سنت شکنی در توکیو؛ چگونه برند ماریو به دنیای موبایل آمد

اگرچه بسیاری از غافلگیری های کنفرانس اپل از پیش لو رفته بود، اما هیچکس فکرش را هم نمی کرد که طی این رویداد، شاهد معرفی سوپر ماریو باشیم. این بار آیفون میزبان یک بازی پلتفرمر مخصوص از طرف شرکت نینتندو خواهد بود.

شیگرو میاموتوی افسانه ای، خالق عناوین برجسته ای چون زلدا، دانکی کانگ و سوپر ماریو روی سن آمد و از بازی «سوپر ماریو ران» (Super Mario Run) پرده برداشت؛ عنوانی که تا هفته آینده ابتدا روی آیفون منتشر می شود و سپس میهمان پلتفرم اندروید خواهد شد.

حضور میاموتو روی سن، آن هم در یک رویداد نه چندان مرتبط با صنعت بازیسازی، برای طرفداران سوپرایز بزرگی بود زیرا نینتندو تا پیش از این علاقه ای به عرضه عناوین محبوب خود روی تلفن های همراه نداشت.

این استراتژی از قدیم توسط نینتندو پیاده سازی می شد تا بتواند طرفداران را مجبور به خرید سخت افزارهای شرکت خود کند. نسل قبل، نینتندو با دو کنسول DS و Wii توانست مجموعاً 250 میلیون واحد کنسول به فروش برساند و یکه تاز نسل قبل شود.

این یکه تازی با ورود به نسل جدید خاتمه یافت. دو کنسول 3DS و Wii U وارد بازار شدند اما درخشش نسل قبل در  موفقیت آنان دیده نمی شد. تعداد زیادی از بازیکنان کژوال حالا به اسمارت فون ها و تبلت ها روی آورده بودند.

گویا نینتندو می خواهد این چرخه را به نفع خود تمام کند و با ورود برند سوپر ماریو به دنیای موبایل های هوشمند، سنت شکنی عجیبی کرده است.

تمام ویژگی های یک بازی سوپر ماریو در این عنوان جای داده شده، اما مکانیزم آن کاملاً با سوپرماریوهای قبلی تفاوت دارد.

گیم پلی بازی ساده طراحی شده تا طرفداران بازی های تلفن همراه بتوانند از آن لذت ببرند، اما طرفداران سوپر ماریو های قبلی ممکن است چندان با این نسخه از فرنچایز ارتباط برقرار نکنند.

میاموتو در رویداد اپل، به خبرنگاران توضیح داد: « بعد از سال ها ساخت بازی روی پلتفرم های نینتندو، به ایده های جدیدی برای ساخت بازی سوپر ماریو رسیدیم. قصد ما این بود یک ماریوی ساده بسازیم تا افرادی که تا حالا موفق به انجام این بازی نشده اند، بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.»

تمام ویژگی های یک بازی سوپر ماریو در این عنوان جای داده شده است، اما مکانیزم آن کاملاً با سوپر ماریو های قبلی تفاوت دارد

«اما سادگی بیش از حد آن می تواند برای طرفداران سوپر ماریو روی پلتفرم های نینتندو آزار دهنده باشد. در آخر، به این نتیجه رسیدیم که این ایده ها روی موبایل های هوشمند پیاده سازی شود.»

وی ادامه داد: «امیدوارم تا با گسترش طرفداران کنسول های نینتندو با ساخت بازی های این شرکت روی دیگر پلتفرم ها، افراد بیشتری بتوانند تجربه ای حرفه ای تر و سخت تر از ماریو داشته باشند.»

سوپر ماریو ران از سیستم رایج بازی های تلفن های هوشمند پیروی میکند. همانند بازی هایی چون Canabalt و Jetpack Joyride ماریو به صورت خودکار حرکت میکند و بازیکن با ضربه زدن به صفحه لمسی، او را به پریدن وادار می کند. هر چقدر بیشتر انگشت خود را روی صفحه نگه دارید ماریو با قدرت بیشتری می پرد.

میاموتو توضیح داد بعد از سال ها ساخت سوپر ماریو، اعضای تیم طراحی بازی متوجه شدند که حرکت کردن و پریدن ماریو، و کنترل همزمان این دو کار توسط بازیکنان میتواند برایشان بسیار چالش برانگیز باشد.

«ایده ما این بود که چگونه بازی را ساده تر طراحی کنیم. اینجا بود که تصمیم گرفتیم تمام حواس بازیکن روی پریدن ماریو متمرکز شود.»

