ماجرای Google Doodle؛ طرحی که شوخی بود و جدی شد

در اوت سال ۱۹۹۸ میلادی که سرگئی برین و لری پیج، بنیانگذاران گوگل، عازم نوادا شدند تا در فستیوال مرد سوزان شرکت کنند، تصمیم گرفتند که کاربران و کارکنان شرکت را در جریان غیبت چند روزه خود قرار دهند. این دو دانشجوی دانشگاه استنفورد بعد از بررسی ایده های مختلف به این نتیجه رسیدند که O دوم در لوگوی صفحه هوم گوگل را با لوگوی فستیوال مرد سوزان جایگزین کنند.

مرد سوزان یک گردهمایی سالانه به مدت ۹ روز در بیابان نوادا در ایالات متحده برگزار می شود و شامل اجراهای هنری، ساخت سازه ها و اجرای موسیقی است که البته هیچ شباهتی به یک فستیوال ندارد. وبسایت رسمی این گردهمایی در این باره چنین نوشته است: «مرد سوزان یک فستیوال نیست. مرد سوزان یک جامعه است. یک شهر موقتی. یک جریان فرهنگی جهانی بر اساس ۱۰ اصل عملی». برخی از این اصول عبارتند از: آزادی مطلق برای شرکت کردن، هدیه دادن، ناکالاگونگی (هیچ پولی در این گردهمایی بین شرکت کنندگان ردوبدل نمی شود)، اتکا به خود مطلق، به جا نگذاشتن هیچ ردی، مشارکت و خوداظهاری.

جسیکا یو سرپرست تیم گوگل دودل در این باره به تایم گفت:

این کار تا حدی مسخره بود اما از آن زمان تاکنون شاخ و برگ زیادی پیدا کرده است.

کاری که در ابتدا به عنوان یک شوخی شروع شد حالا با نام گوگل دودل برای یادآوری تعطیلات، گرامیداشت شخصیت ها و مسائل مطرح جهانی شناخته می شود و بخشی کلیدی و بسیار مهم از کسب و کار این غول صنعت تکنولوژی آمریکاست.

اما باز گردیم به آن روز. برین و پیج طرح مرد سوزان را در حالی به جای حرف O لوگو گوگل قرار دادند که کمتر از یک هفته به ثبت رسمی شرکت شان در تاریخ ۴ سپتامبر ۱۹۹۸ باقی مانده بود و دو سال بعد از آن اتفاق آنها نمونه اولیه از Doodle را معرفی کردند. اما این بار به جای آنکه با این کار خبر غیبت خود در شرکت را به سمع و نظر مخاطبانشان برسانند، لوگوی گوگل را با هدف گرامیداشت روز ملی فرانسه در تاریخ ۱۴ جولای ۲۰۰۰ تغییر دادند و از دنیس هوانگ که در آن زمان در گوگل کارآموزی می کرد درخواست کردند که طرح مورد نظر را برایشان بکشد.

پوکمون گو از جمله آثار مطرح طراح اصلی گوگل دودل است

هوانگ سالانه ۵۰ طرح مختلف را برای گوگل دودل ارائه می کرد و طولی نکشید که به سمت مدیریت واحد طراحی Doodle منصوب شد. از آن زمان تاکنون هوانگ در پروژه های قابل توجه بسیاری به همکاری فراخوانده شد و در مهم ترینشان به عنوان رئیس طراحی بصری و تعاملی Niantic مشغول به کار شد؛ جایی که در آن پوکمون گو را طراحی کرد.

هوانگ در مصاحبه ای که پیشتر با نشریه تایم انجام داد در باره تجربه خود چنین گفت:

در سال های نخست اینکه ما لوگوی گوگل را تغییر می دادیم جنجال زیادی به پا کرد. اگر کتاب های مربوط به بازاریابی یا برندینگ را خوانده باشید، تنها حرف مهمی که در این کتاب ها گفته می شود این است که برندینگ سازمانی تان هر چه که هست باید ثابت نگه داشته شود اما لری و سرگئی معتقد بودند چراکه نه؟ ما باید کار جالبی با لوگو انجام دهیم.

هوانگ به تهیه دودل برای تعطیلات محبوب آمریکایی ها نظیر روز شکرگزاری و کریسمس کارش را ادامه داد که این کار در نهایت به خلق یکی از جالب ترین و شناخته شده ترین انیمیشن های دودل یعنی Santa Tracker منتهی شد. در بازی Santa Tracker کاربران سراسر دنیا امکان می یابند که همزمان با تحویل هدیه ها توسط بابا نوئل در شب سال نو، او را دنبال کنند.

