بزرگترین برنده‌ها و بازنده‌های دنیای فناوری در سال ۲۰۲۰

سال ۲۰۲۰ اگر بدترین سال در قرن حاضر نباشد قطعا یکی از بدترین‌ها خواهد بود. در این سال جدای از مشکلات و مصائبی معمول، شیوع کرونا به بیماری و مرگ میلیون‌ها نفر منجر شد و کسب و کارهای بسیاری را از پا درآورد. در این مدت دنیای فناوری هم مثل تمامی حوزه‌های دیگر شاهد نقاط تاریک و روشن بسیاری بود.

از یک سو اپل با معرفی چیپست تازه عصر جدیدی را رقم زد و گوشی‌های تاشو نظرات را به خود جلب کردند. در سمت دیگر ماجرا اما شرکت دیگری مثل تیک‌تاک قرار دارد که ماه‌هاست بازیچه دولت ترامپ شده است. با نزدیک شدن به پایان سال ۲۰۲۰ به نظر زمان مناسبی برای جمع‌بندی در مورد برنده‌ها و بازنده‌ها است و در ادامه مطلب به همین مساله پرداخته‌ایم.

بزرگترین برنده‌های دنیای فناوری در سال ۲۰۲۰

چیپست اپل M1

پردازنده M1 شاید ابعاد چندانی نداشته باشد اما تاثیر عمیقی را روی دنیای محاسبات گذاشته که تا سال‌ها درباره آن بحث خواهد شد. این پردازنده بر پایه لیتوگرافی ۵ نانومتری تولید شده و از ۸ هسته‌ پردازشی با چیدمان دو خوشه‌ای بهره می‌برد. وجود ۱۶ میلیارد ترانزیستور در کنار پردازشگر گرافیکی ۸ هسته‌ای چنان سرعتی به پردازش برنامه‌ها بخشیده که در اکثر بنچمارک‌ها مدل‌های ویندوزی را مثل آب خوردن جا می‌گذارد.

یکی دیگر از مزایای چیپست جدید پشتیبانی از موتور پردازش عصبی برای کاربردهای یادگیری ماشین است اما از همه مهمتر این است که اپل حالا دیگری نیازی ندارد برای معرفی مدل‌های جدید منتظر اینتل بماند و به لطف اجرای بدون واسطه اپ‌های آیفون و آیپد روی مک‌های M1 اکوسیستم یکپارچه خود را بیش از پیش درهم خواهد تنید.

تا قبل از این عملکرد سیستم‌های ویندوزی مبتنی بر ARM به حدی ناگوار بود که آینده روشنی برای آن متصور نبودیم؛ اپل اما با معرفی مک‌‌های مجهز به این سیستم ورق را برگرداند و قطعا زودتر از آنچه فکرش را بکنید موجی از سیستم‌های ویندوزی با معماری مشابه راهی بازار خواهند شد.

کنسول‌های گیمینگ

کنسول‌های بازی مدتهاست به یار غار گیمر‌ها بدل شده‌اند و هیچ زمانی برای عرضه مدل‌های جدید از سالی که کرونا همه را در خانه زندانی کرده بهتر نبود. مایکروسافت و سونی با معرفی ایکس باکس سری ایکس و اس و دو نسخه از پلی استیشن 5 نسل نهم کنسول را روانه بازار کردند. اگرچه هر کدام مزایا و معایب خود را دارند اما در نهایت برای هر سلیقه‌ای گزینه‌ای در دسترس است. برای مثال ایکس باکس سری اس گزینه‌ای تقریبا اقتصادی است اما سری ایکس با قوی‌ترین سخت‌افزارها همراه شده تا بازی‌های 4K را با نرخ ۶۰ فریم اجرا کند.

از طرف دیگر شاید پلی‌استیشن ۵ شبیه آسمان خراشی از آینده به نظر برسد اما ابرقدرتی است که «اسپایدر من: مایلز مورال» را مثل آب خوردن و تقریبا بدون انتظار برای لودینگ اجرا می‌کند. کنسول‌های دوال سنس هم شاهد تکامل قابل توجهی بوده‌اند که آنها را به شاخص‌ترن کنترلرهای تاریخ گیم بدل می‌کند.

از کنار سوییچ هم نباید به آسانی گذاشت. هرچند از معرفی این کنسول چند سال گذشته اما توانسته در مقابل کنسول‌های نسل نهم قد علم کند تا جایی که همین ماه از نظر تعداد دستگاه‌های فروخته‌شده عملکرد بهتری نسبت به پلی‌استیشن ۵ داشته است. در مجموع کنسول‌های گیم با معرفی مدل‌های جدید و فروش فوق‌االعاده سال پر باری را پشت سر گذاشته‌اند.

کارت‌ گرافیک انویدیا RTX 3080

انویدیا جی‌فورس RTX 3080 همان هیولایی است که گیمرها و تولیدکنندگان محتوای ویدیویی مدت‌ها منتظرش بودند؛ کارتی که به گفته «جنسن هوانگ»، مدیرعامل انویدیا دو برابر از RTX 2080 قوی‌تر است اما با همان قیمت ۶۹۹ دلاری به دست کاربر می‌رسد.

