بیش از ۸۰ هزار مدرسه به شبکه هوشمندسازی مدارس دانا متصل می‌شوند

پیرو تفاهم نامه میان وزارت ارتباطات و آموزش و پرورش، بیش از ۸۰ هزار مدرسه در سراسر کشور با آغاز سال تحصیلی به شبکه هوشمندسازی مدارس دانا متصل می‌شوند. همچنین قرار است اینترنت رایگان بین ۳۰ تا ۶۰ گیگابایت به صورت ماهانه به مدارس اهدا شود و دانش آموزان نیز ممکن است که از بسته‌های رایگان ماهانه برای استفاده از حجم اینترنت در این شبکه بهره‌مند بشوند.

۲۹ تیرماه سال گذشته بود که در نمایشگاه الکامپ تفاهمنامه‌ای میان وزارت ارتباطات و آموزش و پرورش منعقد شد. این تفاهم نامه که ماده 69 قانون برنامه ششم توسعه کشور را در برمی‌گیرد دقیقا به این شرح است:

«وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (سازمان فناوری اطلاعات) با رعایت مصوبات شورای عالی فضای مجازی مکلف است با همکاری وزارت آموزش‌وپرورش تا پایان سال دوم اجرای قانون برنامه هوشمندسازی مدارس، امکان دسترسی (سخت افزاری-نرم افزاری و محتوا) به کتب درسی، کمک‌آموزشی، رفع اشکال، آزمون و مشاوره تحصیلی، بازی‌های رایانه‌ای آموزشی، استعداد سنجی، آموزش مهارت‌های حرفه‌ای، مهارت‌های فنی و اجتماعی را به‌صورت رایگان برای کلیه دانش آموزان شهرهای زیر بیست هزار نفر و روستاها و حاشیه شهرهای بزرگ فراهم نماید. هزینه‌های مذکور به‌عنوان هزینه‌های قابل‌قبول مالیاتی تلقی می‌شود.»

با آغاز سال تحصیلی جدید و مساله آموزش آنلاین که از سال گذشته در بسیاری از مدارس اجرایی شد، ضرورت تحقق یافتن محتویات این تفاهمنامه بیش از پیش بوده و سازمان فناوری اطلاعات خبر داده که شبکه هوشمندسازی مدارس دانا آماده بهره‌برداری است؛ شبکه‌ای که بیش از ۸۰ مجموعه دانش بنیان و استارتاپ نیز برای ارائه خدمات متنوع روی آن اعلام آمادگی کردند و قرار است این شبکه به رایگان در اختیار دانش آموزان قرار بگیرد.

همراه اول و ایرانسل و های‌وب و مخابرات ایران شرکت‌هایی بودند که مدارس سراسر کشور را مجهز به اینترنت کرده‌اند و در این راه وزارت ارتباطات نیز تقبل هزینه مودم و راه‌اندازی اینترنت را در سراسر کشور را انجام داده است. تا به امروز تنها ۴۲۴۶ مدرسه به اینترنت وصل نشده‌اند که دلایلی همچون نقطه قرارگیری مدرسه در مکانی دور افتاده و یا بین دو روستا از جمله موارد بازدارنده عملیاتی شدن طرح اتصال مدارس به اینترنت این مراکز آموزشی بوده است.

هرچند به نظر می‌رسد سازمان فناوری اطلاعات تلاش دارد تا راه‌اندازی اینترنت برای این مدارس را نیز امکان پذیر سازد. سرعت اینترنت اختصاص داده شده به مدارس نیز بالاترین حد امکان دسترسی سرعت در منطقه آنها لحاظ شده است.  آنطور که سازمان فناوری اطلاعات گزارش می‌دهد حتی مدارس کپری در برخی استان‌های شور به اینترنت مجهز شده‌اند.

