چرا ۲۰۲۱ سالی واقعا معرکه برای اکوسیستم ویندوز خواهد بود؟

سال ۲۰۲۰ قرار بود سالی بزرگ برای کمپانی مایکروسافت باشد. پی‌سی‌های دو نمایشگره در نقشه راه بودند و مایکروسافت برای نسل بعدی سیستم عامل خود که Windows 10X نام گرفته نیز برنامه‌ریزی کرده بود. اما بعد پاندمی کرونا ویروس از راه رسید و ضربه‌ای سخت به پیکر صنعت کامپیوترهای شخصی وارد کرد.

به همین ترتیب، مایکروسافت در برنامه‌هایش تجدید نظر کرد و روی چیزهایی متمرکز شد که بیشترین اهمیت را در دوران پاندمی جهانی داشتند: چیزهایی نظیر مایکروسافت تیمز، مایکروسافت ۳۶۵ و دیوایس‌های مقرون به صرفه در خانواده سرفیس مانند سرفیس لپ‌تاپ گو.

حق دارید اگر بگویید که مایکروسافت باز هم یک سال نه‌چندان پر سر و صدا را پشت سر گذاشت. این موضوع خصوصا زمانی به چشم می‌آید که می‌بینیم اپل با MacOS Big Sur تغییراتی بسیار بنیادین در ظاهر سیستم عامل خود به وجود آورد و از سوی دیگر، به‌روزرسانی بزرگ ویندوز ۱۰ که هر دو سال یک بار از راه می‌رسد، صرفا روی پچ کردن باگ‌های کوچک و ارائه قابلیت‌های جزئی متمرکز بود.

اما سال ۲۰۲۱ می‌تواند سالی معرکه برای ویندوز و مایکروسافت باشد. ویژگی‌هایی بسیار محشر در راه هستند و بالاخره چند دلیل بزرگ داریم که برای آینده ویندوز هیجان‌زده باشیم.

پانای پشت سکان هدایت

تغییر در ساختار مدیریتی یک شرکت معمولا دلیل چندان قابل قبولی برای هیجان‌زده شدن نیست. معمولا. اما وقتی چنین تغییراتی با همراهی یک رهبر کاریزماتیک مانند پانوس پانای اعمال می‌شوند، ماجرا شکلی جالب‌تر به خود می‌گیرد.

تا همین اواخر، ویندوز و سرفیس در قالب دو واحد مجزا در مایکروسافت فعالیت می‌کردند. این دو تیم مدیرانی متفاوت داشتند و رویکردهایی بسیار متفاوت نسبت به محصولات خود در پیش می‌گرفتند. پانای سکان هدایت واحد محصولات سرفیس را برعهده داشت، بیشتر دست به ماجراجویی می‌زد و بیشتر به مصرف‌کنندگان توجه نشان می‌داد. اما مدیران واحد ویندوز با رویکردهای محافظه‌کارانه خود درست مانند نقطه مقابل واحد سرفیس به نظر می‌رسیدند.

در ماه فوریه ۲۰۲۰، مایکروسافت تصمیم گرفت پانای را به مدیر واحدی جدید تبدیل کند که هر دو واحد درون شرکت را با یکدیگر ادغام می‌کند: واحد «Devices + Windows».

با پانای در سمت مدیر، ویندوز بالاخره می‌تواند تبدیل به سیستم عاملی هیجان‌انگیز شود. اگرچه بسیاری از تغییرات آتی همچنان در دست توسعه هستند، اما به لطف نخستین گام‌هایی که پانای در سمت تازه‌اش برداشته، برخی از تغییرات همین حالا پیاده‌سازی شده‌اند. درحالی که فاصله زیادی با سال نوی میلادی نداریم، پانای و تیمش چند تغییر پشت پرده‌ای بزرگ در ویندوز به وجود آورده‌اند. برای مثال برنامه تست بتای Insider حالا کارکردی تازه داشته و به کاربران اجازه می‌دهد که کدهای در دست نگارش مایکروسافت را تست کنند، نه اینکه صرفا قادر به آزمودن قابلیت‌های جدید در به‌روزرسانی‌های بعدی ویندوز باشند.

