تصویری از دهانه کارالیوف مریخ با لایه های یخ منتشر شد

مدار گرد مارس اکسپرس متعلق به آژانس فضایی اروپا موفق شده تصاویری از یک دهانه پر از یخ در سطح مریخ را ثبت کند.

مارس اکسپرس در دوم ژوئن سال 2003 به فضا پرتاب شد و 6 ماه بعد به نزدیکی مریخ رسید. در 25 دسامبر همان سال موتورهای ماهواره روشن شدند تا آن را در مدار سیاره سرخ قرار دهند. در طول این سال ها مدارگرد توسط دوربین با کیفیت، طیف سنج ها و رادارها، نقشه هایی از سطح مریخ را ثبت کرده است. اکنون که 15 سال از آغاز چرخش مارس اکسپرس به دور مدار مریخ می گذرد این ماهواره موفق شده تصاویری زیبا از دهانه کارالیوف (Korolev) را ثبت کند.

این دهانه در بخش های کم ارتفاعی از شمال مریخ قرار دارد. کارالیوف پهنای 82 کیلومتری دارد و با اینکه به نظر میرسد پوشیده از برف است اما در واقع از یخ آب تشکیل شده است. محققان تخمین زده اند که این یخ ها در مرکز دهانه ضخامتی 1.8 کیلومتری داشته و باور دارند که این بخش در تمامی طول سال با یخ پوشیده شده است.

دلیل این موضوع را به فرایندی به نام «Cold Trap» نسبت می دهند. بر این اساس عمیق ترین قسمت دهانه که حاوی یخ است هوایی که از بالای آن رد می شود را سرد می کند. سپس این هوای سرد به پایین منتقل می شود و لایه ای از هوای سرد را در بالای یخ تشکیل می دهد. همین لایه به شکل یک محافظ عمل کرده و موجب پایداری و ذوب نشدن یخ می شود.

تصویری که به دست آمده حاصل 5 تصویر مختلف است که با هم ترکیب شده اند. هر یک از این تصاویر با استفاده از ابزار مدارگرد به نام «دوربین دوگانه با رزولوشن بالای مارس اکسپرس» (HRSC) ثبت شده اند. اولین تصویر در اوایل سال جاری میلادی ثبت شده بود و هر بار که مدارگرد به دور مریخ می چرخید تصویر دیگری را ثبت می کرد. در نهایت این 5 تصویر ترکیب شدند.

نام دهانه به افتخار «سرگئی کارالیوف» که به عنوان پدر برنامه فضایی شوروی شناخته می شود انتخاب شده. کارالیوف در پروژه هایی از جمله اسپوتنیک و اولین برنامه فضایی ارسال به ماه توسط شوروی نقش داشته است.