حکایت یک شکست بزرگ؛ خلاقیتی که برای نجات پونتیاک آزتک کافی نبود

پونتیاک آزتک (Aztek) یک خودروی کراس اوور سایز متوسط است که در بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵ بر روی خط تولید جنرال موتورز قرار داشت.

شاید در مورد این خودرو هیچ چیز به اندازه ی ظاهر عجیب آن جلب توجه نکند. ظاهری که از هر زاویه ای به ان نگاه کنید نخواهید توانست با آن کنار بیایید.

طراحی ظاهری آزتک چه در داخل و چه در بیرون انقادات زیادی را متوجه این خودرو کرد و بسیاری از نشریات خودرویی لقب زشت ترین خودرو را به پونتیاک آزتک اعطا کردند.

پیش از پرداختن به سایر بخش ها این خودرو اجازه دهید که با قیمت فنی آن شروع کنیم. آزتک با موتور شش سیلندر وی شکل جنرال موتورز با نام LA1 تجهیز شده بود که یک وی شکل ۳.۴ لیتری با زاویه ی ۶۰ درجه است و می تواند ۱۸۵ اسب بخار قدرت و ۲۸۰ نیوتون متر گشتاور را تولید کند که شاید اعداد خیلی جذابی برای یک موتور با حجمی نزدیک ۳.۵ لیتر نباشند.

جنرال موتورز این موتور را در محصولات دیگری چون شورولت ایمپالا و شورولت مونت کالو نیز مورد استفاده قرار داده است. در پونتیاک آزتک نیروی این موتور از طریق یک گیربکس ۴ دنده ی خودکار از نوع تورک کانورتوری به هر چهار چرخ خودرو انتقال پیدا می کند. گیربکس نیز از سری گیربکس هایی است که جنرال موتورز در شورولت مونت کارلو و بیوک رگال از آن استفاده کرده است.

اولین قسمت این خودرو که شاید بسیار جالب باشد وجود سیستم نمایشگر سربالا یا همان هداپ دیسپلی در این خودرو است که برای یک خودرو متعلق به سال ۲۰۰۰ آپشن جالبی به شمار می رود. سیستم نمایشگر سربالای این خودرو نه تنها سرعت لحظه ای را برای راننده نمایش می دهد بلکه امکان نشان دادن موج رادیو را نیز دارد.

قسمت عقبی آزتک بر خلاف بسیاری از کراس اوورها و اس یو وی ها به صورت نیمه هاچ بک ساخته شده است و دارای سقف شیب دار است (طرحی که امروزه در خودروهایی چون بی ام و X4 و یا تویوتا C-HR شاهد هستیم).

درب صندوق عقب این خودرو به صورت دو تکه است که بخش بالایی آن که قسمتی از سقف شیب دار خودرو را نیز تشکیل می دهد به طور کامل از شیشه ساخته شده است.

نکته ی دیگر این خودرو بخش پایینی درب صندوق بار است که بر خلاف جهت قسمت شیشه ای بالایی باز می شود (همانند تویوتا لندکروزر). اما این بخش تنها یک درب ساده نیست.

وقتی این در را باز می کنید می توانید از ان به عنوان یک نیمکت برای نشستن استفاده کنید و جالب تر اینکه مهندسین جنرال موتورز نیز به فکر کسانی که روی این درب می نشینند بوده و برای آنها دو عدد جا لیوانی را روی درب تعبیه کرده اند.

حتی یک سیتم صوتی کامل نیز درون صندوق عقب وجود دارد که کنترلرهای مربوط به آن نیز در همانجاست و کسانی که در صندوق عقب نشسته اند می توانند از همانجا نسبت به عوض کردن موزیک و یا افزایش و کاهش صدای سیستم صوتی اقدام کنند.

یکی از کاربردی ترین مواردی که در پونتیاک آزتک وجود دارد یک یخچال کوچک در بین کنسول وسط است که امروزه بیشتر آن را با نام کول باکس می شناسیم.

اما کول باکس آزتک با کول باکس های سایر خودروها یک تفاوت اساسی دارد و آن اینکه می توانید آن را از جای خود خارج کرده و به عنوان یک کلمن با خود به پیک نیک حمل کنید.