مایکروسافت حتی از «Windows Feature Experience Pack» نیز پرده برداشت که باعث می‌شود ویندوز ساختاری اندک ماژولارتر داشته باشد. این تصمیم به مایکروسافت اجازه می‌دهد که قابلیت‌های جدید ویندوز را به دست مشترکین اینسایدر برساند و در عین حال آن‌ها را به دانلود یک سیستم عامل کامل مجبور نکند.

این‌ها شاید مثل تغییراتی کوچک به نظر برسند، اما پانای در واقع داشته فونداسیون لازم برای یک سال هیجان‌انگیز را بنا می‌کرده است. پانای اکنون مدیریت را برعهده دارد و ظاهرا می‌خواهد اشتیاق و خطرپذیری همیشگی خود را به سمت جدید بیاورد تا اطمینان حاصل کند که ویندوز روندی نزولی در پیش نمی‌گیرد.

ویندوز بالاخره ظاهری جدید خواهد داشت

بنابر اکثر شایعاتی که تا به امروز منتشر شده‌اند، ۲۰۲۱ قرار است سالی باشد که مایکروسافت بالاخره روی ویندوز سرمایه‌گذاری دوباره می‌کند، خصوصا زمانی که به فصل پاییز و فصل تعطیلات کریسمس نزدیک می‌شویم.

از زمانی که ویندوز ۱۰ برای نخستین بار عرضه شد، شاهد تغییرات چندانی در این سیستم عامل نبوده‌ایم: چه موضوع صحبت‌مان منوی استارت باشد، چه تسک‌بار، چه اکشن سنتر و چه فایل اکسپلورر. اگر گزارش‌ها حقیقت داشته باشند، تمام المان‌های ویندوز که به صورت روزانه مقابل چشم شما قرار می‌گیرند، ظاهری جدید و مدرن‌تر خواهند یافت.

اگرچه در فصل بهار ۲۰۲۱ شاهد یک به‌روزرسانی کوچک‌تر نسبت به آپدیت ماه اکتبر ۲۰۲۰ برای ویندوز خواهیم بود، اما فصل پاییز زمانی خواهد بود که ویندوز ۱۰ بزرگ‌ترین آپدیت در تاریخچه خود را دریافت می‌کند. در شایعات آمده که این به‌روزرسانی با نام رمز «Cobalt»، به بازطراحی چشمگیر بسیاری از اجزای ویندوز منجر خواهد شد.

مایکروسافت امیدوار است که با این به‌روزرسانی، قادر به مدرنیزه کردن ویندوز باشد و آن را از نظر سرعت و کارایی، در جایگاهی مشابه با MacOS ،Chrome OS و iPadOS قرار دهد. تمام این سیستم عامل‌ها تغییرات بزرگی را از نظر طراحی ظاهری پشت سر گذاشته‌اند و تنها ویندوز ۱۰ است که مثل سابق باقی مانده. البته در ابتدای سال ۲۰۲۰ شاهد رویکردی مشابه در Windows 10X نیز بودیم، اما آن سیستم عامل هم اکنون تاخیر خورده است.

به‌روزرسانی فصل پاییز ویندوز ۱۰ قرار است برای من و شما بسیار هیجان‌انگیز باشد. مایکروسافت به ساخت تبلت‌های ۲ در ۱ سرفیس شهرت دارد و قرار است بالاخره در مسیری گام بردارد که به یکپارچکی هرچه بیشتر نرم‌افزار با آن سخت‌افزارها منجر می‌شود. منوی استارت و اکشن سنتر بالاخره سازگاری بیشتری با نمایشگرهای لمسی خواهند داشت و در مجموع می‌توانیم منتظر تجربه‌ای شسته‌رفته‌تر در حالت تبلت باشیم.

ویندوز قرار است از ظاهر جدیدی که شدیدا به آن نیاز دارد بهره‌مند شود.

