امکان نصب ویندوز ۱۱ روی کامپیوترهای قدیمی: یک راهکار یا عامل سردرگمی بیشتر؟

مایکروسافت در زمان معرفی ویندوز ۱۱، لیستی از پیش‌نیازهای این سیستم عامل منتشر کرد که انتقادات زیادی را در پی داشت. پیش‌نیازها با گذر زمان تغییراتی را تجربه کردند و اخیرا ردموندی‌ها گفته‌اند کامپیوترهای قدیمی هم می‌توانند آن را نصب کنند، اما چنین راهکاری برای بروزرسانی سیستم به ویندوز ۱۱ شاید مشکل را پیچیده‌تر از گذشته کند.

با پیش‌نیازهای مدنظر مایکروسافت، میلیون‌ها کامپیوتر نمی‌توانند سیستم عامل جدید این کمپانی را تجربه کنند و برای چنین کاری مجبور به تهیه سیستمی جدید می‌شوند. اما ردموندی‌ها نمی‌خواهند این کاربران را تنها بگذارند و مانع از بروزرسانی دستگاه‌های قدیمی نمی‌شوند.

در حقیقت مایکروسافت گفته کاربران محصولات قدیمی می‌توانند فایل ISO ویندوز ۱۱ را دانلود کنند و آن را بطور دستی روی سیستم‌شان نصب کنند. علاوه بر این، ردموندی‌ها لیست پردازنده‌هایی که بطور رسمی توسط ویندوز 11 پشتیبانی می‌شوند را هم افزایش داده‌اند و حالا برخی پردازنده‌های گرا‌ن‌قیمت اینتل هم مورد پشتیبانی قرار می‌‌گیرند.

بنابراین مایکروسافت همچنان به فکر کاربران محصولات قدیمی است و می‌خواهد آن‌ها هم ویندوز 11 را تجربه کنند. اما رویکرد اخیر مایکروسافت در حقیقت می‌تواند سردرگمی زیادی برای کاربران ایجاد کند. در واقع هنوز بسیاری از کاربران نمی‌دانند این کمپانی چه برنامه‌ای در سر دارد و چه مسیری را دنبال می‌کند.

احتمال عدم دریافت آپدیت

در حالی که گیمرها، ادمین‌ها در دنیای فناوری و سایر کاربران حرفه‌ای می‌توانند فایل ISO را گرفته و روی سیستم‌شان نصب کنند، بسیاری از کاربران عادی در جهان چنین کاری را انجام نمی‌دهند. اما این مشکل اصلی نیست.

مایکروسافت گفته کامپیوترهای قدیمی که پیش‌نیازهای ویندوز ۱۱ را رعایت نمی‌کنند، شاید در آینده آپدیت‌های این سیستم عامل را هم نگیرند، حتی بروزرسانی‌های امنیتی. این موضوع به معنای آن است که کاربران می‌توانند روی سیستم‌شان ویندوز 11 را نصب کنند، اما خبری از آپدیت‌ها نیست و دستگاه‌شان در معرض خطر قرار می‌گیرد. البته شاید ردموندی‌ها در آینده درباره این موضوع شفاف‌سازی کنند.

اگر در نهایت با چنین رویکردی روبه‌رو شویم، بسیاری از کاربران مجبور می‌شوند برای تجربه ویندوز 11، سیستم‌شان را تعویض کنند، حتی اگر هنوز عملکرد مناسبی داشته باشد.

سازگاری سیستم با ویندوز 11

حالا تصور کنید کاربری اطلاعی از فایل ISO ندارد، اما همچنان می‌خواهد دستگاه قدیمی‌اش را به ویندوز 11 بروزرسانی کند. در این زمان این فرد به سراغ اپ PC Health Check می‌رود؛ برنامه‌ای که مایکروسافت آن را برای بررسی سازگاری سیستم به کاربران توصیه کرده است.

در چنین زمانی مسلما اکثر کاربران به سراغ این برنامه می‌روند، اما این اپ همچنان CPU سیستم را با لیست پردازنده‌های مورد پشتیبانی مقایسه می‌کند. اگر پردازنده در این لیست نباشد، مایکروسافت کاربران را به مقالات مربوطه هدایت می‌کند و راه‌حل چنین مشکلی را در اختیارشان قرار می‌دهد.

