چرا ما شیفته آواتارهای کارتونی خودمان هستیم؟

آماده خیزش کلون‌های کارتونی بشوید.

وقتی که اپل در پاییز امسال iOS 12 را ارائه کند، کلون بیتموجی آن‌ها که میموجی نام دارد، بسیار فراگیر خواهد شد. البته که کاربران بیتموجی همین حالا عاشق بیتموجی هستند و سامسونگ هم توانست اوایل امسال بیتموجی را کپی‌برداری کرده و AR Emoji را بسازد اما اپل با میموجی به رشد این چهره‌های کارتونی بیش از پیش کمک خواهد کرد.

پیش از آنکه به این نقطه برسیم اما صبر کنید تا یک بار این سوال را از خودمان بپرسیم: چرا ما تا این حد شیفته ورژن‌های کارتونی و بامزه خودمان هستیم؟

نمی‌خواهد ابرو بالا بیندازید و بگویید «خُب خیلی بامزه هستند». شاید درست باشد اما موضوع فراتر از بامزه بودن است. محبوبیت آن‌ها و شیوه‌ای که شرکت‌های بزرگ تکنولوژی روی این نیاز سرمایه‌گذاری می‌کنند نشان می‌دهد به عنوان یک جامعه، ما چه هستیم؛ هم از لحاظ هنجارهای فرهنگی کنونی و هم از لحاظ رشدی که در دوران کودکی تجربه کردیم. بله درست خواندید، دوران کودکی.

تئوری «کودک»

یک تئوری روانکاوی وجود دارد به نام مرحله آینه که در این نقطه، نوزاد می‌تواند خودش را در آینه تشخیص دهد و با حرکات خود این تمایز را متوجه شود.

هیو مَنِن مدیر مدیا، فرهنگ و هنر دانشگاه کلارک روی کتابی کار می‌کند که در بخشی از آن به مبحث زیبایی شناختی در رسانه پرداخته شده. او می‌گوید: «وقتی شما میموجی را اجرا می‌کند، سر خود را تکان می‌دهید، به این طرف و آن طرف می‌برید، دقیقا مشابه زمانی که کودکی کم سن و سال بودید.»

در واقع این اتفاق رخ می‌دهد: بعد از اینکه یک میموجی را شخصی‌سازی می‌کنید، از بین گزینه‌های متنوع مو‌، پوست، رنگ چشم، لباس و لوازم تزئینی انتخابی می‌کنید. این کاراکتر دقیقا آنچه شما انجام می‌دهید را تقلید می‌کند. اگر زبان‌تان را بیرون بیاورید، آن هم همینکار را می‌کند. (درست کردن میموجی فقط روی آیفون X ممکن است ولی همه می‌توانند آن را ببینند.)

AR Emoji سامسونگ از یک سلفی به عنوان پایه‌ی شخصی‌سازی تصویر استفاده می‌کند اما درست مثل ورژن اپل، با حرکات صورت می‌توان آن موجود انیمیشنی را تکان داد. وقتی بیتموجی هم می‌سازید می‌توانید از یک سلفی به عنوان مرجع استفاده کنید اما اپلیکیشن اسنپ‌چت هنوز قابلیت تشخیص چهره را ندارد ولی آن‌ها در حال کار روی چنین چیزی هستند.

هیو منن قصد ندارد بگوید که آواتارهای کارتونی مغز ما را تبدیل به یک کودک می‌کند اما ادله‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه ما از تبدیل کردن چهره خودمان به یک چهره کودکانه با چشمان درشت، پوستی صاف و فرمی گرد لذت می‌بریم.

همین موضوع خودش ما را به یک تئوری کودک دیگر راهنمایی می‌کند: ما شیفته بیتموجی و (به زودی) میموجی خواهیم شد چون آن‌ها ما را یاد کودکان می‌اندازند و در طول تکامل اینطور برنامه‌ریزی شده‌ایم که کودکانمان را دوست داشتنی ببینیم و بنابراین از آن‌ها مراقبت کنیم.

تئوری «بطالت»

اگر طرفدار تئوری قبلی نیستید و محبوبیت بیتموجی و میموجی به نظرتان ارتباطی با مباحث کودکان ندارد، پس به این دلیل دوم گوش کنید: بطالت.

