پس از تحریم ادجاست در بازار موبایل مارکتینگ ایران چه اتفاقی می‌افتد؟

در هفته‌های اخیر پس از انتشار خبر تحریم ایران از سوی ادجاست، بسیاری از کسب‌وکارها و شبکه‌های تبلیغاتی ایرانی در تکاپوی پیدا کردن یک سرویس جایگزین برای رصد کردن تبلیغات خود هستند. اکثر کسب‌وکارهای ایرانی تا کنون برای اندازه‌گیری عملکرد تبلیغات خود از پلتفرم ادجاست استفاده می‌کردند، اما این شرکت آلمانی که اخیراً یک شرکت آمریکایی به نام acquired.io را خریداری کرده، اعلام نموده که تا پایان سه ماهه اول سال 2019 ارائه خدمات خود به کسب‌وکارهای ایرانی را قطع می‌کند.

این موضوع چالش‌ها و سؤالاتی را میان مخاطبین این پلتفرم برانگیخته است:

• تحت این شرایط چگونه می‌توان بهترین سرویس اتریبیوشن را انتخاب کرد؟
• آیا ممکن است سرویس جایگزین نیز کسب‌وکارهای ایرانی را تحریم کند؟
• آیا می‌توان به یک سرویس خارجی اعتماد کرد و داده‌های کاربران ایرانی را در اختیارشان قرار داد؟
• سرویس‌های مختلف چه ویژگی‌هایی دارند؟
• آیا پاسخگوی نیازهای کسب و کار هستند؟

اینها چالش‌هایی هستند که این روزها ذهن بسیاری از فعالان حوزه تبلیغات دیجیتال را به خود مشغول کرده‌اند.

سرویس‌های اتریبیوشن نقش بسیار مهمی در صنعت تبلیغات موبایلی ایفا می‌کنند. این سرویس‌ها به شبکه‌های تبلیغاتی و تبلیغ‌دهندگان کمک می‌کنند تا تبلیغات خود را رصد کرده و در آینده تبلیغات بهتری داشته باشند. امکان رصد یا Track کردن، مهم‌ترین وجه تمایز بین تبلیغات آنلاین و آفلاین است که این کار در تبلیغات موبایلی تنها از طریق  سرویس‌های اتریبیوشن امکان‌پذیر است.

آیا ممکن است سرویس جایگزین نیز کسب‌وکارهای ایرانی را تحریم کند؟

رصد کردن تبلیغات و به خصوص تبلیغات نصب اپلیکیشن بدون استفاده از یک تِرکر یا شمارنده بی‌طرف، امکان‌پذیر نیست. برای انتخاب یک ترکر مناسب، باید معیارهای زیادی از جمله امکانات، دقت، دسترسی به اطلاعات، حفظ امنیت داده‌ها، نظرات و تجربیات مشتریان قبلی، تنظیمات مخصوص هر پلتفرم، تعرفه و مدل‌های قیمت‌گذاری و نهایتا شیوه عملکرد سیستم در مقابله با تقلب را مورد بررسی قرار دهید.

در این مقاله، قصد داریم مروری کلی بر معروف‌ترین سرویس‌های  اتریبیوشن دنیا داشته باشیم.

Tune

Tune دارای دو محصول کلی است: پلتفرم تبلیغات و اتریبیوشن اپلیکیشن‌های موبایل. سرویس یادشده یک پلتفرم آنالیز موبایل مارکتینگ آمریکایی است که در سال 2009 تأسیس شد. این پلتفرم مبتنی بر بازاریابی عملکردی (performance-based) است و به شبکه‌های تبلیغاتی و تبلیغ‌دهندگان زیادی کمک کرده‌ تا کمپین‌های تبلیغاتی خود را اندازه‌گیری، آنالیز و بهینه‌سازی کنند. پلتفرم Tune شامل سرویس‌های آنالیتیکس، اتریبیوشن و مقابله با تقلب است و اخیرا توسط سرویس Branch خریداری شد.

استفاده از این پلتفرم تا 50 هزار نصب رایگان بوده و برنامه قیمت‌گذاری آن برای تعداد بیشتر از 50 هزار، از 0.02 دلار شروع می‌شود.