برطرف‌سازی مشکلات اپلیکیشن

برخی از دیگر تغییراتی که در سال ۲۰۲۱ راهشان را به ویندوز ۱۰ باز خواهند کرد، فراتر از کشیدن یک لایه رنگ جدید بر پوسته این سیستم عامل هستند. مشکل کمبود اپلیکیشن در ویندوز چیزی است که طی سال‌های اخیر به دفعات به آن اشاره شده و مایکروسافت احتمالا دو تغییر بزرگ در چنته داشته باشد.

نخست، مایکروسافت می‌خواهد اپلیکیشن‌های اندروید را به ویندوز بیاورد. این قابلیت برای مدتی نسبتا طولانی در دستور کار بوده و می‌تواند کمکی شایان به مشکل کمبود اپلیکیشن‌های موبایل در اکوسیستم مایکروسافت کند. اگرچه مایکروسافت در گذشته سعی می‌کرد توسعه‌دهندگان را به سمت پلتفرم «اپلیکیشن‌های فراگیر ویندوز» سوق دهد (و حتی حالا هم همین ماجرا با Progressive Web Apps تکرار می‌شود)، اما هیچوقت نتوانسته به محبوبیت اپ استور اپل روی iOS یا MacOS حتی نزدیک شود. حالا در شایعات آمده که راه حل، می‌تواند پشتیبانی از اپلیکیشن‌های اندروید گوگل روی مایکروسافت استور باشد.

بنابر گزارش خبرگزاری Windows Central، مایکروسافت «پروژه لاته» را کلید زده که قرار است یک راهکار نرم‌افزاری برای کمک به توسعه‌دهندگان در روند پورت اپلیکیشن‌های اندروید به ویندوز باشد، آن هم بدون اینکه نیازی به تغییر در کدنویسی‌ها احساس شود. این پروژه ظاهرا برای چند سال در دست توسعه بوده. توسعه‌دهندگان فقط باید اپلیکیشن خود را به گونه‌ای پورت کنند که تبدیل به فایلی با پسوند MSIX برای استور شود، اما مشخص نیست اپلیکیشن‌هایی که نیازمند سرویس‌های گوگل پلی هستند چطور کار خواهند کرد.

در این مسیر مایکروسافت می‌تواند دروازه‌هایی تازه را به روی توسعه‌دهندگان باز کند. توسعه‌دهندگان اندروید نیازی به بازنویسی کدها نخواهند داشت تا اپلیکیشن‌هایشان روی ویندوز اجرا شود. این یعنی تبلت‌های ویندوزی مانند سرفیس گو ۲ دوباره تبدیل به محصولاتی هیجان‌انگیز می‌شوند و کاربران نه‌تنها به اپلیکیشن‌های ویندوزی، بلکه به کتابخانه غنی اپلیکیشن‌های اندرویدی نیز دسترسی خواهند داشت.

اما کار همین‌جا به پایان نمی‌رسد. زمانی که مایکروسافت دیوایس سرفیس پرو ایکس را عرضه کرد، شاهد عدم پشتیبانی از اپلیکیشن‌های ۶۴ بیتی روی ویندوز ۱۰ آرم بودیم. این دستگاه تنها اپلیکیشن‌های ۳۲ بیتی را اجرا می‌کرد و بسیاری از توسعه‌دهندگان خیلی وقت است که عطای معماری ۳۲ بیتی را به لقایش بخشیده‌اند. مایکروسافت اکنون مشغول کار روی به اجرا درآوردن اپلیکیشن‌های ۶۴ بیتی روی ویندوز ۱۰ آرم است و چنین اتفاقی باعث می‌شود که سرفیس پرو ایکس مجددا تبدیل به دستگاهی ارزشمند برای عموم مردم تبدیل شود.

چیزهایی مانند فوتوشاپ و حتی برنامه‌های مهندسی بالاخره روی سرفیس پرو ایکس اجرا خواهند شد که همراه با چیپ شخصی‌سازی شده مایکروسافت و آرم تحت عنوان SQ2 عرضه گشت. این همان کاری است که اپل نیز با مک‌های مجهز به چیپست M1 خود به انجام رسانده: بهینه‌سازی و حصول اطمینان از اینکه تمام اپلیکیشن‌های اکوسیستم، روی دیوایس شما به اجرا در می‌آیند.

