من در خانه می‌مانم؛ کتابخوان‌های آنلاین ایرانی برای قرنطینه کاربران چه کردند؟

بسیاری از شهروندان استان‌های ایران در قرنطینه خانگی به سر می‌برند تا از بحران شیوع کرونا دوری کنند. این دسته از کاربران در منازل خود برای اوقات فراغت و گذران وقت خود اقدامات مختلفی انجام می‌دهند و استارتاپ‌ها نیز در کنار این شهروندان، خدماتی را عرضه می‌کنند تا در این دوران سخت کنار آنها باشند. کتابخوان‌های آنلاین ایرانی از جمله این سامانه‌ها هستند که از همان روزهای آغازین شیوع ویروس کرونا، کارهای متعددی از جمله رایگان کردن بخشی از کتب و یا اعطای تخفیف‌های ویژه را انجام دادند.

اپلیکیشن کتابخوانی آنلاین «طاقچه» که زیرمجموعه گروه حصین محسوب می‌شود در روزهای شیوع کرونا اقدام‌های گوناگونی برای مشترکین خود انجام داده است. در ابتدا و پیش از آغاز سال نو، طاقچه با برقراری یک کمپین مشترک به همراه کانون و پرورش فکری کودکان و نوجوانان، به مدت سه روز تمامی کتاب‌های این ناشر مخصوص کودکان و نوجوانان را به طور رایگان عرضه کرد. طاقچه همچنین در همکاری با معاونت اجتماعی شهرداری تهران در روزهای ۱۵ و ۱۶ام اسفند به کاربران خود اجازه می‌داد تا هر کاربر یک کتاب کودک را به طور رایگان دانلود نمایند. این طرح امروزه تمدید شده و تا پایان سیزده فروردین ادامه دارد.

طاقچه با همکاری معاونت فرهنگی وزارت ارشاد اسلامی نیز به طرح پویش سراسری کتاب‌خانه پیوسته که در آن کاربران می‌توانند تا بیستم فروردین ماه، هر روز یک کتاب بزرگسال با ۷۰ درصد تخفیف و یک کتاب کودکان با هشتاد درصد تخفیف تهیه نمایند. این مجموعه همچنین با ایجاد تخفیف ۵۰ درصدی روی تمامی محصولات موجود خود تا روز گذشته، به خرید آسان‌تر و ارزان‌تر محتوای کتاب آنلاین کمک کرد. بخش طاقچه بی‌نهایت (که پیش‌تر با نام کتابخانه طاقچه شناخته می‌شد) نیز با تخفیف ۴۰ درصدی در دسترس کلیه کاربران قرار گرفته است.

«محمد صدوقی» مدیرعامل طاقچه در گفتگو با دیجیاتو به این مساله اشاره می‌کند که فروش آنها نسبت به ۱۵ روز گذشته ۵ برابر شده است و از این موضوع که کاربران نسبت به کتاب و کتابخوانی روی خوشی نشان داده‌اند خوشحال است. صدوقی با اشاره به طرح پویش کتا‌ب‌خانه به دیجیاتو می‌گوید که احتمالا تا پایان این طرح بیش از ۳ میلیارد تومان فروش کتاب انجام شود:

«از این مقدار در بخش کتاب‌های بزرگسال ۲۰ درصد و در بخش کتاب‌های کودک ۳۰ درصد آن توسط وزارت ارشاد تامین می‌شود و مابقی هزینه‌ها توسط ناشر و خود پلتفرم‌ها تامین خواهد شد.»

صدوقی با اشاره به این موضوع که آنها اپلیکیشن جدید خود را نیز در روزهای شیوع کرونا عرضه کرده‌اند تا کاربران بتوانند تجربه جدید و متفاوتی را تجربه نمایند تاکید دارد که بخش اعظم تیم طاقچه از ۱۵ اسفند به طور دورکاری فعالیت می‌کند و این موضوع را حاصل فعالیت‌های یک پلتفرم آنلاین و ویژگی‌های آن می‌داند:

«ویژگی یک پلتفرم آنلاین اینست که با وجود بزرگ شدن ابعاد آن، الزاما فشار بیشتر و مضاعفی روی تیم‌ها به وجود نمی‌آید و ما با توجه به زیرساخت مناسبی که ایجاد کردیم توانسته‌ایم در این شرایط سخت هم کنار مردم باشیم و هم هوای تیم خودمان را داشته باشیم.»

به گفته صدوقی هم‌اکنون تعداد کتاب‌های الکترونیک دو برابر کتاب‌های صوتی است و با توجه به قیمت بالاتر کتاب‌های صوتی، بیشتر مخاطبان به کتاب‌های الکترونیک تمایل دارند: «اما در دو سال اخیر میزان استفاده از کتاب‌های صوتی به دلیل خیره نشدن به صفحه گوشی‌های هوشمند در جهان رو به افزایش بوده است و پیش‌بینی می‌شود که در ایران نیز سرانه استفاده از کتاب‌های صوتی بیشتر شود.»

اپلیکیشن فیدیبو که جزو زیرمجموعه گروه دیجی‌کالا محسوب می‌شود با تخفیفی نود درصدی روی برخی از کتب داستانی و غیرداستانی خود و با شعار «سالتو بساز» کاربران را تشویق به در خانه ماندن و کتاب‌خواندن نمود. این سامانه بعد از مدتی تعداد این کتاب‌ها را زا ۵۰ عدد به صد مورد رساند و همچنان این تخفیف را پابرجا قرار داده است. همچنین باید گفت که تمامی کتاب‌هایی که انتشارات آن مجموعه دانشگاه تهران است در حال حاضر در فیدیبو رایگان عرضه می‌شوند تا دانشجویان از آنها بهره‌مند شوند.

فیدیبو به جز ارائه این تخفیف‌ها، تخفیف‌های کمتری نیز برای کتاب‌های دیگر بخش‌های خود در نظر گرفته که حداقل میزان تخفیف در آنها به ۴۰ درصد می‌رسد. همچنین فیدیبو نیز در طرح پویش کتاب‌خانه با همکاری وزارت ارشاد شرکت دارد ولی باید توجه داشته باشید برخی از این ناشرین کتاب‌های خود را در این طرح قرار نداده‌اند و برای همین احتمال دارد که کد تخفیف مخصوص این طرح الزاما در سبد خرید کاربران اعمال نشود.

سایت و اپلیکیشن کتابراه نیز جدا از ارائه کتاب‌های رایگانی که در روزهای مختلف آنها را برای کاربران خود عرضه می‌کند، به پویش سراسری کتاب‌خانه پیوسته و کاربران می‌توانند هر روز یک کتاب بزرگسال و کودکان با تخفیف‌های ۷۰ و ۸۰ درصدی تهیه نمایند.

تمامی سه پلتفرم فوق همچنین کتاب‌های الکترونیک متعددی پیرامون ویروس کرونا را تهیه و تنظیم و منتشر ساخته‌اند و آن را به طور رایگان در دسترس کاربران خود قرار داده‌اند.

در زمینه کتاب‌های صوتی نیز اپلیکیشن نوار با پیوست به طرح  پویش سراسری کتاب‌خانه محتواهای متنوعی را با قیمتی کمتر به کاربران خود عرضه می‌کند و این موضوع توانسته فروش کتاب صوتی را میان کاربران به میزان قابل توجهی افزایش دهد.

لازم به توضیح است در طرح پویش سراسری کتاب‌خانه کتابخوان همراه پژوهان، فراکتاب، فیدیبو، طاقچه، نوار و کتابراه با حمایت معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حضور دارند.