انویدیا RTX 3080 برپایه معماری امپر توسعه یافته و با ۲۸ میلیون ترانزیستور، ۸۷۰۴ هسته کودا با قدرت ۲۹.۸ ترافلاپس و ده گیگابایت حافظه GDDR6X سرعت کلاک ۱۹ گیگابیت در ثانیه و پهنای باند حافظه ۷۶۰ گیگابایت در ثانیه را به ارمغان می‌آورد.

این کارت قدرتمند و مقرون به صرفه اولین GPU بر پایه فناوری ۸ نانومتری سامسونگ است، نسبت به معماری تورینگ ۱.۹ برابر کارایی بیشتری دارد و می‌تواند بازی‌ها را با رزولوشن 4K سرعت ۶۰ فریم بر ثانیه اجرا کند. همین کارایی بالا در کنار قیمت مناسب چنان محبوبیتی را برای این کارت‌ها به ارمغان آورد که به شدت در بازار نایاب شدند.

گوشی‌های تاشو

نخستین نسل از گوشی‌های تاشو در سال ۲۰۱۹ از راه رسیدند اما تقریبا همه آنها از گلکسی فولد گرفته تا موتورولا ریزر پر از مشکلات ریز و درشت بودند. این مشکلات حتی در ماه‌های اولیه ۲۰۲۰ هم دست از سر گوشی‌های تاشو برنداشت اما سازندگان رفته رفته از اشتباهات خود درس گرفته و نواقص را یکی پس از دیگر برطرف کردند تا جایی که گلکسی زد فولد ۲ به عنوان نخستین نماینده واقعی این محصولات از نظر ظاهری و کارایی تحسین بسیاری از منتقدان را برانگیخت.

گلکسی زد فلیپ ۲ و نسل جدید موتورولا ریزر هم به مراتب کارآمدتر و زیباتر از نمونه‌های اولیه هستند و از نظر پشتیبانی نرم‌افزاری هم عملکرد خوبی داشته‌اند. همانطور که سامسونگ اخیرا عنوان کرده بود به نظر می‌رسد نه فقط سال ۲۰۲۰ بلکه آینده متعلق به گوشی‌های تاشو است.

زوم و دیگر اپ‌های کنفرانس آنلاین

قرنطینه ناشی از شیوع کرونا باعث شد میلیون‌ها دانش آموز و کارمند در سراسر دنیا به دورکاری اجباری بروند. در این دوران برگزاری آنلاین جلسات و کلاس‌های آموزشی باعث شد پلتفرم‌های تماس تصویری و کنفرانس ویدیویی نظیر زوم به شدت مورد استقبال قرار گیرند تا جایی که در برخی کشورها کلمه زوم به عنوان معادل جلسه آنلاین بکار برده می‌شد.

سهام زوم به لطف دورکاری طی حدود ۹ ماه بیش از ۵۰۰ درصد رشد کرده و سود سرشاری را نصیب بنیانگذاران و سهامدارانش کرده است. البته این موفقیت تنها به زوم ختم نمی‌شود و گوگل میت، مایکروسافت تیمز و سیسکو WebEx هم ازآن بهره مند شده‌اند.

استقبال چشمگیر کاربران از این پلتفرم‌ها به حدی است که به باور بسیاری از کارشناسان حتی پس از پایان بحران کرونا هم بسیاری دورکاری را به حضور در دفاتر و شرکت‌ ترجیح خواهند داد و از میزان مسافرت‌هایی که با هدف برگزاری حضوری جلسات انجام می‌شود نیز تا حد زیادی کاسته خواهد شد.

بزرگترین بازندگان دنیای فناوری در سال ۲۰۲۰

تیک‌تاک

در سالی که اغلب پلفترم‌های ویدیویی و شبکه‌های اجتماعی به واسطه قرنطینه کاربران و محدود شدن گزینه‌های آنها برای سرگرمی سال پرباری را پشت سر گذاشتند، تیک‌تاک یکی از سخت‌ترین سال ها را سپری کرد. این اپلیکیشن که به واسطه استقبال نوجوانان و کاربران کم سن و سال در مدتی کوتاه به موفقیت خیره کننده‌ای دست یافته و در اکثر ماه‌ها یکی از پردانلودترین اپ‌ها بود، مورد قهر دولت ترامپ قرار گرفت و به جاسوسی برای دولت چین و کمپانی مادرش «بایت‌دنس» متهم شد.

اول از همه ارتش آمریکا استفاده از آنرا برای پرسنل خود ممنوع کرد، سپس ناسا آنرا تهدیدی علیه امنیت خواند و کار به جایی رسید که ترامپ صراحتا به آنها هشدار داد یا کسب و کارتان را در آمریکا بفروشید یا بساطتان را جمع خواهیم کرد. این شرکت هم در نهایت ناچار شد با اوراکل و والمات به توافق برسد اما تهدیدات و فشارها مشکلات بسیاری را برای تیم مدیریت و استخدام نیروهای جدید توسط آنها به بار آورد.