در سال ۲۰۰۵ میلادی هوانگ آیکون هایی را برای این بازی طراحی کرد که همزمان از قابلیت های گوگل ارث بهره می گرفتند. به این ترتیب شمار کاربران Santa Tracker به بیش از یک میلیون نفر در آن سال رسید.

شاید بد نباشد اشاره کنیم که گوگل دفعات مشاهده شدن دودل ها را به صورت علنی اعلام نمی کند و به همین خاطر به سختی میتوان متوجه شد که هر انیمیشن تا چه اندازه نزد کاربران محبوب بوده است. با این حال تیم گوگل دودل حالا ده ها هنرمند، مدیر، مهندس و کارمند دارد که همگی با هم تلاش می کنند طرح هایی مورد پسند همگان را ارائه دهند. این تیم حالا انیمیشن هایی فراتر از سال نو را طراحی می کند. برای مثال در ماه مارس برای تجلیل از دانشمند برجسته ژاپنی Seiichi Miyake که اختراعی برای نابینایان ارائه کرده بود طرح لوگوی خود را تغییر داد.

یو در ادامه مصاحبه خود با نشریه تایم گفت:

ما با هر دودل تلاش می کنیم که کاربران را شگفت زده و در عین حال خوشحال کنیم. بنابراین مهم است که از مردم و موضوعات متنوعی تجلیل و قدردانی شود.

جالب است بدانید که گوگل دودل نیم نگاهی هم به دانشمندان و شعرای ایرانی دارد و پیشتر به مناسبت گرامیداشت افرادی نظیر حکیم عمر خیام لوگوی خود را تغییر داده است.

تکنیک های دودل نیز از آن زمان تا کنون دستخوش تغییرات زیادی شده اند. به عنوان مثال دودلی که در سپتامبر ۲۰۱۸ برای تجلیل از فرد راجرز (شخصیت شناخته شده تلویزیونی درآمریکا) ساخته شده نوعی انیمیشن استاپ موشن بود و دودل مربوط به هالووین سال قبل یک بازی ویدیویی چند نفره بود که به کاربران اجازه بازی کردن با دیگران را می داد. دودلی که برای چهارم جولای امسال طراحی شده نیز در اصل یک زمین بیسبال کارتونی است.

گوگل برای بهبود واحد دودل همواره از طراحان با استعداد استقبال می کند. در سال ۲۰۰۸ میلادی این شرکت شکل رسمی تری به فرایند استخدام در تیم گوگل دودل داد و رقابتی را برای دانش آموزان مقطع دوازدهم راه اندازی کرد. از آن زمان تاکنون برندگان رقابت طراحی گوگل دودل فرصت می یابند تا طرح خود را روی صفحه هوم گوگل ببینند و همزمان بورسیه مالی و همچنین پکیج تکنولوژی نیز به آنها تعلق می گیرد. گفتنی است این شرکت رقابت های جداگانه ای را برای طراحی دودل در کشورهای مختلف دنیا برگزار میکند.

تم امسال رقابت های طراحی گوگل دودل این بود: وقتی بزرگ شدم دوست داشتم.... امسال بالغ بر ۲۲۲ هزار دانش آموز در سراسر دنیا در این مسابقه شرکت کردند و فردی به نام Arantza Pena Popo توانست برنده این رقابت شود. او در طرح خود چندین نسل از زنان خانواده اش را به تصویر کشید. در ادامه جیمی فلن که یکی از داوران رقابت امسال بود از برنده دعوت کرد تا در برنامه تلویزیونی اش با نام تونایت شو حضور پیدا کند.

آرانتزا در این برنامه گفت:

وقتی بزرگ شدم دوست داشتم به همان اندازه که مادرم در تمام زندگی از من مراقبت کرده، از او نگهداری کنم. مادرم کارهای زیادی برایم انجام داد و فداکاری های زیادی کرد.

تیم دودل همچنین در روز هشتم مارس و به مناسبت روز جهانی زنان یک اسلاید شو تعاملی را تدارک دیده بود که اسلاید های آن توسط زنان سراسر دنیا طراحی شده بود و در آن ۱۳ بانوی پیشگام از سراسر دنیا دیدگاه خود را در رابطه با آینده مطرح کرده بودند.

هر کدام از جملاتی که این تصاویر را همراهی می کرد برای خود داستانی جداگانه داشت اما آنطور که یو میگوید آنها یک تم متحد و یکپارچه داشتند و به ما یادآوری می کردند که با وجود آنکه به زبان های مختلفی سخن می گویم و بیشینه های متفاوتی داریم وجوه مشترک زیادی داریم.

یو معتقد است که گوگل دودل جهانی تریبونی برای انتقال صداهای جدید و متفاوت به مخاطبان است.