با آلیسا کارسون آشنا شوید؛ اولین انسانی که احتمالا روی مریخ قدم می‌گذارد

مدتهاست از نوجوانی به نام «آلیسا کارسون» به عنوان نخستین مسافر مریخ نام برده می شود؛ سفری مالامال از ناشناخته‌ها که بازگشت فضانوردانش به خانه در هاله ای از ابهام قرار دارد.

افراد بسیاری از سنین کودکی آرزوی فضانورد شدن را در سر می پرورانند اما با گذشت سال ها و درک واقعیات زندگی این رویای مهیج به گوشه های تاریک و نمور ذهن پرت می شود. یکی از معدود کسانی که هرگز از این باور دست نکشیده نوجوانی ۱۸ ساله به نام آلیسا است که به گفته خودش علاقه اش به فضا سابقه ای ۱۵ ساله دارد:

سه سالم بود و در حال تماشای قسمتی از انیمیشن Backyardigans  بودم که ماموریت مریخ نام داشت. در این اپیزود کاراکترها به سفر خیالی مریخ می رفتند و آنقدر جذاب بود که من از همان زمان شیفته سفر به فضا شدم. تا سال ها بعد از این ماجرا پوستر آن قسمت از انیمیشن را روی دیوار اتاق داشتم.

هرچه کارسون بزرگتر می شد رویاهای کودکانه‌اش بیشتر به سوالاتی در مورد جهان خارج از زمین و تلاش برای قدم گذاشتن در آن تغییر رنگ پیدا می کرد، تا جایی که امروز بیشترین شانس را برای سفر به مریخ دارد چرا که در ۱۶ سالگی به افتخارات زیر دست پیدا کرده است:

• جوانترین فارغ التحصیل آکادمی فضایی پیشرفته
• اولین کسی که دوره های هر ۳ کمپ ناسا را با موفقیت پشت سر گذاشته
• دریافت مدرک در علوم کاربردی فضایی
• تنها کسی که برنامه پاسپورت ناسا را پشت سر گذاشته
• تسلط به زبان های انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی و چینی

موفقیت در این دوره ها اجازه انجام پروازهای تحقیقاتی زیر مداری و ماجراجویی در فضا را به کارسون داد، آن هم در شرایطی که هنوز به سن دریافت گواهینامه رانندگی نرسیده بود:

از نظر تکنیکی من اجازه سفر به فضا را دارم و خب داشتن چنین امکانی در نوجوانی حس فوق العاده ای دارد.

آلیسا کارسون دوره های آموزشی سفر به مریخ را در سازمان علمی خصوصی «پاسم» (PoSSUM) گذرانده که در زمینه طراحی لباس فضایی برای انجام فعالیت های خارج از سفینه (EVA) فعالیت دارد. کارسون در این باره می گوید:

ما در حال مطالعه اتمسفر بالایی زمین هستیم و هدف نهایی انجام یک پرواز زیر مداری در «مزوسفر» یا همان بالاترین لایه اتمسفر است. تا کنون لباس را در پروازهای با گرانش صفر و در آب آزمایش کرده ایم. همچنین آموزش هایی را در مورد کاهش فشار محیطی سریع در اطراف بدن و سطوح مختلف نیروی گرانش در هواپیما پشت سر گذاشته ایم.

آیا انسان به مریخ می رود؟

تا چند سال قبل سفر به مریخ تنها در انیمیشن Backyardigans امکان پذیر بود اما ناسا از برنامه اش برای تسخیر این سیاره توسط فضانوردان تا سال ۲۰۳۰ خبر داده است. شاید اگر پروژه مارس وان ساختگی از آب در نمی آمد، سه ایرانی هم شانس قدم گذاشتن روی سیاره سرخ را داشتند، حالا اما فرشته اقبال روی شانه آلیسا کارسون نشسته است.

ماموریت مریخ با هدف جستجو به دنبال اشکال حیات، مطالعه دقیق تر سطح سیاره، بررسی سیر تکاملی آن و آماده سازی مقدمات برای سکونت بشر در آن صورت می گیرد. این پرواز لزوما بدون بازگشت نخواهد بود چون SLS یا «سیستم پرتاب فضایی» ناسا روی کاغذ امکان پرتاب راکت از سیاره همسایه به سوی زمین را دارد.

هدف از ساخت SLS با چهار پیشرانه RS-25 و توان رانش ۹۷۰ تنی اجرای ماموریت در اعماق فضا و سفر به مریخ و ماه است. بر اساس برنامه های ناسا این راکت غول پیکر در سال ۲۰۳۰ سفر خود به سمت مریخ را آغاز خواهد کرد.