طراحی جلوی این خودرو نیز از دیگر بخش های جالب توجه است که شاهد طراحی جداگانه ی چراغ راهنما و چراغ های اصلی هستیم. شاید این کار در پونتیاک آزتک به زیبایی انجام نشده باشد اما این خودرو بنیانگذار سبکی در طراحی بود که بعدها توسط خودروهای محبوبی چون نیسان جوک و جیپ چروکی نیز مورد استفاده قرار گرفت. برای درک بهتر این موضوع کافیست به تصویر زیر دقت کنید.

در پونتیاک آزتک، سازنده توجه ویژه ای نیز به مقوله ی ایمنی داشته است. این خودرو در تست های NHTSA آمریکا موفق به کسب ۴ ستاره ی ایمنی برای ایمنی راننده، سه ستاره برای ایمنی سرنشین و ۵ ستاره در تصادف از بغل شده است.

اما در اینجا هم شاهد ظهور نبوغ جنرال موتورز هستیم به طوری که نیمه ی پایینی بدنه ی خودرو به طور کامل از جنس پلاستیک ساخته شده است و فاقد رنگ است تا در صورتی که یک دوچرخه یا موتورسیکلت از بغل با خودرو تصادف کرد رنگ و بدنه ی خودرو آسیبی نبیند.

در بخش عایق بندی صوتی فضای کابین نیز باید گفت که این کار در آزتک به نحو احسن انجام شده است به طوری که تست های صورت گرفته اثبات کرده اند که فضای داخلی این خودرو از لکسس RX کم صداتر است.

سیستم تعلیق این خودرو در بخش عقبی از نوع تنظیم شونده با باد است که یک کمپرسور بادی وظیفه ی تامین باد مورد نیاز سیستم را بر عهده دارد.

یکی از مزایای وجود چنین سیستمی در آزتک این است که ارتفاع قسمت عقب خودرو همواره ثابت است و چه خودرو خالی باشد و یا با حداکثر ظرفیت خود پر شده باشد ارتفاع آن ثابت خواهد بود.

شاید تنها ایرادی که چنین سیستمی داشته باشد صدای آن است که از بیرون خودرو شنیده می شود. اما این کمپرسور باید تنها باد لازم برای سیستم تعلیق را تامین نمی کند بلکه در دیواره ی صندوق عقب خودرو یک خروجی باد به همراه شلنگ وجود دارد که می توانید از آن استفاده کرده و هرجایی که لازم است از نیروی باد بهره مند شوید.

برای مثال می توانید از همین باد استفاده کرده و باد لاستیک های خودرو را تنظیم کنید. به این ترتیب شما با خرید آزتک ارزان قیمت یکی از امکانات مرسدس بنز G63 6*6 را در اختیار خواهید داشت و آن قابلیت تنظیم باد خودرو است.

اما جالب ترین آپشن این خودرو را باید یک چادر سفری دانست که قابلیت مونتاژ شدن روی صندوق بار را دارد و به این ترتیب با خواباندن صندلی های عقبی یک فضای استراحت راحت و جادار را برای زمانی که به کمپینگ می روید خواهید داشت.

با این حال می توان با قاطعیت گفت که علیرغم بکار گیری چنین نوآوری های جذابی در پونتیاک آزتک، این خودرو در نهایت قربانی طراحی ظاهری وحشتناکش شد و به شکستی تاریخ ساز برای جنرال موتورز و برند پونتیاک تبدیل گشت.

در واقع پونتیاک آزتک نمادی از اجرای اشتباه یک ایده فوق العاده محسوب می شود، ایده ای در باره تلفیق خودروهای کراس اوور با ظاهری کاربردی و جوان پسند که البته به لطف طراحی اشتباه هیچ وقت مورد احترام مشتریان و جامعه کارشناسان خودرو قرار نگرفت.

اما پس از شکست آزتک، نیسان با شجاعتی وصف ناپذیر مدل جوک را راهی بازار کرد و علیرغم تصور اولیه، توانست این خودرو را به محصولی موفق و شاخص در بازار مبدل کند.

طی چند سال اخیر نیز سایر خودروسازان با تقلید از رویه نیسان به طراحی محصولات متفاوت دیگری مانند تویوتا ch-r، هوندا hr-v و یا سنگ یانگ تیوولی دست زده اند و همگی تا حد قابل قبولی مورد استقبال مشتریان قرار گرفته اند، اما پونتیاک پس از شکست سنگین آزتک نتوانست به حیات خود در دوران سخت بحران اقتصادی آمریکا ادامه دهد و به گورستان برندهای فراموش شده آمریکایی پیوست.