حالا اگر سیستم‌تان با ویندوز ۱۱ سازگار نباشد، دیگر بطور خودکار این سیستم عامل را دریافت نمی‌کنید و البته بطور رایگان در اختیارتان قرار نمی‌گیرد. مایکروسافت گفته ویندوز ۱۱ را بطور رایگان در اختیار کاربران ویندوز ۱۰ قرار می‌دهد، درست همان رویکردی که برای ویندوز ۱۰ در پیش گرفت، اما تنها پردازنده‌های مورد پشتیبانی از چنین ویژگی بهره‌مند می‌شوند.

عدم انتشار خودکار بروزرسانی برای پردازنده‌هایی که بطور رسمی پشتیبانی نمی‌شوند برای این انجام می‌شود که اگر عملکرد سیستم‌تان با ویندوز ۱۱ مناسب نبود، مایکروسافت را سرزنش نکنید. البته ردموندی‌ها هم نمی‌توانند تمام پیکربندی‌های موجود در بازار را تست کنند.

مایکروسافت گفته در آزمایش سیستم‌هایی که بطور رسمی از ویندوز 11 پشتیبانی نمی‌کنند، با ۵۲ درصد کرش‌های حالت کرنل (BSOD) بیشتری مواجه شده‌اند. این موضوع در حالی اعلام شده که سیستم‌های تحت پشتیبانی تا ۹۹.۸ درصد کرشی را تجربه نکرده‌اند. اما اگر این موضوع را از نظر ریاضی مدنظر قرار دهیم، یعنی از شانس ۲ در ۱۰۰۰ به شانس ۳ در ۱۰۰۰ می‌رویم.

رویکردی برای سود بیشتر؟

برای پشتیبانی رسمی از ویندوز 11، سیستم‌تان باید دارای چیپ امنیتی TPM 2.0 باشد و البته مایکروسافت هم برای چنین پیش‌نیازی دلایل منطقی دارد. با این تراشه امنیت سیستم‌تان افزایش می‌یابد و میزان حملات به سیستم‌های ویندوزی کمتر می‌شود.

اگر کاربری یک سیستم جدید با سیستم عامل پیش فرض ویندوز ۱۱ بخرد یا اینکه پردازنده محصولش در لیست CPUهای تحت پشتیبانی باشد، مشکلی ندارد. اما حالا که می‌توان ویندوز 11 را روی کامپیوترهای قدیمی نصب کرد، در نتیجه ردموندی‌ها عملکرد سیستم عامل جدیدشان را وابسته به ویژگی‌های امنیتی TPM نکرده‌اند.

با توجه به این موضوع، بنظر می‌رسد اعلام لیست پردازنده‌ها یک هدیه برای اینتل و سازندگان کامپیوتر‌ها و لپ‌تاپ‌هاست، البته خود مایکروسافت هم از چنین موضوعی سود می‌برد چرا که لایسنس ویندوز را به آن‌ها می‌فروشد. بنابراین ظاهرا موضوع اصلی امنیت نیست و بهانه‌ای برای سود بیشتر است.

اگر واقعا ردموندی‌ها در حال دنبال کردن چنین هدفی باشند، نه تنها به بازار بلکه به محیط زیست هم آسیب می‌زنند. اگر کاربران هم اکنون سیستم قابل قبولی داشته باشند که بطور رسمی از ویندوز ۱۱ پشتیبانی نکند، اما در واقع بتواند با این سیستم عامل بدون مشکل خاصی کار کند، با خرید دستگاه جدید با ضایعات الکترونیکی بیشتری روبه‌رو می‌شویم.

علاوه بر این، در حال حاضر جهان با کمبود تراشه دست و پنجه نرم می‌کند و قیمت نیمه‌رساناها در حال افزایش است و با ورود تقاضای جدید به بازار، مسلما وضعیت بدتر می‌شود.

با توجه به تمام این موارد و خطر امکان عدم دریافت بروزرسانی‌های جدید در صورت نصب دستی فایل ISO روی دستگاهی که بطور رسمی مورد پشتیبانی مایکروسافت نیست، ردموندی‌ها می‌خواهند در پاییز امسال کاربران را به سمت خرید محصولات جدید سوق دهند. این رویکرد مسلما به نفع تولیدکنندگان خواهد بود، اما در نهایت می‌تواند در بلندمدت از نظر اعتبار جهانی به ضرر مایکروسافت تمام شود.

البته این احتمال هم وجود دارد که مایکروسافت هنوز خودش درباره مسیری که در آن قرار دارد، مطمئن نباشد. چنین موضوعی را با توجه به اینکه چندین بار پیش‌نیازهای ویندوز ۱۱ را تغییر داده، می‌توانیم حدس بزنیم. هرچند سردرگمی برای شرکتی با ارزش بیش از ۲ تریلیون دلار کمی عجیب به نظر می‌رسد.