میاموتو حرکت نینتندو به سمت موبایل های هوشمند را با بازی پوکمون گو توجیه می کند. وی ضمن تمجید از این بازی می گوید: «پوکمون گو به طور قطع یک بازی مخصوص موبایل های هوشمند است.»

«این بازی با بخش های مختلف تلفن های همراه همچون جی پی اس، دوربین و گوگل مپ ارتباط برقرار کرده و از قابلیت های آن استفاده می کند.»

بعد از ورود پوکمون گو به بازار، فروش نسخه های قبلی پوکمون افزایش قابل توجهی پیدا کرد. از طرفی نسخه های جدید یعنی Pokémon Sun & Moon به لطف پوکمون گو رکوردهای تازه ای در زمینه فروش کسب کردند.

میاموتو ادامه داد: «وقتی تصمیم گرفتیم وارد بازار موبایل شویم، هدفمان این بود شخصیت ها و دنیای بازی هایمان را به گستره بزرگ تری از مردم نشان دهیم و از موفقیت پوکمون گو هم شگفت زده شدیم.»

«اینکه افراد بعد از تجربه پوکمون گو، تصمیم گرفتند پوکمون های قبلی را بازی کنند و یا افراد جدیدی طرفدار این فرنچایز شدند، خود دستاورد بزرگی بود.»

میاموتو توضیح می دهد: «سوپر ماریو ران تا مدت کوتاهی دیگر منتشر خواهد شد و ساخت یک بازی ماریوی دیگر رو پلتفرم خودمان، مدتی است که در برنامه کاری قرار دارد.»

«این استراتژی قرار است روی فرنچایز Animal Crossing نیز پیاده سازی شود. با انتشار یک بازی موبایل از سری انیمال کراسینگ، افراد  زیادی به سمت این بازی می آیند و با شخصیت های آن آشنا می شوند.»

«وقتی یک نسخه جدید از این سری را روی پلتفرم خود منتشر می کنیم مردم بیشتری جذب آن خواهند شد.»

میاموتو اشاره کرد که بازی هایی همچون Nintendodogs، که در آن به پرورش حیوان های خانگی می پردازید، نیز شانس حضور در دنیای تلفن های هوشمند را خواهند داشت. او تاکید کرد: «هر IP با توجه به شرایطش، راه های مختلفی را پیش روی سازندگان می گذارد.»

تیم های توسعه دهنده بازی، با گذشت زمان و پیشرفت بازی های ویدیویی بزرگ تر و مدیریت آنان پیچیده تر شده است؛ اما در حوزه موبایل، این پتانسیل وجود دارد که با یک تیم کوچک، عنوانی درخور توجه برای این نوع پلتفرم ها عرضه کرد و موفقیت هایی را نیز به دست آورد.

متاسفانه این قانون برای سوپر ماریو ران عمل نمی کرد زیرا برای هر بخش از بازی، تیم جداگانه ای درنظر گرفته شده بود.

هر IP با توجه به شرایطش، راه های مختلفی را پیش روی سازندگان می گذارد

بخش هایی همچون Tour Mode که همانند دیگر بازی های ماریو است، Toad Rush که حالت رقابتی دارد و City-Building Mode که قابلیت ساخت مراحل را به بازیکن می دهد، هر یک با توجه به ساختار متفاوتی که دارند زیر دست تیم های مختلف طراحی شده اند.

میاموتو توضیح داد: «فکر می کردم ساخت یک بازی برای تلفن های همراه کار آسان تری باشد، اما واقعاً در اشتباه بودم!»

یکی از بزرگ ترین تفاوت ها بین سوپر ماریو ران و دیگر ماریو های این فرنچایز، تغییر جهت بازی از سمت افقی به سمت عمودی است تا بازیکنان بتوانند با یک دست به انجام بازی بپردازند و از طرفی، بازی برای ساختار فیزیکی موبایل ها کاملاً بهینه شود.

اما تاثیر این تغییر در گیم پلی بازی موضوعی بود که سازندگان از آن اطلاعی نداشتند.

میاموتو: اینکه افراد علاقه مند به پوکمون گو موجب شدند تا پوکمون های قبلی را بازی کنند و یا افراد جدید طرفدار این فرنچایز شوند، خود دست آوردی بزرگ بود

میاموتو توضیح داد: «وقتی تصمیم گرفتیم بازی به صورت یک دستی و روی صفحه عمودی انجام شود، در ابتدا با محدودیت هایی مواجه شدیم اما با گذشت زمان، فهمیدیم تعویض حالت بازی از افقی به عمودی دستمان را در بسیاری از مسائل جهت طراحی مراحل باز می کند.»

