچه هنوز کاربران اینترنت پر سرعت برای اشاره به عمق فاجعه ی سرعت لاکپشتی سرویس های به اصطلاح پر سرعت خود، هنوز به نام «دایال آپ» گریز می زنند.

اینجا بود که کم کم ماهیت پیش شماره های ۹۰۹ تغییر کرد و بیشتر به سمت خدمات دیگری از جمله خدمات مشاوره ی تلفنی رفت. کاربران با استفاده از این سرویس می توانند با پرداخت هزینه ی مشاوره روی قبض تلفن، از خدمات مشاوره ی متخصصین در زمینه های مختلف مثل حقوقی، پزشکی و غیره بهره مند شوند. دسترسی به اطلاعات و اخبار مربوط به سازمان ها نظیر هواشناسی، هواپیمایی، اخبار ورزشی و... از دیگر قابلیت های این سرویس است. گفتنی است دارنده ی این سرویس ۸۰ درصد درآمد های حاصل از مکالمه های مشاوره ای را دریافت می کند، در حالی که حق الزحمه ی شرکت های اینترنتی ۷۰ درصد از درآمد های حاصل از این سرویس است.

با این تفاسیر یک بار دیگر موجی به راه افتاد از انواع و اقسام خدمات گوناگونی که تحت عنوان سرویس های هوشمند با پیش شماره ی ۹۰۹ فعالیت می کردند؛ از قصه گو های خودکار برای کودکان گرفته تا مشاوره های اپراتوری خدمات مسکن و املاک که ظاهراً تا جایی که می شود مکالمه شان با کاربران را به درازا می کشاندند. آگهی هایی که در این دوره پخش می شد بدون آنکه به مخاطب خود یادآور شود استفاده از این شماره برایش هزینه ی اضافی در بر خواهد داشت همه جا به چشم می خوردند و به این ترتیب درآمد قابل توجهی از طریق قبوض مشترکان تلفن ثابت کسب می شد؛ مشترکانی که از ماهیت این خدمات بی اطلاع بوده و ظاهراً هنوز هم هستند.

پس از گذشت سال ها، ظاهراً موج جدیدی از این نوع آگهی و تبلیغات روی فضای مجازی آغاز شده است. با ظهور پلتفرم های پر طرفدار C2C که کاربران را برای داد و ستد انواع کالاها و خدمات به یکدیگر متصل می کنند، گهگاه پیش شماره های ۹۰۹ مجدداً در آگهی های کاربران این شبکه ها به چشم می خورند. نمونه ای از این نوع آگهی ها را در اسکرین شات زیر مشاهده می کنید که توسط کاربران در فضای مجازی منتشر شده است:

اما گذشته از آگاهی رسانی بیشتر به کاربران، برای خاتمه دادن به این مشکل به شکلی اثربخش، دو راه حل نسبتاً ساده وجود دارد:

۱- نظارت بیشتر بر آگهی های ثبت شده در پلتفرم های خرید و فروش آنلاین و جلوگیری از درج شماره های هوشمند بدون اطلاع رسانی درباره ی هزینه ی اضافی: پلتفرم هایی که امکان درج آگهی برای فروش انواع کالا ها و خدمات را در اختیار کاربران خود قرار می دهند، باید روی اطلاعاتی که در این آگهی ها درج می شوند نظارت بیشتری داشته باشند. این امر می تواند به سادگی فیلتر شدن پیش شماره های ۹۰۹، یا ملزم شدن کاربر سفارش دهنده ی آگهی به اطلاع رسانی درباره ی هزینه های اضافی باشد.

۲- لزوم اضافه شدن پیغامی کوتاه پیش از وصل شدن تلفن مشترک به ارائه دهندگان خدمات بر بستر پیش شماره های ۹۰۹: شرکت مخابرات به تنهایی یا با الزام سرویس دهندگان، به راحتی باید بتواند پیام کوتاهی در حد چند ثانیه پیش از استفاده ی کاربران از این خدمات برای هر تماس پخش کند که در آن به کاربر نسبت به هزینه بر بودن این نوع تماس هشدار بدهد. این راهکار می تواند بسیاری از کاربران را از افتادن در دام سوء استفاده کنندگان از بی اطلاعی کاربران نجات دهد.