AppsFlyer

AppsFlyer یکی از  قوی‌ترین پلتفرم‌های اتریبیوشن و آنالیتیکس به شمار می‌رود. این شرکت دارای سیستم دیپ لینک مخصوص به خود، تحت عنوان OneLink نیز هست. AppsFlyer یک  شرکت آمریکایی است که در سال 2011 تاسیس شده و نمایندگی‌هایی در کشورهایی نظیر چین، کره جنوبی و انگلیس دارد. سرویس‌های شمارنده AppsFlyer بسیار گسترده‌اند و از جوانب مختلف به توسعه‌دهنده‌ها کمک می‌کند تا منبع جذب یک کاربر جدید را شناسایی کرده و کاربران ریتارگت‌شده را هم رصد کنند.

علاوه بر این سرویس TV Attribution به بازاریابان کمک می‌کند تا نصب‌های حاصل از تبلیغات تلویزیونی خود را هم رصد کنند. این پلتفرم با شرکت‌های بزرگی مانند گوگل، فیسبوک و توییتر همکاری می‌کند.

هزینه استفاده از AppsFlyer برای کاربران ایرانی نسبتا گران است

هزینه استفاده از سرویس‌های AppsFlyer به صورت دلاری است و برای کسب‌وکارهای ایرانی نسبتا گران محسوب می‌شود. به طور کلی، این پلتفرم دارای دو مدل قیمت‌گذاری است: Basic و Custom. هزینه سرویس اتریبیوشن AppsFlyer برای تعداد نصب‌های غیر ارگانیک کمتر از 100 هزار در هر ماه، 0.05 دلار به ازای هر نصب، یعنی حدود 600 تومان است و برای تعداد نصب‌های بالاتر، به صورت پلکانی کاهش می‌یابد.

به عنوان مثال برای تعداد نصب‌های غیرارگانیک بیشتر از 200 هزار در ماه، هزینه به ازای هر نصب 0.03 دلار یا 345 تومان است که با توجه به هزینه جذب یک کاربر جدید، هزینه بسیار قابل توجهی است. استفاده از  این سرویس تأثیر بسزایی بر هزینه نهایی جذب یک کاربر جدید دارد. با وجود اینکه این  پلتفرم حدود 70 درصد از سهم بازار دنیا را در اختیار دارد، اما به دلیل وضعیت ناآرام بازار ارز در ایران، از نظر اقتصادی گزینه مناسبی برای کسب‌وکارهای ایرانی به نظر نمی‌رسد.

Adjust

ادجاست یکی دیگر از ابزارهای اندازه‌گیری تبلیغات موبایلی است که در بین کسب‌وکارهای ایرانی نیز نامی آشناست و به همین دلیل، ممکن است اسم آن را بیشتر از سایر ابزارها شنیده باشید. سرویس‌هایی که توسط این شرکت ارائه می‌شود، شامل تِرَکر و آنالیتیکس درون برنامه‌ای است. این شرکت در سال 2012 در آلمان تاسیس شده است و در کشورهای مختلف دنیا مانند ژاپن، آمریکا و چین نمایندگی دارد.

سرویس اتریبیوشن ادجاست به بازاریابان کمک می‌کند تا منبع  کاربر جذب‌شده به اپلیکیشن را شناسایی کنند. سرویس آنالیتیکس ادجاست هم بازاریابان را قادر می‌سازد تا فعالیت‌های درون-اپ و رفتار کاربران در اپلیکیشن را مورد بررسی قرار داده و سرویس ضد تقلب آن، رفتارهای مشکوک را شناسایی و از تقلب‌های موبایلی جلوگیری می‌کند.

تعرفه‌های ادجاست برای کسب‌وکارهای کوچک ایرانی به صرفه نیست

ادجاست دارای پنج برنامه قیمت‌گذاری است: Basic، Business، Business Pro، Flat و Enterprise. کمترین هزینه در مدل بیسیک با حداقل امکانات و محدودیت‌های زیاد، ماهیانه 100 یورو است که تقریباً معادل 13 میلیون تومان است. هزینه استفاده از این پلتفرم نسبتاً بالا است؛ به عنوان مثال، هزینه رصد کردن هر نصب غیرارگانیک در مدل بیزنیس 0.06 یورو، معادل 700 تومان است.

