آمار غافلگیرکننده تجویز دارونما توسط پزشکان در سراسر جهان

طبق جدیدترین مطالعات، اغلب پزشکان استرالیایی به منظور آسایش خاطر بیماران خود، برای آنها دارونما یا پلاسیبو (Placebo) تجویز می کنند. تحقیقات دیگر نشان می دهند که پزشکان کشورهای دیگر نیز تمایل زیادی به تجویز دارونما دارند.

پژوهشگران در تحقیق جدید خود که در ژورنال The Australian Journal of General Practice منتشر شده، از بیش از 130 پزشک در مورد تجویز دارونمای ضعیف و دارونمای فعال سؤال کردند. دارونمای ضعیف، اثرات فیزیکی نداشته و دارونمای فعال با اینکه روی بدن بیمار تأثیر می گذارد، ولی مشکل او را برطرف نمی کند.

در این نظرسنجی 39 درصد از پزشکان گفتند که حداقل یک بار در طول دوران حرفه ای خود دارونمای اسپری بینی سدیم کلراید و کرم های پوستی را تجویز کرده اند. سه چهارم آنها حداقل از تجویز یک دارونمای فعال در دوران طبابت خود پرده برداشتند و 40 درصد نیز گفتند دست کم ماهی یک بار دارونما تجویز می کنند.

از بین دارونماهای فعال، آنتی بیوتیک ها (42 درصد)، ویتامین ها و مکمل های معدنی (17 درصد) و درمان هایی مثل هومئوپاتی که از آنها به عنوان جایگزین داروها یاد می شود (10 درصد)، بیشتر تجویز شده بودند.

تحقیقی که سال 2008 روی پزشکان داخلی و روماتولوژی آمریکا انجام شد، نشان می دهد که حدوداً نیمی از پزشکان به طور منظم دارونما تجویز می کنند. تحقیق دیگری که سال 2012 صورت گرفت نشان می داد 88 درصد از پزشکان آلمانی حداقل یک بار برای بیماران خود دارونما (عمدتاً فعال) تجویز کرده اند.

سال 2013 نیز مطالعه ای در انگلستان انجام شد که نشان می داد 97 درصد از پزشکان این کشور حداقل یک مرتبه در دوران طبابت خود دارونمای فعال تجویز کرده اند. به طور کلی بسته به نوع بیماری و نوع دارونما، نرخ تجویز دارونما در بین پزشکان بین 17 تا 80 درصد بوده است.

پژوهشگران در مقاله جدید می گویند دارونماها جایگاهی معقول در بین داروها دارند. اغلب اوقات مشکلاتی مثل سرماخوردگی و دل دردها خود به خود بهبود پیدا کرده و روش های درمانی در خوب شدن سریع تر آنها تأثیری ندارند. اما استفاده از دارونما می تواند روحیه بیمار را در شرایط سخت بهبود دهد. به همین دلیل محققان روش های درمانی جدید را در برابر دارونما آزمایش می کنند تا از اثربخشی مضاعف آن اطمینان حاصل کنند.

مشکل این است که بسیاری از مردم در صورتی که بفهمند دارونما برایشان تجویز شده، از آن استفاده نمی کنند. در واقع همین بی خبری از ماهیت دارونماست که اثربخشی آن را بالا می برد.

در تحقیق جدید 80 درصد از پزشکان اعلام کردند که دارونما باید در صورتی تجویز شود که بیماران از بی تاثیر بودن آن آگاه باشند. ممکن است فکر کنید این کار سبب از بین رفتن اثر دارونما می شود؛ ولی شواهد نشان می دهند در برخی از بیماری ها افراد با مصرف آن حس بهتری پیدا می کنند.

نگرانی دیگر پیرامون استفاده از دارونماها، تجویز بی حد و حصر آنتی بیوتیک ها برای بیماری های ویروسی شایع است. استفاده از آنتی بیوتیک ها به هر میزانی، خطر شکل گیری نژادی از باکتری های مقاوم در برابر آنتی بیوتیک ها را به دنبال دارد؛ به همین دلیل در استفاده از آنها باید محتاط بود.

بیمارستان ها و ارگان های مربوطه در سال های اخیر تلاش کرده اند تا پزشکان را از تجویز بیش از حد آنتی بیوتیک باخبر کنند. این اقدامات به کاهش نسبی تجویز آنتی بیوتیک های غیر ضروری منتهی شده است.

در ایالات متحده سازمان هایی مثل انجمن پزشکی آمریکا (AMA) دستورالعمل هایی برای تجویز دارونما دارند که مطابق آنها پزشکان باید صادقانه بیمار را از دارونما آگاه کرده و از تجویز آن صرفاً برای تسکین درد او خودداری کنند.

به گفته نویسندگان مقاله جدید، چنین دستورالعمل هایی در کشور استرالیا وجود نداشته و هنوز کارهای زیادی باید در زمینه نحوه بهره برداری حداکثری از دارونما به شکلی بی ضرر و صادقانه انجام شوند.