تولید خودروهای دنده دستی به تاریخ می‌پیوندد؛ فروش ضعیف و مشکلات ایمنی

پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارد ظهور سیستم‌های ایمنی پیشرفته، باعث مرگ زودرس گیربکس‌های دستی می‌شود. ترمز خودکار و دیگر سیستم‌های ایمنی فعال اصلی‌ترین عوامل این مساله هستند که در صورت اجباری شدن آنها، آخرین میخ‌ها بر تابوت گیربکس دستی کوبیده خواهد شد. جالب آنکه براساس آمارهای بازار آمریکا در سال گذشته میلادی٬‌ فروش خودروهای برقی از خودروهای مجهز به گیربکس دستی پیشی گرفته‌است.

در حال حاضر با توجه به فراگیر شدن خودروهای برقی و پیشرفت پیوسته فناوری رانندگی خودکار، عرصه بیش از هر زمان دیگری برای گیربکس‌های دستی تنگ‌تر شده است. در گذشته این دسته از گیربکس‌ها از لحاظ عملکرد و مصرف سوخت نسبت به گیربکس‌های خودکار برتری داشتند، اما با پیشرفت‌های موجود این مزایا به تدریج رنگ باخته و فقط افرادی که خواهان درگیری بیشتر با فرایندهای رانندگی هستند، به دنبال خودروهای دستی می‌روند.

با وجود این، هنوز برخی خودروسازان اصرار دارند شماری از محصولات خود را با گیربکس دستی راهی بازار کنند. هر چند ایجاد ارتباط بین ترمز اضطراری اتوماتیک و گیربکس دستی غیرممکن نیست، ولی در مقایسه با گیربکس خودکار با پیچیدگی‌های بیشتری همراه است. چنین امری سبب شده سوبارو در کانادا سیستم ایمنی Eyesight را از مدل‌های دستی حذف کند.

آنطور که شاخه سوبارو در این کشور گفته مدل‎های دستی کمتر از 10 درصدِ آمار فروش سال 2019 را در اختیار داشتند، این در حالی است که تقاضا برای خودروهای اسپرتی چون WRX/STI و BRZ با جعبه‌دنده دستی بین سال‌های 2016 و 2020 با رشد همراه بوده است.

مدیر محصولات سوبارو در کانادا در رابطه با این موضوع اظهار کرده خودروساز ژاپنی به عرضه اتومبیل‌های دستی ادامه خواهد داد، اما با اجباری شدن قوانین جدید ممکن است شرایط عوض شود.

همانگونه که در بالا نیز اشاره کردیم، حرکت به سمت پیشرانه‌های هیبریدی و برقی دیگر عاملی است که گیربکس‌های دستی را در تنگنا قرار داده است. شاید بدانید در خودروهای تمام الکتریکی معمولی، استفاده از گیربکس دستی اصلا منطقی نیست؛ در خودروهای هیبریدی هم اضافه شدن چنین گیربکسی نیازمند تکنولوژی‌های اضافی و البته غیرضروری مثل کلاچ الکترونیکی است.

به نظر می‌رسد خودروسازان بالاخره دیر یا زود قید بخش کوچکی از مشتریان که خواهان مدل‌های دستی هستند را زده و تمام محصولات خود را با گیربکس خودکار راهی بازار خواهند کرد. داده‌های موسسه IHS Markit و گروه ZF هم به نوعی تاییدکننده این مساله هستند. طبق این داده‌ها، بازار جهانی مدل‌های دستی به 17.1 درصد کاهش یافته است؛ در آمریکای شمالی وضعیت به مراتب بدتر بوده و این نوع خودروها تنها 1.2 درصد از بازار را تشکیل می‌دهند!

بد نیست اشاره کنیم آمار موسسه IHS نشان می‌دهد سال گذشته در ایالات متحده فروش خودروهای برقی از فروش خودروهای مجهز به جعبه‌دنده دستی سبقت گرفته است.