با توجه به قیمت یورو در ایران، تعرفه‌های ادجاست برای کسب‌وکارهای کوچک ایرانی به صرفه نیست و برای کسب و کارهای بزرگ هم تنها در صورت حجم بالای تبلیغات موبایلی در ماه (بالای 500 هزار نصب غیرارگانیک) و پرداخت سالیانه به جای ماهیانه می‌تواند به صرفه باشد. البته نکته قابل توجه اینجاست که هزینه‌های گفته‌شده تنها برای شمارش نصب‌ها است و برای فعال کردن سیستم آنتی فِراود (مقابله با تقلب) ادجاست، بسته به حجم تبلیغات ماهانه بین 500 یورو تا 10 هزار یورو به هزینه‌های بالا اضافه می‌شود که عملا صرفه اقتصادی آن را زیر سوال می‌برد. به هر ترتیب این سرویس از اوایل سال 98 از دسترس کاربران ایرانی خارج خواهد شد.

Kochava

این پلتفرم توسط یک شرکت آمریکایی ارائه شده که در سال 2011 تأسیس شده است و از سرویس‌های تِرَکر و آنالیتیکس بهره می‌برد. این پلتفرم دارای یک برنامه رایگان برای آنالیز اپلیکیشن و دو مدل قیمت‌گذاری برای خدمات پیشرفته‌تر شامل اتریبیوشن و آنالیتیکس است. حداقل هزینه استفاده از سرویس اتریبیوشن و آنالیتیکس این پلتفرم با وجود محدودیت‌هایی، صرفا به 100 دلار در هر ماه می‌رسد. همچنین، رصد هر یک از موارد خاص مانند Conversion ،Event و یا حتی فعال کردن سیستم ضد تقلب آن هزینه‌های جداگانه‌ای را طلب می‌کند. گفتنی است که کوچاوا حتی پیش از ادجاست از ارائه سرویس به کسب و کارهای ایرانی جلوگیری کرده بود.

Tenjin

Tenjin یکی دیگر از ابزارهای اندازه‌گیری موبایل مارکتینگ است که باز هم از سرویس‌های اتریبیوشن و آنالیتیکس بهره می‌برد. این شرکت نیز آمریکایی است و تنها در ایالت کالیفرنیا دفتر دارد. ارزش افزوده این پلتفرم برای بازاریابان، ایجاد زیرساخت مناسب برای یافتن کاربران با ارزشی است که بیشترین سود را برای اپلیکیشن به ارمغان می‌آورند و به همین دلیل معمولا بیشتر توسط بازی‌ها از آن استفاده می‌شود و رصد ارزش هر کاربر، از طریق اندازه‌گیری همزمان شاخص‌های عملکردی متعددی صورت می‌گیرد.

مفهوم رویداد در این پلتفرم با مفهوم آن در ادجاست متفاوت است

پلتفرم تنجین بسته به حجم ترافیک تبلیغاتی، دارای سه مدل قیمت‌گذاری است: starter، developer و enterprise. مدل‌های قیمت‌گذاری این پلتفرم بر اساس تعداد رویداد (event) است. تعرفه‌های برنامه استارتر تقریباً رایگان است و هزینه ماهانه در سایر مدل‎های قیمت‌گذاری برای بیش از 1 میلیون رویداد از 4000 دلار ماهیانه رو به بالا است.

البته باید توجه داشت که مفهوم رویداد در این پلتفرم با مفهوم آن در ادجاست متفاوت است و همچنین تمایزی میان رویدادهای ارگانیک و غیر ارگانیک در آن وجود ندارد. به نظر می‌آید دلیل این نوع قیمت گذاری این باشد که بازی‌هایی که کاربرانشان تعامل بیشتری با بازی دارند معمولا درآمد بیشتری کسب می‌کنند و در نتیجه می‌توانند هزینه بیشتری برای استفاده از این پلتفرم پرداخت نمایند.

Branch

Branch یک پلتفرم اندازه‌گیری موبایل مارکتینگ است که بیش از هر چیز روی روی Deep Linking تمرکز دارد. این شرکت آمریکایی در سال 2014 تاسیس شده و تنها دفتر آن در ایالت کالیفرنیای آمریکاست. قابل توجه‌ترین سرویس Branch، دیپ لینک است که به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا کاربران را جذب و آنها را به فعالیت درون‌برنامه‌ای مشخصی تشویق کنند. همان طور که بالاتر گفتیم، پلتفرم Branch و Tune به زودی با یکدیگر تلفیق شده و به یک پلتفرم واحد تبدیل می‌شوند.

