آسترکی: طرح مجلس برای فضای مجازی ضد اشتغال، خلاقیت و ظهور استارتاپ‌هاست

«پوریا آسترکی»، کارشناس تحلیل و کاربرد رسانه‌های اجتماعی با اشاره به رشد شبکه ملی اطلاعات طی چند سال گذشته می‌گوید طرح «قانون حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» مجلس، به توسعه فناوری و تولیدکنندگان محتوا آسیب زده و قانونی ضد اشتغال، خلاقیت شهروندان و ظهور استارتاپ‌های نوآور است. او همچنین اعتقاد دارد این طرح در تضاد با مردمی‌شدن اینترنت و شعارهای انتخاباتی رئیس جمهور منتخب است و دولت رئیسی را با چالش جدی همراه خواهد کرد.

آسترکی معتقد است پیش از بررسی طرح صیانت مجلس بایستی به وضعیت شبکه ملی اطلاعات از نظر زیرساخت و محتوا توجه کرد. او در این باره به دیجیاتو می‌گوید شبکه ملی اطلاعات را بایستی از دو نظر زیرساخت و محتوا بررسی کرد:

«سهم زبان فارسی از محتوای وب در رتبه 5 دنیا قرار دارد و زبان‌های آلمانی یا عربی با وجود تعداد زیاد عرب‌زبانان در دنیا را پشت سر گذاشته است. همچنین در بحث زیرساخت از نظر تعداد سرورهای فعال در کشور به رتبه نهم در دنیا رسیده‌ایم و این مهم در طی چند سال گذشته محقق شده است. بنابراین شبکه ملی اطلاعات از نظر محتوا و زیرساخت وضعیت قابل قبولی دارد.»

او فیلترینگ و تحریم را دو عاملی می‌داند که به رشد سرویس‌ها و محتوای فارسی و توسعه فناوری‌های مبتنی بر اینترنت در ایران بسیار ضربه زده‌اند. اما با وجود چنین مسائلی در کنار مشکلات حوزه سرمایه‌گذاری، فرار مغزها و ... باز هم شبکه ملی اطلاعات در لایه زیرساخت و محتوا رشد چشمگیری داشته است و این موضوع بدون توسعه اپلیکیشن‌ها امکان نداشته است.

آسترکی با بیان این که از حیث شبکه ملی اطلاعات در وضعیت خوبی به سر می‌بریم، تاکید دارد هر تغییری در سیاست‌گذاری و رگولاتوری می‌تواند این اکوسیستم را به هم بریزد. به اعتقاد وی طرح مجلس دقیقا از همین جنس بوده و به کشور، سیاست‌های ایران در اینترنت، توسعه فناوری، تولیدکنندگان محتوا و صاحبان کسب‌وکارها ضربه می‌زند.

تصویب آزمایشی طرح، اتفاقات غیرقابل برگشتی را رقم خواهد زد

این کارشناس رسانه‌های اجتماعی، بررسی طرح صیانت مجلس ذیل اصل 85 قانون اساسی را از دیگر ایرادات آن دانسته و در پاسخ به این سوال که این موضوع می‌تواند چطور به طرح ضربه بزند به دیجیاتو گفت:

«طبق اصل 85 مجلس در مواردی می‌تواند تصویب یا بررسی یک موضوع را به یکی از کمیسیون‌ها واگذار و آن کمیسیون قانون را به صورت آزمایشی تصویب کرده تا نتایج آن بررسی شود. اما بحث‌هایی مثل قراردادهای خارجی به این اصل مربوط می‌شود زیرا طبق قانون بایستی قراردادهای خارجی به تصویب مجلس رسیده و با توجه به دست و پاگیر بودن این مسائل به کمیسیون‌ها واگذار شده‌اند. همچنین سه تفسیری که شورای نگهبان از این اصل داشته، در هیچ کدام به نمایندگان اجازه نمی‌دهد موضوعی را که با سرنوشت 80 میلیون ایرانی سر و کار دارد، تنها در کمیسیون بررسی و تصویب شود.»

او در پاسخ به این پرسش که راه اندازی آزمایشی طرح که پیش‌تر توسط برخی نمایندگان درباره‌اش صحبت شده بود چه عواقبی خواهد داشت می‌گوید تصویب و اجرای آزمایشی طرح مجلس درباره فضای مجازی، باعث اخلال در اکوسیستم فناوری و استارتاپی کشور خواهد شد که حتی پیاده‌سازی کوتاه مدت آن به شدت آسیب‌زاست و فضای اینترنت، مناسبات تجاری، رگولاتوری و فعالیت در وب را تغییر می‌دهد. از همین روی پیاده‌سازی آزمایشی طرح، اتفاقات غیرقابل برگشتی را رقم خواهد زد.

قانونی ضد اشتغال و ظهور استارتاپ‌ها

آسترکی با بیان این که طرح صیانت مجلس به اکوسیستم استارتاپی لطمات شدیدی وارد می‌کند به دیجیاتو می‌گوید روح حاکم بر این قانون، برای سازمان‌های بزرگ منافعی ایجاد می‌کند و بیشتر به دنبال حمایت از نهادهای حاکمیتی فعال در حوزه اینترنت و فضای مجازی است:

«این طرح نه تنها کسب‌وکارهای کوچک و خصوصی را از بند موانعی که با آن درگیرند، نمی‌رهاند بلکه آن‌ها را از امکانات جهانی محروم می‌سازد. امروزه اینستاگرام و توییتر از بهترین بسترها برای تبلیغ فضای مجازی هستند که با قانون مجلس، فعالیت در آن‌ها مختل می‌شود.»

وی با تاکید بر این که طرح خدمات پایه کاربردی فضای مجازی عملا ضد اشتغال، خلاقیت شهروندان و ظهور استارتاپ‌هاست به دیجیاتو می‌گوید طرح مورد نظر استارتاپ‌های ایرانی را در برابر غول‌هایی قرار می‌دهد که از نظر مالی و حقوقی خیلی بزرگتر بوده و بخش خصوصی امکان رقابت با این نهادها را ندارد.

آسترکی معتقد است این قانون برای حمایت از 5 بازیگر بزرگ حوزه دیجیتال نوشته شده است.

چالش‌زایی برای دولت جدید

این تحلیلگر رسانه‌های اجتماعی، ممانعت از دانش‌بنیان شدن استارتاپی که یکی از سهامداران آن دو تابعیتی باشد را یکی دیگر از اشکالات طرح صیانت می‌داند. او در این باره به دیجیاتو گفت: «به نظر می‌رسد طراحان این قانون با بررسی این که چطور استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای کوچک توانسته‌اند در این سختی‌ها و مشکلات دوام بیاورند، به دنبال این هستند تا راه‌های دوام‌آوری و رشد را مسدود کنند!»

به گفته وی طرح مجلس با تولید فناوری توسط مردم، توسعه کسب‌وکارهای نوآور ایرانی و مردمی شدن اینترنت که از جمله شعارهای رئیس جمهور منتخب است، در تضاد بوده و دولت جدید را برای اشتغال‌زایی و تولید ثروت با کمک فرصت‌های اینترنت، دچار چالش جدی خواهد کرد.