عمر باتری خودرو چقدر است و چگونه می‌توان از خراب شدن زود هنگام آن جلوگیری کرد؟

باتری خودرو عمر محدودی داشته و همانند تایرها به مرور مستهلک می‌شود. از این رو پس از گذشت مدتی باید نسبت به تعویض آن اقدام نمود. نکته مهم اینکه باتری معمولا به شکل ناگهانی خراب نمی‎شود و کارایی آن  در گذر زمان افت پیدا می‌کند، حال در این بین برخی عوامل می‌توانند روند کاهش کارایی باتری را تسریع کنند.

کارایی باتری خودروها به فاکتورهایی مختلفی مثل نوع اتومبیل، میزان مسافت پیموده شده روزانه و آب و هوای منطقه وابسته است. به‌طور میانگین، یک باتری جدید در حالت ایده‌آل حدود 5 سال کارایی خود را حفظ می‌کند. منظور از حالت ایده‌آل این است که سیستم‌های الکتریکی خودرو در بهترین شرایط باشند و چرخه شارژ کامل باتری به شکل منظم تکرار شود؛ همچنین باتری مدام در معرض دماهای خیلی پایین یا خیلی بالا قرار نگیرد.

سیستم‌های الکتریکی خودرو شامل اجزای زیادی می‌شود که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از دینام، تنظیم‌کننده ولتاژ و شبکه‌ای گسترده از سیم‌کشی‌ها و اتصالات متعدد. بروز مشکل در هر یک از این اجزا و عدم توجه مالک، می‌تواند از عمر باتری بکاهد.

نقص احتمالی در سیستم‌های الکتریکی دارای علامت‌هایی است. برای مثال ضعیف‌تر شدن نور چراغ‌های اصلی هنگام روشن کردن بخاری یا کاهش شدت نور آمپرهای پشت فرمان دو مورد ساده‌ای هستند که از وجود ایرادی در سیستم‌های الکتریکی خبر می‌دهند.

برای شارژ کامل باید به این نکته توجه داشته باشید هر بار که باتری 12 ولتی اتومبیل شما از طریق استارتر موتور را به راه می‌اندازد، مقدار زیادی از الکتریسیته خود را از دست می‌دهد. اگر مسافتی که بعد از روشن شدن موتور طی می‌کنید، خیلی کوتاه (مثلا کمتر از 500 متر) باشد، در این صورت دینام فرصت کافی برای شارژ کامل باتری را نخواهد داشت.

چنانچه از خودروی خود عموما برای ترددهای کوتاه استفاده می‌کنید، بهتر است هر از چند گاهی به مدت 20 الی 30 دقیقه به رانندگی با آن بپردازید تا باتری کاملا شارژ شود.

درباره اثر منفی دماهای بسیار پایین روی عملکرد باتری حتما زیاد شنیده‌اید. از سوی دیگر در چنین شرایطی به علت سفت‌تر شدن روغن، باید انرژی بیشتری برای روشن کردن موتور صرف شود. نتیجه اینکه در روزهای سرد سال باتری خودرو به‌طور مضاعف تحت فشار قرار می‌گیرد.

دمای بالا نیز برای باتری مضر است و شاید علت اصلی از کار افتادگی باتری در روزهای سرد سال، دمای بالای آن در روزهای گرم باشد. هر چند در روزهای گرم، موتور راحت‌تر استارت می‌خورد، اما حرارت زیاد با بخار کردن آب موجود در محلول الکترولیت سبب خوردگی صفحات می‌شود.

برای پیشگیری از این اتفاق، برخی خودروسازان باتری محصولات خود را در صندوق عقب یا زیر صندلی عقب تعبیه می‌کنند که البته در این مدل‌ها هم دمای باتری کمابیش بالا می‌رود. در هر صورت بهترین کار این است که باتری اتومبیل خود را منظم بازبینی کنید، به‌ویژه در بهار و پاییز؛ همچنین برای اطمینان بهتر است کابل اتصال باتری به باتری را در صندوق عقب قرار دهید تا در شرایط اضطراری بتوانید با کمک مالکین سایر اتومبیل‌ها، خودروی خود را روشن کنید.

اگر روزی دیدید که خودرویتان به دلیل خرابی باتری روشن نمی‌شود، در صورت تجهیز بودن خودرو به گیربکس دستی می‌توانید به همان روش سنتی هل دادن متوسل شوید. در این روش پس از باز کردن سوئیچ و انتخاب دنده دو، کلاچ را تا انتها فشار دهید و از چند نفر بخواهید خودروی شما را هل دهند. پس از دور گرفتن مناسب پای خود را از روی کلاچ بردارید تا موتور روشن شود.

در پایان به این نکته نیز اشاره کنیم که فرایند تعویض باتری کهنه و خراب با باتری جدید اصلا پیچیده نیست و با استفاده از ابزارهای ساده‌ای مثل آچار، انبردست و پیچ‌گوشتی در عرض 10 دقیقه می‌توان این کار را انجام داد. بنابراین چنانچه نیاز به تعویض باتری بود، می‌توانید بدون پرداخت هزینه برای حمل خودرو به مراکز سرویس، شخصا نسبت به خرید و جایگزینی آن اقدام کنید، البته به شرطی که قبلا درباره نوع و مشخصات باتری لازم تحقیق کرده باشید.