ویندوز 10X بازسازی می‌شود

در کنار سرفیس دوئو، مایکروسافت اواخر سال ۲۰۱۹ میلادی از ویندوز 10X و یک کامپیوتر دو نمایشگره به نام سرفیس نئو نیز رونمایی کرد. برنامه این بود که دوئو و نئو طی سال جاری میلادی روانه بازار شوند و از سوی دیگر، شرکت‌ دل و دیگر تولیدکنندگان لپ‌تاپ نیز به طراحی و عرضه کامپیوترهای دو نمایشگره و مبتنی بر ویندوز خود بپردازند. اما پاندمی کووید-۱۹ این برنامه‌ها را تغییر داد و در سال ۲۰۲۱، ویندوز 10X بازسازی خواهد شد.

بنابر شایعات، در سال ۲۰۲۱ شاهد دو ورژن مختلف از ویندوز خواهیم بود. از یک سو ویندوز 10X بازسازی شده را خواهیم داشت که تنها به صورت از پیش نصب شده روی لپ‌تاپ‌ها و دیوایس‌هایی که از سوی مایکروسافت و شرکایش فروخته می‌شوند از راه خواهد رسید. بعد هم ورژن‌های عادی ویندوز ۱۰ را داریم که روی تمام لپ‌تاپ‌ها و تبلت‌ها در دسترس خواهد بود.

این ورژن بازسازی شده از ویندوز 10X دیگر قرار نیست مثل سابق صرفا برای دیوایس‌های دو نمایشگره ساخته شود و اکنون پی‌سی‌های سبک‌وزن را هدف قرار داده. این همان رویکردی است که با ChromeOS روی لپ‌تاپ‌های ارزان و مقرون به صرفه کروم‌بوک در پیش گرفته شد و سپس شاهد عرضه‌اش روی پیکسل بوک یا پیکسل بوک گو نیز باشیم.

ویندوز 10X قرار نیست به شیوه کلاسیک از اپلیکیشن‌های ۳۲ یا ۶۴ بیتی ویندوز پشتیبانی کند. در عوض این سیستمی عامل سبک‌وزن است که اتکای فراوان بر مایکروسافت استور دارد و از سرویس «Cloud PC» مایکروسافت برای قوت‌رسانی به آن استفاده خواهد شد.

چنین رویکردی به آن دسته از کاربران که کامپیوترهای ارزان‌قیمت و اقتصادی دارند کمک خواهد کرد تا قادر به استریم اپلیکیشن‌ها از طریق اینترنت و سرورهای مایکروسافت باشند. این رویکردی کاملا جدید است. در دوران حکمرانی آیپد‌ها، ویندوز شانسی برای تثبیت جای پای خود در بازار خواهد داشت. به ناگاه شما دیگر برای اجرای برخی اپلیکیشن‌های خاص نیازمند یک کامپیوتر قدرتمند نیستید و می‌توانید هر اپلیکیشنی را از طریق سرویس‌های کلاد استریم کنید، درست همان‌طور که به تماشای فیلم‌های سینمایی در نت‌فلیکس می‌پردازید.

افقی روشن

به نظر می‌رسد که سال ۲۰۲۱ سالی واقعا بزرگ برای مایکروسافت خواهد بود. اگرچه اکثر موضوعاتی که به آن‌ها در این مطلب پرداختیم صرفا شایعه هستند، اما اگر حقیقت داشته باشند حسابی نویدبخش به نظر می‌رسند. نه‌تنها قرار است شاهد بازطراحی گسترده‌ای باشیم که ویندوز ۱۰ به شکلی ناامیدانه به آن نیاز دارد، بلکه می‌توانیم طعم استفاده از ویندوز 10X را نیز بچشیم و از سوی دیگر، دیوایس‌های ویندوزی جدید شکلی بسیار مقرون به صرفه به خود می‌گیرند.

تمام این‌ها چیزهایی هستند که می‌توانستند در سال منحوس ۲۰۲۰ حسابی به کارمان بیایند و مایکروسافت هم مشخصا به نیازها و خواسته‌های مخاطبان گوش داده و می‌خواهد به کمک جامعه کاربران ویندوز بشتابد.