کار اجباری در دنیای مدرن؛ زندانیان فنلاندی به کمک هوش مصنوعی می آیند

زمانی که صحبت از کار اجباری در زندان می شود، معمولاً فعالیت های جسمانی به ذهن می آید اما حالا زندانیان فنلاندی نوع جدیدی از کار اجباری را تجربه می کنند: دسته بندی داده ها برای آموزش الگوریتم های هوش مصنوعی.

استارتاپی به نام واینو (Vainu) با هدف اصلاح ساختار زندان ها و آموزش مهارت های ارزشمند به زندانیان به این کار روی آورده، اما کارشناسان معتقدند تمامی انواع کار اجباری به مثابه بهره کشی از زندانیان و سوء استفاده از آنها خواهد بود.

واینو قصد دارد پایگاه داده جامعی از شرکت های سرتاسر جهان بسازد تا به کسب و کار ها کمک کند شرکای تجاری خودشان را ساده تر بیابند. برای این کار باید صدها هزار مورد محتوای مختلف از اینترنت جمع آوری شده و توسط افراد مورد ارزیابی قرار گیرد. نهایتاً عملیات برچسب گذاری محتوا بر اساس نام شرکت مربوطه انجام می شود. مشکل اینجاست که باید بدانیم نام Apple در این نمونه محتوا به شرکت آمریکایی اشاره دارد یا به یک شرکت توزیع میوه که عبارت Apple را در نامش استفاده کرده است.

اجرای این فرایند به زبان انگلیسی کار ساده ایست؛ مثلاً می توان از پلتفرم جمع سپاری Mechanical Turk شرکت آمازون استفاده کرد، ولی در زبان های دیگر از جمله زبان فنلاندی، منابع انسانی کافی برای اجرای پروژه وجود ندارد. به همین دلیل واینو تصمیم گرفته با همکاری سازمان نظارت بر زندان ها (CSA) از زندانیان برای برچسب گذاری محتوا استفاده کند.

این پروژه از سه ماه قبل شروع شده و فعلاً دو زندان مختلف، یکی در شهر هلسینکی و دیگری در شهر تورکو، با واینو همکاری می کنند. واینو 10 دستگاه کامپیوتر برای هرکدام از این زندان ها تهیه کرده و هزینه برچسب گذاری محتوا را به CSA پرداخت می کند. نهایتاً بخشی از این درآمد به زندانیانی می رسد که به شیوه ای نامشخص برای دسته بندی داده ها انتخاب شده اند.

مقامات فنلاندی هم از این همکاری خوشحالند، به خصوص چون زندانیان برای ایفای شغل جدید خود به وسیله ای جز لپ تاپ نیاز ندارند و احتمال بروز خشونت به حداقل می رسد. دیگر انواع کار اجباری فیزیکی معمولاً با ابزارهایی انجام می شوند که به شکل بالقوه، سلاح سرد هم هستند.

لیلی ایرانی، استاد ارتباطات دانشگاه کالیفرنیا در سن دیگو معتقد است فعالیت هایی از این دست با استقبال گسترده در سطح جهان روبرو می شوند. الگوریتم های هوش مصنوعی به آموزش های ویژه بر اساس فرهنگ ها و زبان های مختلف نیاز دارند، ولی بخش اعظم کاربران Mechanical Turk آمریکایی هستند.

با این حال کار اجباری از زندانیان همواره مورد انتقاد بوده است. بسیاری از کارشناسان، بهره کشی از زندانیان با دستمزد بسیار پایین را خلاف قوانین حقوق بشر می دانند، به خصوص فعالیت هایی که هیچ تأثیری در مهارت آموزی و توانبخشی آنها ندارند. به گفته ایرانی، شرکت ها از مفهوم مدرن هوش مصنوعی برای سوء استفاده از الگوی باستانی کار اجباری استفاده می کنند.