تاندربولت 3 و USB-C چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

با توجه به اینکه هر روز تولیدکنندگان بیشتری به تعبیه درگاه های USB-C و تاندربولت 3 در لپ تاپ ها و دیگر دستگاه های الکترونیکی روی می آورند، شاید برای بسیاری افراد این سؤال به وجود آید که این دو فناوری به چه معنا هستند. در این رابطه، در ادامه نگاهی خواهیم داشت به تفاوت ها و شباهت های بین این دو فناری که می تواند به سؤالات زیادی در این زمینه پاسخ دهد.

تفاوت انواع مختلف درگاه های USB در چیست؟

شماره های اختصاص یافته به کابل های USB به منزله نسخه های متفاوتی هستند که طی سال های مختلف توسعه یافته اند. نخستین نمونه تجاری این دستگاه با شماره USB 1.1 وارد بازار شد و سپس شاهد USB 2.0 بودیم. نهایتاً چندی پیش نسخه های USB 3.0 و نسل اول و دوم USB 3.1 معرفی شدند. هر دو نسل USB 3.1 را با نام SuperSpeed می شناسیم، اما حداکثر سرعت اسمی آنها به ترتیب 5 و 10 گیگابیت بر ثانیه است.

هرکدام از نسخه های فوق با سقف سرعت و توان مشخصی عرضه شده اند، ضمن اینکه نوع درگاه اتصال و رابط آنها نیز با یکدیگر متفاوت است. اگرچه هر نسخه از فناوری USB با نسل های قبلی سازگاری دارد، اما برای این کار به انواع تبدیل، دانگل و هاب نیاز خواهید داشت.

USB-A

این نوع درگاه که به نام USB استاندارد-A یا USB Type-A نیز معروف است، رابطی مستطیل شکل دارد و از آغاز معرفی این استاندارد در دستگاه های الکترونیکی دیده می شود. پورت های USB-A روی بسیاری از دیوایس ها از جمله کامپیوترهای دسکتاپ و لپ تاپ تعبیه شده اند، و اکثر لوازم جانبی مانند ماوس و کیبورد نیز در حال حاضر از این درگاه برای برقراری ارتباط بهره می گیرند.

USB-B

درگاه USB استاندارد-B یا USB Type-B به لبه هایی گردتر در مقایسه با نسل قبلی مجهز شده و با تمامی نسخه های یو اس بی از جمله 1.1 / 2.0 / 3.0 و 3.1 سازگار است. اگرچه طی دهه گذشته تقریباً تمامی کامپیوترها به درگاه های USB-A مجهز بوده اند، اما هر دستگاه جانبی که به آنها متصل می شد، در آن سوی کابل از کانکتور USB-B استفاده می کند که شکل های مختلفی دارد.

بیشتر پرینترها و اسکنرها هم اکنون به نوع اصلی درگاه USB-B که حالتی مستطیل شکل دارد، تجهیز شده اند. اکثر موبایل ها (به جز آیفون) از درگاه مایکرو USB-B پنج پین (یا همان مایکرو یو اس بی) استفاده می کنند، هاردهای اکسترنال و مابقی لوازم جانبی (مانند دوربین های دیجیتال) نیز به micro-USB ده پین مجهز هستند.

USB-C

این درگاه که به USB Type-C نیز معروف است، شکل تکاملی پورت های قبلی یعنی USB-A و USB-B محسوب می شود و از رابطی مستطیل شکل و کوچک با لبه های گرد بهره می گیرد که از هر دو جهت وارد پورت فیزیکی می شود.

از نظر مشخصات ارتباطی، USB-C معمولاً از استاندارد USB 3.1 پشتیبانی می کند که می تواند سرعت انتقال داده حداکثر 10 گیگابیت بر ثانیه را به همراه بیاورد. این درگاه توانایی انتقال 100 وات توان الکتریکی را نیز دارد و بنابراین به راحتی می تواند لپ تاپ های بهره مند از این نوع فناوری را شارژ نماید. موبایل های پرچمدار سال جاری عمدتاً به درگاه USB-C تجهیز شده اند و اکثر لپ تاپ های جدید نیز حداقل یک درگاه از این نوع را در خود جای داده اند.