«محدودیت هایی که حالت افقی در بازی ایجاد می کند دیگر وجود ندارد و بسیاری از المان ها در بازی قابل اجرا هستند. آخرین باری که با چنین چالشی برخوردیم، به سال 1985 و حین ساخت بازی Ice Climber برای کنسول NES باز می گردد.»

او ادامه داد: «به همین دلیل ما با سوپر ماریو ران تصمیم گرفتیم تا یک تجربه راحت تر و کوتاه تر و صد البته متفاوت را به بازیکنان عرضه کنیم.»

«هدف ما، ماریویی است که از استانداردهای یک بازی مخصوص تلفن های هوشمند پیروی کند و همانند دیگر بازی های تلفن همراه بتوان در بازه های زمانی کوتاه وبدون هیچ گونه چالش خاصی از آن لذت برد.»

شما هنوز می توانید روی سر قارچ های قهوه ای معروف سری یعنی «گومباها» بپرید و امتیاز کسب کنید. همانند قبل تعدادی سکه و قارچ نیر در محیط پراکنده شده اند تا آنها را جمع آوری کنید.

بعضی از مراحل، همانند خانه های ارواح، ساختاری تو در تو دارند و دسترسی به بعضی از مکان ها برای گرفتن سکه، کار به شدت سختی است.

فکر می کردم ساخت یک بازی برای تلفن های همراه کار آسان تری باشد، اما واقعاً در اشتباه بودم!

با ترکیب بعضی از حرکت ها همانند پریدن و بالارفتن از سر دشمنان میتوانید این سکه ها را به دست آورید. چالش هایی که برای بازیکن درنظر گرفته شده، شاید برای یک برند سوپر ماریو معمولی به نظر برسد اما باید افرادی که این بازی را انجام می دهند نیز درنظر بگیریم.

«هدف ما این بود که لذت ماریو بازی کردن را با تعداد خیلی بیشتری از بازیکنان به اشتراک بگذاریم.»

میاموتو عبارت «تعداد خیلی بیشتری از از بازیکنان» را چندین بار به کار برد. اگر ماریو می خواهد اثری جاودانه شود باید جزئی از زندگی نسلی باشد که دوران کودکی خود را، برخلاف نسل های قبل، با کنسول های نینتندو سپری نکرده اند.

منظور از آن عبارت، نسل جدید بازیکنان بود.

میاموتو اشاره کرد که چند دهه پیش، کنسول های نینتندو تنها وسایلی بودند که کودکان با آن بازی های ویدیویی را تجربه می کردند؛ اما این موضوع اکنون کاملاً تغییر کرده است.

وی توضیح داد: «به نظرتان اولین تجربه ای که یک کودک از بازی های ویدیویی به دست می آورد روی چه دستگاهی است؟ تلفن همراه والدینشان، به طور قطع اولین گزینه ای است که به ذهن می رسد.»

«موج جدید استفاده از اسمارت فون ها به عنوان وسیله ای برای تجربه بازی های ویدیویی، آن هم به طور همه گیر، ما را موجب کرد تا در این عرصه نیز حضور داشته باشیم.»

او تاکید داشت که عدم تعبیه پرداخت های درون برنامه ای، برای این در نظر گرفته شده تا والدین تلفن همراهشان را بدون هیچ گونه دغدغه فکری به کودکانشان بدهند. با یک بار خرید این بازی روی استور، می توانید به تمام قسمت های بازی دسترسی داشته باشید.

اما اگر میخواهید یک بازی ماریو همانند سوپر ماریوهای روی کنسول نینتندو تجربه کنید، سوپر ماریو ران انتخاب شما نیست. میاموتو در این باره می گوید: «در ماریو های سه بعدی دست شما برای کنترل ماریو بسیار باز است. بازیکن می تواند در فضا به گشت و گذار بپردازد و مکان های جدیدی را کشف کند.»

«ارائه چنین چیزی روی تلفن های هوشمند هنوز امکان پذیر نیست. برای این دست از بازی ها، ترجیح می دهیم پلتفرم های شرکت خودمان را به عنوان میزبان انتخاب کنیم.»