حداقل هزینه سرویس‌های برنچ 59 دلار در ماه است

برای استفاده از این پلتفرم، سه مدل قیمت‌گذاری وجود دارد: Launch، Startup و Enterprise. سرویس لانچ این پلتفرم که دارای محدودیت‌هایی است، رایگان در اختیارتان قرار می‌گیرد. حداقل هزینه سرویس‌های برنچ 59 دلار در ماه (برای حداکثر 50 هزار کاربر فعال ماهانه) خواهد بود. این شیوه قیمت‌گذاری نیز مشابه پلتفرم تنجین سعی دارد هزینه بیشتر را از کسب و کارهایی بگیرد که کاربران فعال بیشتری دارند.

بنابرین پلتفرم مذکور در صورتی برای یک کسب و کار بزرگ به صرفه خواهد بود که حجم بالایی از تبلیغات موبایلی داشته باشد، چرا که در غیر این صورت هزینه جذب یک کاربر جدید به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار می‌گیرد. مخاطره دیگر در استفاده از برنچ و البته هر سرویس آمریکایی دیگر این است که ممکن است روزی تصمیم بگیرد به دلیل تحریم‌های آمریکا، از ارائه خدمات به شرکت‌های ایرانی سرباز بزند.

AppMetrica

Appmetrica از جمله ابزارهاییست که برای رصد فعالیت‌های درون‌برنامه‌ای کاربران استفاده می‌شود و دارای سرویس‌های اتریبیوشن کمپین‌های نصبی، آنالیتیکس رفتار کاربران و کمپین‌های پوش نوتیفیکیشن است. این شرکت روسی در سال 2013 و به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های شرکت معروف Yandex راه‌اندازی شده.

تمرکز اصلی این پلتفرم روی آنالیتیکس است و مخاطب اصلی آن را تا کنون بازی‌سازها  تشکیل داده‌اند. استفاده از این پلتفرم رایگان است، اما از آنجایی که بعضی سرویس‌های آنالیتیکس آن مانند تعیین موقعیت جغرافیایی، دقت بالایی ندارند و همچنین از سیستم ضدتقلب بی‌بهره است، عملاً کاربرد و جذابیت چندانی برای تبلیغ‌دهندگان جدی ایجاد نکرده  و بیشتر در زمینه تحلیل رفتار کاربران کاربرد دارد.

بهترین جایگزین برای سرویس ادجاست چیست؟

شرکت‌های آنالیتیکس و شمارنده، از جمله ضروری‌ترین بازیگران اکوسیستم و صنعت تبلیغات موبایلی به شمار می‌روند. در حال حاضر بیش از 5 میلیون اپلیکیشن در اپ استورهای مختلف وجود دارد و توسعه یک اپلیکیشن جدید، به معنای ورورد به دنیایی پر از رقابت است که بدون دسترسی به اطلاعات و داده‌های لازم و اجرای کمپین‌های تبلیغاتی مؤثر معمولا پروژه با شکست روبرو می‌شود.

ابزارهای ترکر به  کسب و کارها کمک می‌کنند تا در این راه موفق‌تر عمل کنند. اما با توجه به شرایط نامطلوبی که کسب‌وکارهای ایرانی در آن قرار دارند، مانند تحریم، دشوار بودن پرداخت‌های ارزی و بازار نابسمان ارز، ممکن است استفاده از پلتفرم‌های ذکرشده دشوار و یا غیرممکن باشد به خصوص آنکه اکثر سرویس‌ها توسط شرکت‌های آمریکایی ارائه شده‌اند و مخاطره ترک بازار ایران توسط این شرکت‌ها جدی است.

اکثر این سرویس‌ها آمریکایی هستند و مخاطره ترک بازار ایران توسط این شرکت‌ها جدی است

تمامی این سرویس‌ها ادعا می‌کنند که با حفظ امنیت داده‌های شما به صورت بی‌طرف و شفاف فعالیت می‌کنند. متأسفانه در بازار ایران مرجعی برای تصدیق این ادعا وجود ندارد و در صورت تخلف نیز مشخص نیست باید به کجا شکایت برد. در واقع در عمل بسیاری از کسب و کارهای بزرگ مانند اپراتورهای موبایل نگران اعتماد به شرکت‌های خارجی هستند.

به نظر می‌آید پاسخ سوال مهمی که ذهن کسب و کارهای ایرانی را به خود مشغول کرده، هنوز مشخص نیست. اما زمان به سرعت می‌گذرد و بازیگر یا بازیگران جدیدی به زودی جای ادجاست را در ایران خواهند گرفت که امیدواریم این جایگزین، بتواند به رشد صنعت تبلیغات دیجیتالی در ایران کمک کند.

شما در مورد این موضوع چه نظری دارید؟