داستان موفقیت آمازون؛ بزرگترین فروشگاه اینترنتی دنیا

آمازون ابتدا کار خود را تحت عنوان استارتاپ «Cadabra» در سال 1994 آغاز کرد. استارتاپ مذکور که توسط «جف بزوس» راه اندازی شده بود، در سال 1995 فعالیت آنلاین خود را با فروش کتاب شروع کرد و بزوس نام آن را به آمازون تغییر داد. کتاب فروشی آنلاین جف بزوس امروز به بزرگترین فروشگاه اینترنتی دنیا تبدیل شده و در اکثر کشورهای دنیا خدمات خود را عرضه می کند.

اما دلیل اصلی پیشرفت آمازون چه بود؟ پاسخ این سؤال در نحوه مدیریت مجموعه نهفته است؛ زیرا آمازون تحت رهبری جف بزوس توانست با تمرکز بر مشتری و پیش بینی درست روندهای خرید در آینده، با اختلاف از رقبا پیشی بگیرد و برند خود را در سراسر جهان مطرح کند.

معرفی کتاب خوان الکترونیکی کیندل نقطه عطفی در تاریخچه فعالیت آمازون بود

استارتاپ آمازون اندک اندک با ورود به سایر حوزه های فروش آنلاین مانند موسیقی، نرم افزار، اسباب بازی، لوازم ورزشی و حتی مواد غذایی، به کمپانی آمازون تبدیل شد و بازار آمریکای شمالی را عملاً در اختیار گرفت. این شرکت از طرفی در سال 2007 با معرفی کتاب خوان الکترونیکی «کیندل» با کاربری آسان و دسترسی به میلیون ها نسخه کتاب، درآمد قابل توجهی کسب نمود.

برگ برنده بزوس اما کاهش هرچه بیشتر هزینه های تبلیغات و صرف این مبالغ در جلب رضایت مشتری بود؛ وی ویژگی ارسال رایگان کالاهای خریداری شده را در آمازون ارائه نمود که این موضوع در کنار قیمت های نزدیک به کف بازار و تخفیف های مناسبتی، کمپانی آمازون را در حوزه تجارت آنلاین بی رقیب کرد.

جف بزوس؛ مؤسس آمازون

جفری پرستون بزوس در تاریخ 12 ژانویه 1964 و در شهر البوکرکی ایالت نیومکزیکو آمریکا به دنیا آمد. ازدواج پدر و مادرش تد و جکلین یورگنز کمتر از یک سال دوام داشت و مادر جف زمانی که او تنها 4 سال سن داشت، با یک کوبایی مهاجر به نام میگل بزوس ازدواج کرد. پس از ازدواج، خانواده بزوس به تگزاس مهاجرت کرد و میگل توانست به عنوان مهندس در شرکت Exxon Mobile استخدام شود.

جف بزوس در دو رشته مهندسی برق و علوم کامپیوتر از دانشگاه پرینستون مدرک کارشناسی گرفته است

جف بزوس نیز وارد مدرسه ابتدایی «River Oaks» شهر هیوستون شد و تحصیلات دوره متوسطه را در دبیرستان «Miami Palmetto» گذراند. جف سپس به دانشگاه پرینستون رفت و در دو رشته مهندسی برق و علوم کامپیوتر مدرک کارشناسی دریافت کرد. پس از فارغ التحصیلی در سال 1986، جف بزوس جوان پیشنهاد کار در شرکت هایی مانند اینتل و Bell Labs (از شاخه های تحقیقاتی نوکیا) را رد کرد و به استارتاپ «Fitel» پیوست.

بزوس پس از مدتی فیتل را هم رها کرد و در شرکت مشاوره سرمایه گذاری «D. E. Shaw & Co» مشغول به کار شد. او توانست در این کمپانی خیلی سریع پله های ترقی را طی کند و در سال 1994 به جوانترین مشاور ارشد سرمایه گذاری D. E. Shaw & Co در وال استریت بدل شود.

جف بزوس در این دوران تمام شاخصه های یک انسان موفق را داشت؛ اما برنامه او برای آینده چیز دیگری بود و حتی فیش حقوقی 6 رقمی نیز نمی توانست جلویش را بگیرد. بزوس سرانجام در سال 1994 درست پیش از دریافت یک پاداش هنگفت از D. E. Shaw & Co خارج شد و برای راه اندازی فروشگاه آنلاین خود به سیاتل رفت.

آمازون؛ کتاب فروشی آنلاین

ایده اولیه تأسیس فروشگاه اینترنتی زمانی در ذهن جف بزوس شکل گرفت که او در حال جست و جوی اینترنتی برای پیدا کردن گزینه های مناسب سرمایه گذاری شرکت D. E. Shaw & Co بود. بزوس در حین جست و جو به آمار رشد 23 برابری استفاده از اینترنت در هر ماه برخورد کرد که از پتانسیل بالای بستر آنلاین برای ایجاد کسب و کار حاکی بود.

رشد برق‌آسای استفاده از اینترنت و معافیت مالیاتی فروش پستی در آمریکا، مهمترین عوامل شکل گیری ایده آمازون بودند

در همین زمان دادگاه عالی آمریکا قانونی وضع کرد که بر اساس آن، شرکت هایی که کالای خود را به صورت پستی برای مشتریان ارسال می کنند، در شهرهایی که حضور فیزیکی ندارند از پرداخت مالیات معاف خواهند بود. بزوس با اطلاع از این جریان به ظرفیت بسیار بالای فروش آنلاین محصولات پی برد و مطالعه درباره نحوه راه اندازی یک کسب و کار اینترنتی را آغاز کرد.

