5G را فراموش کنید، از تکنولوژی 6G چه می‌دانیم؟

شاید باورش سخت باشد، اما شبکه‌های مخابراتی 6G از همین حالا سرتیترهای دنیای تکنولوژی را به خود اختصاص داده‌اند. اما 6G چیست و چه زمانی می‌توانید به آن دسترسی پیدا کنید؟ در حال حاضر که این مطلب نوشته می‌شود، تکنولوژی 5G کمابیش از راه رسیده. می‌توانید همین حالا یک اسمارت‌فون 5G بخرید و در برخی کشورها، از مزایای نسل بعدی ارتباطات اینترنتی موبایل لذت ببرید. اما بدیهی است که تکنولوژی هیچوقت سر جای خود نمی‌ایستد و به این ترتیب، از همین حالا صحبت درباره گام بعدی در اتصالات موبایل آغاز شده: 6G.

در حال حاضر اطلاعات زیادی می‌توان راجع به شبکه‌های 6G در سطح اینترنت یافت که البته عمده آن‌ها براساس چند گزارش و تحقیق مختلف به دست آمده‌اند. در این مقاله برخی از کلیات مربوط به تکنولوژی 6G را مرور کرده و متوجه می‌شویم دقیقا چقدر با تبدیل شدن آن به یک فناوری واقعی فاصله داریم.

آیا 6G واقعی است؟

بله. و نه. بله، تکنولوژی 6G (یا هرچیزی که نام بگیرد) در نهایت جایگزین 5G خواهد شد، اما 6G هنوز یک تکنولوژی در حال کار نیست و صرفا در مراحل نخست تحقیق و توسعه به سر می‌برد. شرکت‌های مخابراتی موبایل آنقدر بر 5G متمرکز شده‌اند که در حال حاضر فرصتی برای کار اساسی با 6G ندارند. و این رویه در آینده نزدیک نیز دگرگون نخواهد شد.

چه زمانی 6G از راه می‌رسد؟

«برای صحبت راجع به 6G اندکی زود است».

این را ما نمی‌گوییم، این را اریک اکودن، مدیر ارشد تکنولوژی در شرکت اریسکون، طی رویداد MWVC 2019 شانگهای گفت. لازم است دوباره جریان را مرور کنیم، در حال حاضر تمام تمرکزها معطوف بر 5G است. اما اکودن در مصاحبه با نشریه Mobile World Live این را نیز افزود که هیچوقت برای پژوهش روی انقلاب بعدی در صنعت موبایل زود نیست.

اما اگر تحقیقات تازه آغاز شده، 6G چه زمانی شروع به کار خواهد کرد؟ اکودن در ادامه صحبت‌هایش گفت که حودا یک دهه با از راه رسیدن 6G فاصله داریم. این پیش‌بینی توسط رن ژنگ‌فی، موسس هواوی و شرکت NTTDoCoMo ژاپن هم تکرار شده است.

NTTDoCoMo در اوراق سفید خودش راجع به 6G که طی ژانویه ۲۰۲۰ منتشر شدند، با تصویرسازی‌هایی نشان داده که تکنولوژی اتصالات موبایل چطور در روندی باثبات به تکامل رسیده و 4G ،3G و 5G به ترتیب در اوایل دهه ۲۰۰۰، دهه ۲۰۱۰ و دهه ۲۰۲۰ از راه رسیده‌اند. به همین ترتیب، منطقی است که در دهه ۲۰۳۰ منتظر 6G باشیم.

6G چقدر سریع خواهد بود؟

هنوز نمی‌دانیم 6G به چه بیشینه سرعتی دست خواهد یافت. تعیین استانداردهای نهایی اتصالات 6G احتمالا به اتحادیه بین‌المللی مخابرات (یا به اختصار ITU) سپرده شود. ITU تعیین استانداردهای 5G (که از آن تحت عنوان IMT-2020 یاد می‌شود) را نیز برعهده داشته و از سال ۲۰۱۲ مشغول کار روی آن بوده.

این باعث نشده که متخصصین از گمانه‌زنی راجع به سرعت 6G دست بکشند. یکی از برجسته‌ترین نقل قول‌ها راجع به 6G که دائما تکرار می‌شود، به دکتر مهیار شیروانی مقدم در دانشگاه سیدنی تعلق دارد که می‌گوید 6G می‌تواند سرعت دیوانه‌وار ۱ ترابایت بر ثانیه (یا ۸۰۰۰ گیگابیت بر ثانیه) را ارائه کند.

ITU هنوز مستندات چندانی راجع به 6G منتشر نکرده است. در ماه مه ۲۰۱۹، IMT به صورت مختصر به صحبت راجع به IMT-2030 پرداخت و چیزی را توصیف کرد که یک شبکه هیبریدی و ارتقایی برای 5G بود. بنابراین ظاهرا خبری از یک شبکه کاملا جدید نخواهد بود.