کارسون حالا در دنیای پر رنگ و لعاب نوجوانی به سر می برد و ظاهرا هیچ ترسی از خطرات سفر به مریخ و حتی عدم بازگشت به زمین به دل راه نمی دهد. با این حال زمانی که SLS آماده سفر ۶۴.۳ میلیون کیلومتری به اعماق تاریک و بی پایان فضا شود، آلیسا کارسون در آستانه ورود به چهارمین دهه از زندگی خود قرار دارد و احتمال دارد دیدگاهش تغییر کرده باشد.

بر اساس برنامه زمانبندی ناسا کارسون طی رفت و برگشت به مریخ بین ۲ تا ۳ سال از زمین دور خواهد بود اما این بدترین قسمت داستان نیست. ایلان ماسک که از پیشگامان سفر به فضا به شمار می رود، در سال ۲۰۱۶ گفته بود بلندپروازی برای فتح مریخ ممکن است به قیمت جان فضانوردان تمام شود:

اولین سفرها به مریخ به شدت خطرناک هستند. ریسک و احتمال مرگ و میر بسیار بالا خواهد بود، و هیچ راهی هم برای غلبه بر آن در اختیار نداریم.

یکی از این خطرات تشعشعات کیهانی است که برای انسان بسیار مضر است اما ظاهرا این مساله هم برای قهرمان داستان ما عادی شده:

سطح تشعشعات در فضا من را نمی ترساند چون از مدت ها قبل درباره ان آموزش دیده ام و حالا به یک مساله عادی تبدیل شده. هیچ سفر فضایی ۱۰۰ در ۱۰۰ امن نیست و به همین خاطر همیشه این ترس وجود دارد که شاید اشتباهی رخ دهد. با این حال باور دارم که سفر به مریخ و مزایای آن به این ریسک ها می ارزد.

یکی از دلایل سفر به مریخ این است که جمعیت زمین تا اواسط قرن جاری به حدود ۱۰ میلیارد نفر می رسد اما منابع کافی برای همه این افراد در دسترس نیست. در این بین پرسشی که برخی مطرح می کنند این است که آیا نژاد بشر سزاوار سکونت در یک سیاره دیگر است؟ آن هم در حالی که طی چند سال زمین را به خاطر تغییرات اقلیمی به ورطه نابودی کشانده است؟

نظر کارسون در این باره جالب است. او می گوید پاسخ این سوال کمی عجیب است چون در صورت تکرار کارهایی که باعث گرم شدن زمین شده، مریخ تازه قابل سکونت می شود. این سیاره در فاصله ای دورتر از زمین قرار گرفته و به همین خاطر دمای آن به مراتب پایین تر از زمین است. میانگین دمای مریخ در زمستان به منفی ۱۲ درجه سلسیوس و در تابستان به ۲۰ درجه می رسد.

بلندپروازی های کارسون ظاهرا تمامی ندارد و او امیدوار است انسان ها در آینده علاوه بر مریخ چند سیاره دیگر از جمله مشتری را هم مستعمره خود سازند.

در جستجوی بیگانگان

در کل کهکشان راه شیری حدود ۳۰۰ میلیارد ستاره وجود دارد که اگر ۱۰ درصد آنها دارای سیاره باشند نزدیک به ۳۰ میلیارد سیاره در کهکشان ما وجود دارد. البته این همه ماجرا نیست و برآوردهای محقان حاکی از وجود بیش از ۱۰۰ میلیارد کهکشان در جهان قابل مشاهده است که به معنی وجود ۱۰ به توان ۲۱ سیاره است.

به عقیده کارسون این رقم آنقدر بزرگ است که احتمال وجود اشکال دیگری از حیات در فضا بسیار زیاد است:

به نظرم جهان برای اینکه فقط میزبان ما باشد زیادی بزرگ است. احتمال وجود باکتری های زنده، یخ و بخار در ناحیه استوای مریخ بالاست و یکی از دلایل سفر ما به مریخ بررسی همین موارد است.

کارسون امیدوار است پیشگام شدن او برای سفر به اعماق فضا به الگویی برای دیگر دختران تبدیل شود تا آنها هم برای رسیدن به آرزوهایشان تلاش کنند:

وقتی در سه سالگی آرزوی سفر به مریخ را در سر می پروراندم احتمالا احمقانه ترین رویای یک کودک محسوب می شد اما هرچه بیشتر برای رسیدن به آن تلاش کردم، بیشتر رنگ واقعیت به خود گرفت.

زمانی که یک هدف به ظاهر ناممکن می تواند تا این حد به واقعیت نزدیک شود، اهداف دیگر به مراتب آسانتر و دست یافتنی تر به نظر می رسند.