گوگل فوتوز

فوتوز همان زمان که در سال ۲۰۱۵ از خاکسترهای گوگل پلاس متولد شد، بیش از حد خوب به نظر می‌رسید چرا که وعده آپلود نا محدود تصاویر حجیم با کیفیت فوق العاده بالا و بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای را می‌داد که از عهده بسیاری از سرویس‌های دیگر خارج بود.

گوگل با ارائه این خدمات توانست طی پنج سال یک میلیارد کاربر برای فوتوز دست و پا کند اما مدتی قبل یکباره اعلام کرد که مهمانی به اتمام رسیده و از اول ژوئن ۲۰۲۱ هر کاربر در فوتوز و تمام سرویس‌های دیگر از جمله جی‌میل ۱۵ گیگابایت فضای رایگان دارد و برای دسترسی به فضای بیشتر باید پول پرداخت کند. این تغییر رویه ناگهانی میان صدها میلیون کاربر سرویس گوگل فوتوز موجی از ناامیدی و واکنش منفی را در پی داشت و بسیاری از آنها در جستجوی سرویس‌های جایگزین برای آن برآمدند.

شبکه‌های اجتماعی

دروغ پراکنی و نشر اطلاعات گمراه کننده یکی از بزرگترین معضلات شبکه‌های اجتماعی است که علی رغم تلاش‌های فیسبوک و توییتر نه تنها امسال هم به قوت خود باقی ماند بلکه به خاطر قرنطینه اثر آن روی کاربران حتی بیشتر هم شده است.

تئوری‌های توطئه مثل نقش 5G در گسترش کرونا باعث شد در بسیاری نقاط افراد دست به تخریب تجهیزات مخابراتی بزنند. خطرناک‌تر از همه اما دروغ پراکنی‌ها در مورد درمان‌های طبیعی یا تاثیر مثبت موادی مثل روغن بنفشه و سفید کننده در درمان کرونا بود که به سرعت دست به دست می‌شد. شاید از نظر شما این دروغ‌ها خنده‌دار باشند اما هراس از بیماری کرونا و مرگ بر اثر آن باعث شد بسیاری به همین روش‌ها پناه ببرند که لطمات جبران ناپذیری را به دنبال داشت.

مایکروسافت سرفیس Duo

این دستگاه در زمان معرفی نوید ادغام چشم نوازی از تجربه مایکروسافت و محبوبیت اندروید را می‌داد اما پس از عرضه قربانی اشکالات متعدد شد. این مشکلات به حدی است که حتی پس از به‌روزرسانی‌ها هم ایراداتی مثل عملکرد نامناسب کیبورد و ناتوانی دوربین در تشخیص حالت بدنه کاربران را عاصی کرده اما مشکل اصلی چیز دیگری است: بحران هویت!

هرچند سرفیس Duo اندرویدی است و امکان تماس گرفتن را دارد اما نه کارهایی که از موبایل انتظار می‌رود را انجام می‌دهد و نه به لطف لولای وسط نمایشگر می‌توان آنرا تبلت خواند. شاید عملکرد آن در حالت بسته قابل قبول باشد اما آیا این ارزش پرداخت ۱۴۰۰ دلار را دارد؟ آن هم در حالی که اکثر پرچمدارها با سخت‌افزار به مراتب بهتر و کارایی بالاتر صدها دلار ارزانتر هستند.

کوالکام

اپل با معرفی پردازنده M1 عملکرد شرکت‌های بسیاری را زیر سوال برد و یکی از آنها کوالکام است؛ هرچند این تنها دلیل برای قرار دادن چیپ‌های غیر موبایل این شرکت در فهرست بازنده‌ها نیست. کوالکام مدت‌ها پیش از اپل تولید پردازنده مبتنی بر ARM برای ویندوز را کلید زد اما نتیجه آن به شدت ناامید کننده بود و مک بوک‌های جدید اپل حتی با شبیه سازی هم کارایی بالاتری را به نمایش گذاشته‌اند.

علاوه بر این چیپست اسنپدراگون 8cx 2 که امسال هم معرفی شد، جدای از چند مورد نه چندان مهم نسبت به مدل سال قبل از نظر سرعت و کارایی هیچ بهبودی را تجربه نکرده؛ واقعیتی که نشان می‌دهد کوالکام در دستیابی به کارایی بالاتر از حد خاصی به مشکل خورده است. از طرف دیگر کوالکام چیپست وی‌یر ۴۱۰۰ را هم برای ساعت های هوشمند معرفی کرد که نرم‌افزارهای چندانی برای آن وجود ندارد اما در عین حال به دلیلی که هیچکس نمی‌داند از دوربین ۱۶ مگاپیکسلی پشتیبانی می‌کند!