سازمان فناوری اطلاعات با کمک اپراتورها و شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنت ثابت طرحی را در نظر دارد که به واسطه آن بتواند اینترنت مصرفی در این شبکه را برای دانش آموزان و شاید معلمین رایگان کند. این طرح با اجرای یک کد دستوری عملیاتی خواهد شد و والدین می‌توانند پس از احراز هویت دانش آموزان خود، از اینترنت ویژه مورد استفاده در این شبکه بهره‌مند شوند.

شایان ذکر است پروژه شاد که سال گذشته توسط آموزش و پرورش و مدیران این پیام‌رسان راه‌اندازی شده یک پیام رسان آموزشی بوده و این پلتفرم می‌تواند با قرارگیری در شبکه هوشمندسازی مدارس دانا به ارائه خدمات خود بپردازد. در واقع به نظر می‌رسد همانگونه که کشورهای توسعه یافته‌ مانند آمریکا با طرح ConnectED سیستم آموزش آنلاین را دچار تحول ساختند،  شبکه هوشمندسازی مدارس دانا با کمک انواع پلتفرم‌ها می‌تواند مساله آموزش آنلاین را به رنگ واقعیت خود بیشتر نزدیک بسازد.

در این شبکه کتابخانه دیجیتالی با همت فیدیبو و طاقچه راه‌اندازی خواهد شد و محتواهای ویدیویی و دیگر مدل‌های محتوا در خدمت دانش آموزان خواهد بود، هرچند محتوای درسی همچنان بر اساس رهنمون‌های آموزش و پرورش خواهد بود و وزارت ارتباطات و پلتفرم‌ها قصد ندارند تا در زمینه تولید محتوای آموزشی کلاس‌های گوناگون دخالت نمایند. آنطور که اعلام شده هیچ گونه انحصاری در این شبکه وجود ندارد و همه پلتفرم‌هایی که امکان ارائه خدمت مفید به دانش آموزان دارند می‌توانند در این بستر فعالیت نمایند.

آنطور که سازمان فناوری اطلاعات گزارش می‌دهد امنیت شبکه هوشمندسازی مدارس دانا بالا بوده و به دلیل اینکه با یک «شبکه» و نه یک «اپلیکیشن» روبرو هستیم، بسیار راحت‌تر می‌توان امنیت آن را تامین کرد و در برابر حملات سایبری نیز مقاومت کرد. تمامی خدمات در این شبکه به سه لایه تقسیم بندی شده‌اند و روی تمامی آنها نظارت خاصی از سوی این مرکز صورت می‌گیرد و تمامی رخدادهای امنیتی نیز به مرکز ماهر گزارش داده شده و سریعا برای رفع آنها بررسی خواهد شد.

خدمات ایمیل دانش آموز از دیگر مواردی است که در این طرح پیش بینی شده و هنوز به مرحله نهایی نرسیده است. مدیریت مدارس و والدین، رسانه پویا، برگزاری مسابقات الکترونیکی و ابزارهای کمک آموزشی نیز از دیگر موارد گنجانده شده در این شبکه هستند. مواردی نظیر ایجاد فضای ابری نیز در دستور کار این پروژه بوده که بنا به دلایلی فعلا حذف شده است.

باید گفت موارد دیگری نظیر سخت افزار و یا هزینه اینترنت از دغدغه‌های مهم دیگر والدین و دانش آموزان با شروع فصل مدارس هستند. در این زمینه وزارت ارتباطات چندی پیش برای همراهی با مردم و با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) به شناسایی دانش آموزان محروم پرداخته و قرار است بیش از ۵۰ هزار تبلت را به این دانش آموزان اهدا نماید. این موضوع البته حلال این دغدغه برای چند میلیون دانش آموز ایرانی نیست و از آنسو حل آن نیز در حیطه وزارت ارتباطات نیست. به نظر می‌رسد همچنان داشتن دستگاهی برای دانش آموزان به منظور اتصال به اینترنت از دغدغه‌های مهم هفته‌های آتی والدین باشد و باید دید دولت برای آن چه تدبیری می‌اندیشد.