چگونگی رجیستری گوشی بعد از اعمال قوانین جدید گمرکی

فرایند ثبت رجیستری از اوایل ماه گذشته دستخوش تغییرات زیادی شده و حالا دیگر نمی‌توان پس از رد شدن از مبادی گمرکی و از طریق پنجره واحد گمرک آن را رجیستری کرد. قوانین تغییر یافته کاری کرده که گوشی‌های مسافری باید در بدو ورود مسافر رجیستر شوند و این فرایند مراحل مختلفی دارد. گمرک اعلام کرده اگر مسافری در زمان ورود گوشی را رجیستر نکند، گمرک‌ مسئولیتی از حیث عدم رجیستری گوشی مورد نظر در آینده ندارند.

طرح رجیستری یا شناسنامه‌دار کردن تجهیزات سیم‌کارت‌خور به‌عنوان راهی برای مبارزه با قاچاق مطرح شد که از ابتدا با چالش‌هایی همراه بود که این موارد هم مشتریان را درگیر می‌کرد و هم فروشندگان. برخی از افراد رجیستری را دور می‌زدند تا گوشی‌ها را کماکان به صورت قاچاق وارد کنند و برخی از مدل‌های خاص تنها از این طریق به دست مصرف کننده می‌رسید. این افراد با وارد کردن گوشی به صورت چمدانی و با عنوان مسافری، از پرداخت ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده نیز معاف می‌شدند و معمولا گوشی‌های مسافری قیمتی ارزان‌تر نسبت به گوشی‌های با واردات رسمی پیدا می‌کرد.

برای مقابله با این موارد، گمرک ایران چندی پیش اعلام کرد بر اساس تصمیم ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در مصوبه ۲۷ مرداد ماه و در راستای جلوگیری از سوءاستفاده از اطلاعات مسافرین ورودی برای رجیستری گوشی تلفن همراه، از ۱۲ مهرماه سال جاری، اظهار و ثبت تلفن همراه مسافران، صرفا در محل مبادی ورودی کشور و پس از احراز هویت دقیق و تشخیص غیرتجاری بودن و طی تشریفات گمرکی در لحظه ورود به کشور انجام و از هرگونه ثبت غیرحضوری تلفن همراه مسافری و بعد از خروج از گمرکات اجرایی مبادی ورودی، توسط مسافران ممانعت می‌شود.

در این راستا و بر اساس دستورالعملی که به گمرک ابلاغ شده، گمرک‌های اجرایی در کلیه مبادی ورودی و خروجی سالن‌های مسافری اعم از هوایی، زمینی، ‌دریایی و ریلی جهت انجام فرآیند ثبت رجیستری گوشی تلفن‌های همراه مسافری در سالن مسافری گمرک و قبل از خروج مسافران بعد از ۳۰ مهرماه کماکان الزامی بوده و چنانچه مسافری به همراه تلفن همراه خود از سالن مسافری خارج شود،‌ گمرک‌های اجرایی مسئولیتی از حیث عدم رجیستری گوشی مورد نظر ندارند.

اما افرادی که در حد فاصل ۱۲ مهرماه و ۳۰ مهرماه گوشی خود را وارد بازار کردند و حالا با وضع قوانین جدید در رجیستری کردن گوشی خود به مشکل خوردند باید چه کنند؟ گمرک اعلام کرده این افراد که احتمالا روی رجیستر کردن گوشی خود در روزهای آتی حساب باز کرده بودند و حالا با قوانین جدید، نمی‌توانند از سایت قدیمی رجیستری گوشی استفاده کنند، باید با در دست داشتن اطلاعات گوشی و گذرنامه خود به گمرک ورودی یا نزدیک‌ترین گمرک اجرایی مسافری محل سکونت خود مراجعه و از طریق سامانه مرچنت (merchant.irica.ir) نسبت به انجام فرآیند ثبت گوشی خود اقدام کنند.