6G برای شما چه معنایی دارد؟

این تکنولوژی قرار است درست مثل 5G باشد، اما بهتر. سرعت بالاتر، تاخیر کمتر و پهنای‌ باند بیشتر. محققان و دانشمندان می‌گویند 6G پا را فراتر از شبکه «سیمی» خواهد گذاشت و هر دیوایس نقش آنتنی را ایفا می‌کند که از شبکه‌ای ازدحام‌زدایی شده بهره می‌برد و دیگر خبری از شبکه‌های تحت کنترل یک اپراتور مخابراتی واحد نخواهد بود. اگر قرار باشد با 5G همه‌چیز را به یکدیگر متصل کنیم، 6G قرار است همان دیوایس‌های متصل را آزاد کند، چرا که سرعت دیتای بالاتر و تاخیر کمتر باعث می‌شود ارتباط دستگاه به دستگاه به شکلی آنی برقرار شود.

اگرچه تکنولوژی‌هایی که انتظار ظهور آن‌ها بعد از 5G را داریم -مانند اتومبیل‌های خودران و پهپادها و شهرهای هوشمند- با 6G بهبود هرچه بیشتر می‌یابند، اما تکنولوژی نسل بعد می‌تواند سناریوهایی علمی-تخیلی مانند ادغام ذهن‌مان با کامپیوترها و بهبود چشمگیر سیستم‌های کنترل لمسی را نیز امکان‌پذیر کند. NTT DoCoMo راجع به 6G می‌گوید که این تکنولوژی «پشتیبانی بلادرنگ از تفکرات انسانی و اعمال را از طریق دیوایس‌های پوشیدنی و مایکرو دیوایس‌هایی که روی بدن انسان قرار می‌گیرند در محیط سایبری امکان‌پذیر خواهد کرد».

گزارش‌هایی که به نظر بیشتر به قلمروی داستان‌های علمی-تخیلی تنه می‌زنند، حالا پشتوانه‌های علمی داشته و می‌گویند سرعت ۱۰۰ گیگابیت بر ثانیه می‌تواند رابط کاربری حسگرها را به نقاطی برساند که احساسی کاملا شبیه به دنیای واقعی داشته باشند، به احتمال زیاد هم از طریق عینک‌ها و لنزهای چشمی هوشمند. با این تکنولوژی می‌توان مصرف اندک انرژی را به کمک شارژ بی‌سیم رقم زد و از سوی دیگر، پوشش شبکه ممکن است تا میانه اقیانوس‌ها و حتی فضا را در بر بگیرد.

چه کسی روی تکنولوژی 6G کار می‌کند؟

درست مانند 5G، اکثر کمپانی‌های بزرگ و دولت‌ها روی پروژه‌های 6G کار خواهند کرد و برخی از آن‌ها از همین حالا برنامه‌هایشان را به اشتراک گذاشته‌اند. ژاپن همین اواخر پروژه 6G جدیدی را آغاز کرد و در کنفرانس خبری ژانویه ۲۰۲۰ نیز گفت قصد دارد مدیریت تلاش‌ها برای استانداردسازی و از پیش روی برداشتن موانع را برعهده بگیرد. گزارش NTTDoCoMo تاکنون هیجان‌انگیزترین چشم‌انداز را از آنچه 6G می‌تواند امکان‌پذیر کند ترسیم نموده.

در ماه نوامبر ۲۰۱۹ نیز کشور چین از تشکیل تیم محققانی خبر داد که متعهد به کار روی 6G شده‌اند. در فنلاند نیز برنامه تحقیقاتی 6G Flagship با حمایت نوکیا، دانشگاه اولو و چند بدنه تجاری و مخابراتی دیگر دنبال می‌شود. در سال ۲۰۱۹، این کشور میزبان رویداد تجاری 6G Summit بود و یک رویداد دیگر هم در راه است تا استانداردها و دیگر موضوعات مربوط به 6G مورد بحث قرار بگیرند.

کار همین‌جا به پایان نمی‌رسد. هم سامسونگ و هم ال‌ جی مراکزی تحقیقاتی برای 6G در کره جنوبی تاسیس کرده‌اند و SK Telecom، نوکیا و اریکسون به صورت مشترک روی یک پروژه تحقیقاتی 6G کار می‌کنند. هواوی هم در مرکز تحقیقاتی خود در کانادا تحقیق روی 6G را آغاز کرده و موسس شرکت در مصاحبه با CNBC گفت که «ما به صورت موازی روی 5G و 6G کار می‌کنیم، بنابراین می‌توان گفت که 6G را از مدت‌ها پیش استارت زده‌ایم.»

در آمریکا، دونالد ترامپ، رییس جمهور این کشور طی ماه فوریه ۲۰۱۹، در توییتر خواستار «تکنولوژی 5G و حتی 6G در زودترین زمان ممکن» شد.

در حال حاضر، 5G تازه دارد به یک فناوری جالب تبدیل می‌شود و حداقل ۱۰ سالی باقی مانده تا نخستین شواهد به‌کارگیری شبکه 6G به چشم بخورد. بنابراین بیایید فعلا منتظر تکنولوژی 5G باشیم و البته اخبار ۱۰ سال آینده را به دقت دنبال کنیم.