گزارش عملکرد چهار ساله رگولاتوری: ۲.۵ برابر شدن حجم بازار ICT و دسترسی ۴۰ هزار روستا به خدمات ارتباطی

رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از انتشار گزارش عملکرد چهار ساله این نهاد خبر داد. در این گزارش که برای عموم قابل دریافت است، به مسائلی از قبیل وضعیت شاخص‌های ارتباطی، اهداف کلیدی رگولاتوری، دستاوردها، چالش‌ها و راهکارها و در نهایت به مدیریت بحران‌ها و شرایط ویژه چهار سال اخیر پرداخته شده و آمار و ارقام رسمی در این خصوص ارائه شده‌اند.

بر اساس گزارش رگولاتوری 2.5 برابر شدن حجم بازار به رغم محدودیت افزایش هزینه‌های حوزه ICT، دسترسی تمام روستاهای بالای 20 خانوار به خدمات ارتباطی (قریب به چهل هزار روستا) و افزایش پوشش جاده‌ای و ریلی با الزام اپراتورها به خدمات رومینگ از جمله مهم‌ترین دستاوردهای این نهاد طی چهار سال گذشته بوده‌اند.

در ادامه چکیده‌ای از مطالب عنوان شده در گزارش چهار ساله رگولاتوری را مرور خواهیم کرد.

وضعیت شاخص‌های ارتباطی

بخشی از گزارش چهار ساله رگولاتوری به وضعیت شاخص‌های ارتباطی کشور پرداخته که در دو بخش مجزای شاخص‌های کلیدی رگولاتوری و شاخص‌های کلیدی بخش ICT بررسی شده‌اند. یکی از مهم‌ترین آمار ارائه شده در این بخش، مربوط به توسعه خدمات ارتباطی در روستاهاست که بر این اساس دسترسی به خدمات ارتباطی در روستاها از 45 درصد در سال 96، حالا به 100 درصد در سال 1400 رسیده است.

در ادامه گزارش وضعیت پوشش جاده‌ای کشور بر حسب کیلومتر مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس آمار اعلام شده پوشش جاده‌ای اینترنت نسل چهارم از 24186 کیلومتر در سال 96، به 34755 کیلومتر در سال 99 رسیده است. بیشترین پوشش جاده‌ای نیز مربوط به ارتباط 2G با قریب به هشتاد هزار کیلومتر است.

افزایش ترابردپذیری شماره همراه یکی دیگر از اهداف رگولاتوری در چهار سال اخیر بوده است. طبق گزارش منتشر شده تا پایان خرداد 1400 تعداد 23348 شماره تلفن از ترابردپذیری استفاده کرده‌اند. بیشترین میزان ترابردپذیری در کشور هم مربوط به همراه اول و میزبانی این اپراتور بوده است.

بر اساس گزارش، میزان زمان لازم برای رسیدگی به شکایات طی چهار سال اخیر به میزان 75 درصد کاهش پیدا کرده هر چند تعداد شکایات 300 درصد افزایش نشان داده‌اند. در همین مدت، تعداد سامانه‌های رگولاتوری 275 درصد افزایش پیدا کرده‌اند.

در قسمت شاخص‌های کلیدی بخش ICT، شاخص‌های زیرساخت ارتباطی کشور مورد بررسی قرار گرفته و آمار و ارقام مرتبط با آن‌ها در جداول مشخصی ارائه شده‌اند. بر این اساس ظرفیت شبکه IP داخل کشور تا پایان خرداد 1400 به 28214 گیگابیت در ثانیه رسیده است. همچنین ظرفیت پهنای بین‌الملل نیز در بازه زمانی مشابه به 5489 گیگابیت بر ثانیه رسیده که نسبت به سال 96 بیش از سه برابر رشد را به نمایش گذاشته است.

از سال 96 تا سال 99، تعداد مشترکین پهن باند سیار در کشور به 84 میلیون نفر رسیده و ضریب نفوذ پهن‌باند سیار نیز تا پایان 99 میزان 100.19 درصد بوده است. مشترکین پهن‌باند ثابت به بیش از 10 میلیون نفر رسیده است و تعداد مشترکین تلفن همراه تا پایان سال 99 مقدار 131.054.740 مشترک اعلام شده است.

بر همین اساس ضریب نفوذ تلفن همراه در کشور تا پایان سال 99 به 155.95 درصد رسیده است. بر اساس گزارش رگولاتوری، تعداد خطوط تلفن ثبت منصوبه در کشور از سال 96 تا 99 با کاهش مواجه بوده و به 29 میلیون خط رسیده است. این یعنی ضریب نفوذ تلفن ثابت در کشور هم با کاهش مواجه بوده و از 38 درصد در سال 96 به 34 درصد در سال 99 رسیده است.

