اندازه‌گیری ضربان قلب نهنگ برای اولین بار: ۲ تپش در دقیقه

تیمی از محققان دانشگاه استنفورد برای نخستین بار نرخ ضربان قلب نهنگ را ثبت کرده اند. طی این پروژه اطلاعات جالبی در مورد این قابلیت های این پستاندار بزرگ در کنترل قلب و جریان خون به دست آمده است.

نهنگ های آبی بزرگترین جاندارانی هستند که زمین به خود دیده است. طول این پستانداران گاهی به ۳۰ متر و وزن آنها به ۱۷۳ تن می رسد که معادل وزن حدود ۳۰ فیل آفریقایی، بزرگترین جانور خشکی دنیا است.

شاید جثه غول پیکر نهنگ این تصور را به وجود بیاورد که به راحتی و با چسباندن یک سنسور می توان ضربان قلب آنها را اندازه گرفت اما پوست سخت و موجدار آنها حین غذا خوردن و فعالیت های دیگر مثل آکاردئون موج دار می شود، بنابرین احتمال کنده شدن حسگر بسیار بالاست.

محققان دانشگاه استنفورد پس از بررسی های اولیه یک سنسور الکتروکاردیوگرام طراحی کرده و محل مناسب برای چسباندن آن را نزدیک باله شنای چپ تعیین کردند. این سنسور مجهز به الکترود که با کاپ ساکشن به بدن وال چسبیده بود، توانست ماموریت خود را به خوبی انجام دهد.

سیگنال های حسگر نشان داد که قلب این غول دریایی زمانی که برای غذا خوردن به عمق ۱۵۰ تا ۲۰۰ متری می رود، با نرخ ۴ تا ۸ ضربان در دقیقه فعالیت می کند. نکته جالب این بود که نرخ ضربان قلب نهنگ گاهی تا ۲ ضربان در دقیقه هم افت می کند. دلیل این افت تلاش وال برای صرفه جویی در مصرف اکسیژن و باقی ماندن در عمق دریا برای مدت طولانی تر است.

زمانی که نهنگ کمی به سمت بالا جهش کرده و دهانش را برای بلعیدن حجم عظیمی از آب باز می کند، قلب با نرخ ۸ ضربان فعالیت می کند اما در  شیرجه مجدد ضربان به ۲ تا ۴ واحد در دقیقه می رسد. نهنگ پس از سیر شدن و بازگشت به سطح آب نیاز به تجدید ذخیره اکسیژن دارد و در نتیجه نرخ ضربان به ۲۵ تا ۲۷ واحد می رسد. زمانی هم که حرکت جانور در سطح دریا به ثبات می رسد، قلب با نرخی بین ۳۰ تا ۳۵ ضربان در دقیقه فعالیت می کند.

«ساشا هوکر»، از اعضای تیم تحقیقاتی این یافته را نشان دهنده انعطاف پذیری و توانایی شگفت انگیز نهنگ ها در کنترل ضربان قلب و جریان خون می داند.