تحول بازار خودرو و استخدام پلیس راهنمایی و رانندگی زن؛ نتیجه صدور مجوز رانندگی برای بانوان عربستانی

رانندگی زنان عربستان برای سال ها یکی از دغدغه های شهروندان این کشور بوده است. از زمان تأسیس این کشور، ممنوع بوده و این ممنوعیت در طی سال‌ ها تداوم یافته ‌است. برخی نمایندگان مجلس شورا در این سال‌ ها مخالفت خود را با این ممنوعیت اعلام کرده‌ اند؛ از آن جمله استناد کرده‌ اند که حدود یک میلیون راننده خارجی در کشور وجود دارند که هزینه سالیانه آنها بیش از ۳ میلیارد دلار است و اگر این ممنوعیت برداشته شود، نیازی به استخدام رانندگان خارجی نخواهد بود. هیئت کبار علمای عربستان در سال ۱۹۹۰ میلادى با صدور فتوایی رانندگی زنان را به دلیل مخالفت با شرع مقدس حرام اعلام کرد و با وجود برخی تلاش‌ های انجام شده برای لغو این ممنوعیت، به دلیل مخالفت مقامات روحانی این کشور، این تلاش‌ ها به نتیجه نرسید.در سال ۲۰۱۱ زنان عربستان کمپینی در اعتراض به ممنوعیت رانندگی به راه انداختند و منال شریف نخستین زنی بود که در این جریان در ملأ عام رانندگی کرد و پخش فیلم آن در اینترنت بازتاب گسترده‌ ای داشت.
در ۱۷ آبان ۱۳۹۳، پارلمان عربستان سعودی، طرحی را، برای آزاد کردن رانندگی زنان در این کشور ارائه کرد که شرط رانندگی زنان در عربستان، سن بالای ۳۰ سال، لباس سنگین و داشتن رضایت‌ نامه اعلام شد.
ملک سلمان در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۷ فرمانی ملوکانه صادر کرد که به موجب آن زنان می‌ توانند از ژوئن ۲۰۱۸ شخصاً و بدون نیاز به کسب اجازه از قیم قانونی ‌شان گواهی‌ نامه ى رانندگی اخذ کنند و در هنگام رانندگی نیز لزومی به حضور فیزیکی محافظ نیست.
از روز یکشنبه سوم تیر ماه (۲۴ ژوئن) به زنانی که موفق به اخذ گواهینامه راهنمایی و رانندگی شدند اجازه رانندگی در خیابان ‌ها و جاده‌ های شهرهای مختلف این کشور را می‌ دهد.همزمان با این اتفاق، پلیس‌ های زن راهنمایی و رانندگی هم در این کشور آغاز به فعالیت می‌ کنند. ۴۰ زن پلیس روز پنجشنبه ۳۱ خرداد گواهی پایان دوره آموزشی خود را دریافت کردند.
به نظر می‌ رسد یکی از وظایف پلیس‌ های زن سعودی حضور بر سر صحنه تصادفات رانندگی است که زنان راننده عربستانی یکی از طرف‌ های آن هستند.
یونیفورم رسمی این زنان شامل مانتوی تیره بلند با سرآستین‌ های سبز رنگ است. برخی از این زنان هم چهره خود را با روبنده می‌ پوشانند.
طاهانی الامیری، زن ۳۵ ساله ‌ای است که از شروع کارش به‌عنوان مامور راهنمایی و رانندگی هیجان زده است. او می‌ گوید: «در ابتدا ترس وجود دارد اما کم کم وضعیت بهتر می‌ شود و به خواست خداوند این موضوع برای زنان خوب خواهد بود.»
مدیر مرکزی که این زنان را آموزش می‌ دهد می‌ گوید که مشخص نیست چه تعداد پلیس زن راهنمایی و رانندگی در سال جاری به کار گرفته می‌ شوند. او اضافه می‌ کند: «این موضوع به میزان تقاضا بستگی دارد.»به دنبال صدور فرمان پادشاهی عربستان برای مجاز بودن رانندگی زنان در این کشور در راستای برنامه اصلاحات اجتماعی، شمار زیادی از زنان این کشور برای گرفتن گواهینامه ثبت نام کردند.
برخی از زنان عربستان پیش از این به خاطر رانندگی، جریمه یا زندانی شده و یا تحت تعقیب و پیگرد قرار گرفته بودند گرچه در ماه گذشته هم این بازداشت‌ ها ادامه داشت و برخی از فعالان حقوق زنان از جمله افرادی که برای حق رانندگی زنان مبارزه می‌ کردند، در این پادشاهی بازداشت شدند و همچنان برخی از آن ها در بازداشت بسر می‌ برند.
اکثر جمعیت این پادشاهی مخصوصا جوانان از اصلاحات حمایت می‌ کنند اما بسیاری در عین حال نگران تغییرات سریع هستند و این نگران هستند که چنین اصلاحاتی خشم برخی از محافظه‌ کاران مذهبی را برانگیزد.وقتی در سپتامبر (شهریور) سال گذشته ولیعهد عربستان دستور خاتمه ممنوعیت رانندگی زنان را صادر کرد، به دولت، ۹ ماه فرصت داد تا شرایط رانندگی زنان در خیابان‌ ها و جاده‌ های این کشور را فراهم کند.
در این راستا، وزارت کشور عربستان اقدام به بازگشایی مراکز آموزش رانندگی کرد و شرایطی ایجاد شد که زنان امکان تبدیل گواهی‌ نامه بین‌ المللی رانندگی را داشته باشند. وزارت کشور عربستان همچنین با برخی مراکز خصوصی برای آموزش ماموران زن راهنمایی و رانندگی همکاری داشت.
آن‌ ها همچنین در نظر دارند بازداشتگاه‌ های موقتی را برای نگهداری رانندگان زن متخلف ایجاد کنند اما در حال حاضر مراکز اصلاح و تربیت مخصوص نوجوانان را به این کار اختصاص داده ‌اند.
نخستین گواهینامه‌ های راهنمایی و رانندگی برای زنان در تاریخ ۱۵ خرداد ماه صادر شد و نخستین زنانی که این گواهینامه را دریافت کردند از جمله افرادی بودند که پیش از این گواهینامه بین‌المللی داشتند.

رانندگی زنان عربستان و تحولات بازار خودرو

در بازار خودرو عربستان نیز شاهد تحولاتی هستیم که به افزوده شدن 50 درصد جمعیت به فهرست مشتریان هدف خودروسازان مربوط می شود. در همین راستا بسیاری از کمپانی های خودروسازی ظرف چند ماه گذشته کمپین های تبلیغاتی متفاوتی را با هدف جذب رانندگان زن به راه انداخته اند و زنان عربستانی نیز که بیش از این تنها در مقام سرنشین در خودرو حضور داشتند، حالا با دقت بیشتری نسبت به ویژگی های فنی و رفاهی خودرو واکنش نشان می دهند چرا که می خواهند حس بهتری از تجربه رانندگی خود داشته باشند.

البته این یک واقعیت است که در هیچ یک از کشورهای جهان، انتخاب خودرو ارتباط مستقیمی با جنسیت ندارد، چرا که تقریبا تمامی انسان ها فارغ از جنسیت به خودروهای جذاب و زیبا تمایل نشان می دهند، اما در مجموع خودروسازان از تحول شکل گرفته در بازار عربستان خوشحالند و بازار کلاس های آموزش رانندگی نیز بیش از همیشه سکه شده است.