نینتندو سال پیش اعلام کرده بود که قصد دارد با مشارکت شرکت DeNA وارد صنعت بازی سازی برای تلفن های هوشمند شود. مقاومت ساتورو ایواتا، رئیس سابق شرکت نینتندو که به خاطر بیماری سرطان فوت کرد، در برابر ورود نینتندو به بازار موبایل باعث شد تا قبل از مرگ وی، نینتندو دست به چنین عملی نزند.

وی اعتقاد داشت که انجام این کار ارزش برند نینتندو و IP های  این شرکت را در دراز مدت، پایین می آورد. در عوض، هدف نینتندو این است که از اسمارت فون ها به عنوان وسیله ای برای جذب طرفداران به سمت کنسول های خود استفاده کند.

میاموتو: ایده ما این بود که چگونه بازی را ساده تر طراحی کنیم. اینجا بود که تصمیم گرفتیم تا تمام حواس بازیکن روی پریدن ماریو متمرکز شود

رجی فیز اِمِی، رئیس شعبه آمریکا شرکت نینتندو، در سال 2013 طی گفتگویی مرتبط با ورود نینتندو به دنیای تلفن های هوشمند، توضیح داد: «اگر ما بتوانیم بخش بسیار کوچکی از تجربه بازی های نینتندو را به دیگران بچشانیم و آنها را موجب خرید کنسول هایمان کنیم، بازی را برده ایم!»

در حال حاضر، تعداد افرادی که از سیستم عامل iOS استفاده می کنند بسیار زیاد است و نینتندو از این موضوع به راحتی نمی گذرد. از طرفی کنسول جدید این شرکت یعنی نینتندو سوییچ قرار است ماه مارس سال آینده به بازار عرضه شود، پس زمانی که برای انتشار سوپر ماریو ران در نظر گرفته شده کاملاً ایده ال تلقی می شود.

با این حال با یک استراتژی ریسک پذیر طرف هستیم. دو بازی Super Mario 3D World و New Super Mario Bros. U فقط توانستد 5 میلیون نسخه روی کنسول Wii U بفروشند که یک فاجعه تجاری برای نینتندو به شمار می رفت.

سود حاصل از فروش بازی های پوکمون روی 3DS با ورود پدیده ای به نام پوکمون گو به شدت ناچیز شمرده می شود. این مثال ها به این معنا است که شاید سود حاصل از فروش این نوع بازی ها روی اسمارت فون به گونه ای باشد که نینتندو را از هدف اصلی خود دور کند، و به نگرانی های ساتورو ایواتا تحقق ببخشد.

میاموتو: به نظرتان اولین تجربه ای که یک کودک از بازی های ویدیویی می کند روی چه دستگاهی است؟ تلفن همراه والدینشان

با این اوصاف، بازی های ساخت نینتندو از محبوبیت فوق العاده بالایی برخوردارند و کمپانی ژاپنی حالا این شانس را دارد تا آثار خود را به قشر کثیری از مردم جامعه معرفی کند.

حضور نسل جدید بازیکنانی که طعم بازی های دو بعدی پیکسلی را نچشیده اند و با موبایل گیمینگ بزرگ می شوند، افزایش استفاده از تلفن های هوشمند برای تجربه بازی های ویدیویی و بسیاری از دلایل دیگر، همه و همه دست به دست هم داده اند تا در نهایت عنوانی همچون سوپر ماریو ران برای سیستم عامل iOS منتشر شود.

بسیاری از طرفداران شرکت نینتندو در جریان چگونه الهام گیری میاموتو از محیط پیرامون خود برای ساخت بازی هایش خبر دارند. به عنوان مثال، جرقه ساخت بازی زلدا به لطف گشت و گذاری بود که شیگروی کوچک در غارها انجام می داد. یا بازی پیکمین، الهام گرفته از دورانی بود که میاموتو در باغ خانه اش بازی می کرد.

Wii Fit، انعکاسی از تلاش های میاموتو برای سلامت نگه داشتن خود با استفاده از ورزش بود که گویا این نیاز را با ساخت آن برطرف کرد. مسئله این جاست که ایده سوپر ماریو ران از کجا آمد؟

او در این باره می گوید: « سوپر ماریو ران تلفیقی از تجارب خودم و دیگران بود. بهترین مثال از دیگران شاید همسرم باشد. وقتی من به او بازی های ویدیویی پیشنهاد می کنم یا دسته ی کنسولی را در دستش قرار می دهم، وقت زیادی را صرف آنان نمی کند، اما با تلفن های هوشمند بسیار کار می کند. او خیلی از کارهایش را با اسمارت فون انجام می دهد.»