ما در دوران سلفی‌ها هستیم اما گرفتن یک سلفی درست و حسابی زحمت زیادی می‌طلبد. با آواتارهای کارتونی اما خیر. بهترین عکس فقط با یک کلیک ساده به دست می‌آید.

و ویژگی‌هایی که از آن‌ها متنفریم مثل موهای مجعد، ابروهای ضخیم، دماغ بزرگ و... تبدیل به نقاط قوت چهره‌مان می‌شوند وقتی زیر تیغ جراحی الگورتیم‌ها و افکت‌ها قرار بگیرند. موهای مجعد کارتونی اتفاقا خیلی هم بامزه هستند.

بث کولمن نویسنده کتاب «سلام، آواتار» که هویت آنلاین را بررسی می‌کند می‌گوید: «برای آنکه خودتان را در یک سلفی به نمایش بگذارید، دلایل زیادی وجود دارد. چرا که شما چهره خوبی دارید، دوستانی صمیمی دارید و یا در حال تجربه لحظاتی به یاد ماندنی هستید. خیلی مهم است سلفی‌ای که می‌اندازید بی‌نقص باشد، با Memoji درست مثل این می ماند که ما دوست کوچک یا حتی ورژنی از خودمان یا یک دو قلو داریم و هیچ فشاری وجود ندارد.»

یکی از پروفسورهای دانشگاه واترلو که روی رسانه‌های تجربه دیجیتال کار می‌کند می‌گوید: «با کارتو‌ن‌ها وقتی ابعاد را اگزجره می‌کنید... بامزه می‌شود. ما واقعا در برابر چیزهای بامزه نمی‌توانیم مقاومت کنیم. انگار مردم برای یک چیز بامزه غش و ضعف می‌کنند.»

دوقلوهای دیجیتالی ما تبدیل به خودِ دیگر ما می‌شوند. آواتارهای کارتونی به شما اجازه می‌دهند کاراکتر یک داستان باشید، نه کسی که اسنپ‌چت را بالا و پایین می‌کند در حالی که روی کاناپه لم داده و سه ساعت مشغول تماشای سریال است.

جدیدترین ویژگی اسنپ‌چت که خصیصه محیطی را در اسنپ مپز به بیتموجی اضافه می‌کند ساخته شده تا به گفته جک برادی، طراح محصول اسنپ‌چت «دنیایی زنده و پویا بسازد که بیتموجی‌های شما می‌خواهند در آن زندگی کنند». برای مثال اگر هوا بارانی یا برفی باشد افکت‌های آب و هوا به آن اضافه می‌شود یا اگر روز تولدتان باشد کاغذ رنگی‌ها صفحه را مزین می‌کنند.

تئوری «ما ضایعیم»

و تئوری بالا هم ما را به یک اشتیاق بی پایان دیگر می‌رساند: شخصیت آنلاین باحالی داشته باشیم.

بسیاری از ارتباطات آنلاین ما آمیخته با بذله‌گویی است. ما می‌خواهیم تا حد امکان بهترین پاسخ را بدهیم و گاهی اوقات خودمان به اندازه کافی خلاق نیستیم پس کمک می‌گیریم.

چرا به کسی که دوستش دارید بگویید «دوستت دارم» وقتی خودِ کارتونی شما می‌تواند قلب‌اش را از سینه در آورد و آن را به کسی که دوست دارید بدهد؟

الریک شولتزه، پروفسور دانشگاه Southern Methodist University می‌گوید نه تنها از لحاظ ظاهری این آواتارهای کارتونی ما را بامزه‌تر می‌کنند بلکه حتی از لحاظ رفتاری هم عملکردی مشابه دارند و ورژن بامزه‌تری از ما را نشان می‌دهند.

به بیان ساده‌تر، آواتارها نسخه‌ی بامزه‌تر و جالب‌تری از ما هستند.

بعدی چیست؟

آواتارهای کارتونی مسیری طولانی طی کردند تا به اینجا رسیده‌اند ولی دور نیست زمانی که دوقلوهای کارتونی ما به شکل هولوگرام در اتاق نشیمن دوستان‌مان ظاهر شوند و به جای ما حاضر شوند.

کولمن، نویسنده «سلام، آواتار» در توصیف آینده و هولوگرام می‌گوید که قرار است خیلی چیزها از تلفن بیرون بیایند و به شکل هولوگرام در دنیای واقعی دیده شوند.

همه برای هولوموجی آماده‌اید؟