ترافیک مرسولات پستی در سال 99 به کمترین مقدار خود طی چهار سال اخیر رسیده است اما تعداد مشترکین اینترنت پهن باند با افزایشی قابل توجه حالا به عدد 95 میلیون مشترک نزدیک شده است که آمار دقیق و کامل را می‌توانید از اسکرین شات پایین ملاحظه کنید.

بر اساس صورت‌های مالی ارائه شده به رگولاتوری، شرکت مخابرات ایران در سال 99 بالغ بر 10 درصد از درآمد عملیاتی کل ارتباطی کشور را به خود اختصاص داده است. اما بیشترین درآمد عملیاتی مربوط به اپراتور همراه اول با 41.8 درصد از درآمد عملیاتی کل بوده و در رتبه بعدی ایرانسل با 30.2 درصد از درآمد عملیاتی کل قرار گرفته است.

از میان سرویس‌دهندگان اینترنتی هم های وب بیشترین آمار را به خود اختصاص داده است.

میزان ترافیک مصرفی (صوت و پیامک) هم جزو آمار جالب در گزارش رگولاتوری به شمار می‌آید. بر این اساس تعداد پیامک‌ها در سال 99 به 291,123,947,065 مورد و میزان مکالمه صوتی به 283,699,811,12 دقیقه رسیده است.

بر اساس گزارش چهار ساله رگولاتوری سرانه میانگین مصرف دیتای کشور در سال 99 به 17.5 گیگابایت در ماه رسیده است. همچنین سرعت مصرف به طور میانگین برای هر شخص 53.9 کیلوبیت بر ثانیه بوده است.

اهداف کلیدی رگولاتوری

ادامه گزارش رگولاتوری، به اهداف کلیدی این سازمان طی چهار سال گذشته و اقداماتی که در این راستا انجام شده پرداخته است. بر این اساس «مشارکت فعالانه در توسعه بازار ICT» و «حمایت از حقوق مصرف کنندگان» و «صیانت از منابع ملی» مهم‌ترین اهداف رگولاتوری بوده‌اند که در همین راستا اقداماتی هم برای آن‌ها صورت گرفته است.

در بخش «مشارکت فعالانه در توسعه بازار ICT» مواردی همچون مقررات‌گذاری و تعرفه‌گذاری در راستای تنظیم بازار، حمایت از فعالان بازار، ایجاد فضای رقابتی منصفانه با ترابردپذیری و تسریع و تسهیل در ارائه خدمات به فعالان اقتصادی از جمله این اقدامات عنوان شده‌اند.

همچنین در بخش «حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان» تسهیل دسترسی مردم به خدمات ICT، استیفای حقوق مردم و تقویت پاسخگویی و نظارت در رگولاتوری جزو اقدامات مهم برشمرده شده‌اند و در نهایت «صیانت از منابع ملی» به کمک مدیریت طیف و برنامه ملی فرکانس و شماره گذاری (نامبرینگ) انجام شده است.

دستاوردها، چالش‌ها و راهکارها

بخش مهمی از گزارش رگولاتوری به دستاوردها، چالش‌ها و راهکارهای این سازمان برای برون‌رفت از مشکلات ارتباطی کشور اختصاص پیدا کرده است. بر این اساس رگولاتوری مهم‌ترین دستاوردهای ارتباطی چهار سال اخیر را موارد زیر عنوان کرده است:

همچنین در ادامه چالش‌های بزرگ سال‌های اخیر مورد بررسی قرار گرفته که در بین آن‌ها مواردی همچون انحصار شرکت مخابرات ایران در شبکه دسترسی و انتقال و رفتارهای ضدرقابتی، عدم سرمایه‌گذاری مناسب در بخش باندپهن ثابت، تحریم‌های ظالمانه و افزایش هزینه‌های ارزی، ضعف ضمانت اجرایی مصوبات کمیسیون، فقدان فرهنگ استفاده اشتراکی از منابع و شبکه و اقتصاد اشتراکی، انحصار صدا و سیما بر باندهای فرکانسی در اختیار و ... به چشم می‌خورد.

گزارش رگولاتوری به راهکار برون‌رفت از این چالش‌ها نیز پرداخته که به تفصیل ارائه شده‌اند.

همچنین قسمت آخر گزارش به اقدامات انجام شده در راستای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا از سوی رگولاتوری پرداخته که مواردی همچون ارائه بسته 100 گیگابایتی رایگان، رایگان‌سازی تعرفه ترافیک IP های مراکز آموزشی در نیمه دوم سال تحصیلی 98-99 و ارائه بسته‌های دانشجویی بخشی از آن‌ها بوده‌اند.

برای مطالعه گزارش کامل می‌توانید فایل پی دی اف مرتبط با آن را از این لینک دریافت کنید.