او پس از جست و جوی بسیار لیستی از 20 کالای مناسب برای فروش اینترنتی تهیه کرد و با تحلیل موردی همه گزینه ها، در نهایت کتاب را به عنوان محصول مورد نظر برگزید. دلیل این انتخاب وجود میلیون ها عنوان کتاب مختلف بود که به زعم بزوس، حتی بزرگترین کتاب فروشی های آمریکا نیز تنها می توانستند تعداد محدودی از آنها را در فروشگاه خود به نمایش بگذارند؛ محدودیتی که برای یک کتاب فروشی مجازی آنلاین وجود نداشت.

بزوس تصمیم خود را گرفت و پیش از دریافت پاداش خود از D. E. Shaw & Co، نیویورک را به مقصد سیاتل ترک نمود و در طول مسیر وقتی همسرش مکنزی در حال رانندگی بود، نقشه تجاری استارتاپش را ترسیم کرد و با سرمایه گذاران بالقوه تماس گرفت.

آمازون کار خود را با 5 کارمند و در پارکینگ یک خانه اجاره ای آغاز کرد

استارتاپ آمازون سرانجام با سرمایه 1 میلیون دلاری که از اعضای خانواده و دوستان تأمین شده بود، در پارکینگ یک خانه اجاره ای کار خود را آغاز کرد. دلیل انتخاب شهر سیاتل از سوی بزوس نیز نزدیکی به انبار گروه چاپ و نشر «Ingram» بود که بخش قابل توجهی از کتاب های مورد نظر جف برای آغاز کار را تأمین می کرد.

تیم آمازون متشکل از بزوس و پنج کارمند اولیه حدود یک سال تنها در زمینه نحوه تأمین کتاب ها و طراحی وبسایت کاربرپسند مطالعه و فعالیت کردند و نهایتاً در جولای 1995، درب های مجازی کتاب فروشی آنلاین Amazon.com را با 1 میلیون عنوان کتاب و شعار «بزرگترین کتاب فروشی دنیا» به روی مشتریان گشودند.

دوران رشد آمازون

آمازون تنها با ارسال ایمیل های تبلیغاتی و بازاریابی از طریق مشتریان خود، در مدت کوتاهی به موفقیت رسید و طی سه سال از شرکتی با 100 کارمند و درآمد سالانه 15.7 میلیون دلار، به یک کمپانی بزرگ با بیش از 3 هزار کارمند و درآمد سالانه 610 میلیون دلار تبدیل شد.

جالب است بدانید که با وجود نرخ رشد قابل توجه درآمدهای آمازون در هر سال و کسب رتبه سوم در میان بزرگترین کتاب فروشی های آمریکا، این شرکت در چند مرحله متحمل ضررهای بزرگی شد (مانند ضرر 30 میلیون دلاری سال 1997)؛ اما جف بزوس خط فکری متفاوتی داشت و علی رغم بعضی شکست ها، تصمیم داشت آمازون را به یک کمپانی مشتری محور تبدیل کند.

از همین رو کتاب فروشی آنلاین آمازون پس از مدتی وارد حوزه خرده فروشی آنلاین شد و محصولات متنوعی را وارد لیست پیشنهادی خود کرد. این شرکت حتی به حوزه حراجی های آنلاین (مانند eBay) نیز وارد شد و تحت شراکت با هولدینگ «Sotheby»، در سال 1999 سایت حراجی sothebys.amazon.com را راه اندازی نمود.

کمپانی آمازون در پایان سال 2014 رکورد درآمد 88.8 میلیارد دلار را ثبت کرد

استراتژی های آمازون در نهایت مؤثر واقع شد و این کمپانی توانست بر خلاف بسیاری از رقبا که در دوران رکود کسب و کارهای اینترنتی از صحنه رقابت حذف شدند، با مدیریت منابع و البته از دست دادن 1500 کارمند، موجودیت خود را حفظ کند. آمازون پس از دوران رکود برای نخستین بار در سه ماهه آخر سال 2001 اولین سود خالص خود را روانه جیب سرمایه گذاران کرد که مقدار آن 5 میلیون دلار در ازای درآمد 1 میلیارد دلاری (یک سنت برای هر سهم) شرکت بود.

سرعت رشد آمازون در سال های بعد و با گسترش دسترسی به اینترنت بیش از پیش افزایش یافت و فروشگاه آنلاین جف بزوس تا پایان سال 2004 به رکورد درآمد 6.9 میلیارد دلار رسید. رقم مذکور یک سال بعد به 8.5 میلیارد دلار افزایش یافت و آمازون توانست با معرفی محصولات جدید و همچنین عرضه کتاب خوان کیندل و تبلت کیندل فایر، تا پایان سال 2014 درآمد خود را به بیش از 10 برابر افزایش دهد و رقم 88.8 میلیارد دلار را ثبت کند.

آمازون در حال حاضر

کمپانی آمازون هم اکنون با بیش از 566 هزار کارمند، بزرگترین فروشگاه اینترنتی دنیاست که سرویس های مختلفی از جمله رایانش ابری و استریم فیلم و موسیقی را به صورت آنلاین ارائه می دهد. ارزش بازار این شرکت هم اکنون برابر 684.3 میلیارد دلار است و با درآمد 177 میلیارد دلاری در پایان سال 2017 میلادی، عنوان چهارمین کمپانی ارزشمند آمریکا را در اختیار دارد.