خاطرات کودکی ممکن است اصلا رخ نداده باشند

ساختار مغز کودک امکان به خاطر سپردن خاطرات تا سن خاصی را نمی دهد. قابلیت به خاطر سپردن رویدادها از سه سالگی شکل می گیرد چرا که در این دوران کودک ایجاد تمایز بین خود و جهان اطراف تمایز را می آموزد. از سوی دیگر حافظه کودک تا سه سالگی توانایی پردازش و کدنویسی تجارب زندگی را ندارد.

محققان دانشگاه های «سیتی»، «لندن»، «برادفورد» و «ناتینگهام ترنت» برای بررسی سن شکل گیری حافظه و میزان صحت خاطرات دوران کودکی مطالعه ای را روی ۶۶۴۱ داوطلب صورت داده اند. در این مطالعه از داوطلبان خواسته شده که اولین خطرات را به صورت دقیق بیان کنند، سپس محققان توصیفات آنها را از نظر محتوا، زبان، ماهیت و جزییات دیگر بررسی کرده اند.

یافته های این تیم نشان می دهد که بیش از دو هزار نفر از شرکت کنندگان مدعی خاطراتی از دو سالگی و ۸۹۳ نفر هم مدعی به یاد آوردن خاطراتی از یک سالگی و حتی چند ماهگی شده اند که بر اساس دانش پزشکی غیر ممکن است. دکتر «شازیه اختر»، از محققان این پروژه می گوید:

سیستم حافظه ما بسیار پیچیده است و به خاطر نحوه شکل گیری مغز تا حدود ۵ تا ۶ سالگی به صورت مطلوب توسعه پیدا نمی کند.

یکی دیگر از دلایل غیر واقعی بودن این خاطرات به شباهت آنها در میان افراد مختلف برمی گردد، برای مثال خاطرات اغلب این افراد شامل مواردی نظیر راه رفتن برای اولین بار می شود. مطالعات دیگر از پدیده ای به نام «فراموشی کودکی» سخن گفته اند که طی آن مغز حتی خاطرات پیش از ۷ سالگی را هم به فراموشی می سپارد.

نکته ترسناک تر اینجاست که این سازوکار به دوران کودکی محدود نشده و حتی خاطرات دوران بزرگسالی هم تا حدودی دستخوش تغییر شده اند. بر این اساس هرچه این خاطرات را بیشتر به یاد آوریم، با آنچه که در واقع رخ داده متمایزتر می شود، دقیقا مثل عکسبرداری از روی عکسی دیگر.