در واقع به طور رسمی اعلام شده آن دسته از مسافران ورودی به کشور دارای گوشی تلفن همراه که پیش از  ۱۲ مهرماه سال جاری وارد کشور شده و بنا به دلایل مختلف و خصوصا طولانی شدن فرآیند ثبت برند در سامانه ارزش TSC موفق به ثبت و رجیستری گوشی تلفن همراه خود نشده باشند، از ۲۰ آبان ماه سال جاری می‌توانند پس از ورود به سامانه مورد نظر نسبت به ثبت IMEI تلفن همراه خود که در لینک و آدرس و دستورالعمل اجرایی سامانه مذکور روی پورتال گمرک قابل رویت است، اقدام کنند. این درج اطلاعات صرفا مربوط‌به مسافران ورودی قبل از تاریخ ۱۲ مهرماه سال جاری است.

گمرک‌های اجرایی تاکید داشته‌اند که گوشی موبایل اگر در بارهای جامانده مسافر قرار گرفته باشد و از گمرک خارج نشده باشد، می‌تواند در روزهای آتی نیز در مبادی گمرکی رجیستری شود اما به محض خروج گوشی از این بخش، دیگر رجیستر کردن گوشی امکان پذیر نخواهد بود. گمرک‌های اجرایی که امکان نگهداری گوشی تلفن همراه را در محل انبار سالن مسافری گمرک دارند، در زمان بروز مشکلات پیش‌بینی‌شده یا جهت قطع و وصل یا کند شدن سیستم‌های بانک، صمت (همتا)، گمرک، تنظیم مقررات رادیویی می‌توانند پس از اخذ اطلاعات لازم از مسافر و نگهداری امانی گوشی تلفن مربوطه و در روزهای آینده (حداکثر یک ماه) نسبت به انجام فرآیند رجیستری گوشی مورد نظر و در همان محل سالن مسافری اقدام کنند. البته همانطور که پیش‌تر تاکید شد تلفن مورد نظر به هیچ عنوان نباید از محل گمرک و سالن مسافری خارج شود.

ناگفته نماند منظور از اقلام مشمول، کلیه کالاهای با قابلیت نصب سیم‌کارت که نیازمند دریافت خدمات از شبکه اپراتوری کشور به مدت بیش از حد مجاز است را شامل می‌شود که در حال حاضر صرفا گوشی تلفن همراه مسافران ورودی عملیاتی شده و سایر اقلام مشمول در مرحله بعدی رجیستری هستند که متعاقبا درباره آنها اطلاع‌رسانی انجام می‌شود.

رجیستری گوشی برای اتباع خارجی

همچنین برای اتباع خارجی که قصد استفاده از تلفن همراه پس از ورود به کشور را داشته باشند، بر اساس مواردی که گفته شده، فرآیند رجیستری از طریق سامانه‌های مورد اشاره قابل اقدام خواهد بود.

بر اساس مفاد مندرج در شیوه‌نامه و دستورالعمل تنظیمی در ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا مورخ ۵ آبان سال جاری، با عنوان وزارت راه و شهرسازی دستگاه‌های متولی در مبادی ورودی باید شرایط و بستر سیستمی و فضای مناسب را در کلیه مبادی مجاز ورودی اعم از زمینی (جاده‌ای و ریلی)، دریایی (بندری)، و هوایی (فرودگاهی) در اختیار گمرکهای اجرایی قرار داده تا در جهت تسریع و تسهیل فرآیند رجیستری در گمرک اقدام لازم معمول شود.

در پایان خاطر نشان می‌شود بر اساس تصمیمات پنجاه و پنجمین جلسه کارگروه تنظیم بازار کشور و مصوبه مورخ ۲۰ مهرماه سال ۱۳۹۸ ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، ضمن اعلام مجدد حذف معافیت ۸۰ دلاری در خصوص تلفن همراه مسافران ورودی، نرخ ارز محاسباتی حقوق ورودی تلفن همراه از رویه مسافری، نرخ میانگین ارز سنا بوده که به‌صورت هفتگی در پایگاه اینترنتی بازار ثانویه درج و قابل دسترسی است.