تاندربولت چیست؟

تاندربولت (Thunderbolt) نیز همانند USB طی سال های اخیر دستخوش تغییرات زیادی شده تا اینکه به نسخه تاندربولت 3 رسیده است. اولین نسخه از این فناوری با حداکثر سرعت 10 گیگابیت بر ثانیه معرفی شد، نسل دوم به حداکثر سرعت 20 گیگابیت بر ثانیه رسید، و اکنون نسل سوم سرعت فوق العاده 40 گیگابیت بر ثانیه را نوید می دهد.

دو نسل اول این فناوری از درگاه های مینی دیسپلی پورت (Mini DisplayPort) برای ارتباط استفاده می کردند، اما نسل سوم با درگاه USB-C عرضه می شود. در واقع می توان تاندربولت 3 را مانند شخصی تصور کرد که ماشین دوستش را قرض گرفته و با سرعت بالایی رانندگی می کند. در اینجا نیز تاندربولت 3 از از پورت USB-C بهره گرفته و سرعت بالاتری را به ارمغان می آورد.

کابل های تاندربولت 3 دقیقاً همانند کابل های معمول USB-C هستند، اما برای دستیابی به سرعت بالا، دستگاه شما باید حتماً چیپ کنترل کننده این فناوری را به همراه داشته باشد. به عبارت دیگر، نمی توانید انتظار داشته باشید که کابل USB-C را به درگاه استاندارد آن متصل کرده و به سرعت و قابلیت های تاندربولت 3 دست یابید.

چرا به تاندربولت 3 نیاز داریم؟

خب، اول از همه اینکه سرعت آن چهار برابر بیشتر از USB 3.1 است؛ علاوه بر این می توانید هشت مسیر داده تحت استاندارد DisplayPort 1.2 یا چهار مسیر داده تحت استاندارد PCIe Gen. 3 (نسل سوم پی سی آی اکسپرس) را به صورت رفت و برگشت از طریق آن برقرار سازید.

حتماً دیده اید که لپ تاپ های جدید قادر به استفاده از کارت های گرافیک اکسترنال هستند. این دستگاه ها برای بهره گیری از این GPU ها به درگاه USB-C مجهز به فناوری تاندربولت 3 مجهز شده اند تا از طریق مسیرهای PCIe بتوانند داده حجیم مورد نیاز برای این عملیات را بین دستگاه و کارت گرافیکی خارجی رد و بدل نمایند.

از سوی دیگر، می توان با ایجاد مسیرهای DisplayPort از طریق چیپ تاندربولت 3 و درگاه USB-C تنها با استفاده از یک کابل، لپ تاپ را به چند مانیتور اکسترنال با رزولوشن بالا متصل کرد.

جمع بندی

درگاه USB-C کانکتور جدیدی برای استاندارد USB محسوب می شود و توانایی دستیابی به سرعت اسمی 10 گیگابیت بر ثانیه و 100 وات توان را دارد، ضمن اینکه مشکل تعیین جهت ورود رابط به درون پورت که در نسل های قبلی وجود داشت را به طور کامل برطرف کرده است.

تاندربولت 3 فناوری کاملاً متفاوتیست که فقط از کانکتورها و درگاه های USB-C استفاده می کند. با استفاده از این فناوری می توانید سرعت حداکثر 40 گیگابیت بر ثانیه، چند مسیر ارتباطی پی سی آی اکسپرس یا دیسپلی پورت را تنها از طریق یک درگاه USB-C به دست آورید که برای اتصال GPU های اکسترنال یا مانیتورهای مختلف از طریق یک کابل به لپ تاپ به کار می روند.