پادکست چیست و چطور پادکست بسازیم؟

پادکست یکی از بهترین ابزارهای آنلاین برای اطلاع‌رسانی و انتشار مطالب و اطلاعات مفید در زمینه‌های مختلف به‌صورت صوتی است. در این مطلب قصد داریم ببینیم پادکست چیست، چگونه می‌توان به آن دسترسی پیدا کرد و چطور پادکست بسازیم.

پادکست چیست؟

پادکست (Podcast) تعدادی از فایل‌های صوتی دیجیتالی است که می‌توان آن‌ها را از طریق اینترنت دانلود یا گوش کرد. هر ترک از این فایل‌های صوتی یک اپیزود پادکست نام دارد. پادکست‌ها معمولاً توسط فرد یا افرادی منتشر می‌شوند که مدیریت گفتگویی را برعهده دارند، داستانی را به‌اشتراک می‌گذارند یا خبری را گزارش می‌کنند. به فرد سازنده پادکست، پادکستر می‌گویند.

دسترسی به پادکست چگونه امکان‌پذیر است؟

پادکست‌ها از گذشته تاکنون به یک میزان در دسترس شنوندگان و سازندگان آن‌ها بوده‌اند. پادکسترها معمولاً دوست دارند خودشان پادکست تولید کنند و آن‌ها را از طریق منابعی که برای انتشار پادکست‌ها ایجاد شده‌اند، منتشر کنند.

پلتفرم‌های ایجادشده برای انتشار پادکست‌ها برخلاف شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی که غالباً در اختیار رسانه‌های دولتی هستند و اشخاص در این شبکه‌ها تریبون آزادی در اختیار ندارند، متعلق به افراد هستند و هر فردی می‌تواند محتوای مدنظر خودش را در قالب Podcast منتشر کند. پادکست‌ها روی سرویس‌های مختص استریم چنین محتوایی مثل اسپاتیفای، استیچر (Stitcher)، آیتونز، گوگل پادکستز (Google Podcasts) و اپل پادکستز (Apple Podcasts) که اپلیکیشن استریم پادکست مختص iOS است، میزبانی می‌شوند.

نحوه گوش دادن به پادکست‌ ها

پادکست‌ها همیشه در دسترس هستند و برای گوش دادن به آن‌ها یا باید از یک اپلیکیشن پادکست استفاده کنید یا باید از طریق یک خبرخوان (RSS) عضو یکی از سرویس‌های استریم پادکست شوید. در صورت عضویت در چنین سرویس‌هایی، زمانی که پادکست جدیدی منتشر می‌شود، با نوتیفیکیشن به کاربر اطلاع داده می‌شود. آیفون‌ها و گوشی‌های اندرویدی دارای مدیا پلیر هستند و کاربران می‌توانند با استفاده از آن‌ها عضو سرویس‌های پادکست شوند و از این طریق پادکست‌ها را استریم یا دانلود کنند.

چطور پادکست بسازیم؟

تصمیم‌گیری برای تهیه محتوا، ضبط، ویرایش و پخش یک پادکست باکیفیت فرایند زمانبری محسوب می‌شود. توصیه می‌کنیم برای تهیه یک پادکست تأثیرگذار و پرمحتوا، موارد زیر را با دقت یکی پس از دیگری انجام دهید و در هر مرحله تلاش کنید تا به بهترین نتیجه ممکن برسید.

تعیین موضوع و اهداف

موضوعی را که با آن علاقه‌مند هستید یا در آن دانش و مهارت دارید، انتخاب کنید. سپس اهداف خود از تهیه پادکست را بر مبنای موضوع مشخص‌شده بنویسید. اهداف پادکسترها برای تهیه پادکست شامل موارد مختلفی می‌شود که از میان آن‌ها می‌توان به اطلاع‌رسانی در مورد برندها، جذب مخاطب و به‌اشتراک‌گذاری اطلاعات در مورد موضوعات بااهمیت برای آن‌ها اشاره کرد.

گوش دادن به پادکست‌های تهیه‌شده با موضوع موردنظرتان

بهترین پادکست‌هایی را که با تمرکز روی موضوع موردنظرتان تهیه شده است، پیدا کرده و به آن‌ها گوش کنید. پس از یافتن پادکست‌های موردنظرتان به اپیزودهای مختلف آن‌ها گوش دهید، دیدگاه‌های مطرح‌شده در مورد آن‌ها را بخوانید، متوسط مدت‌زمان آن‌ها را بررسی کنید و ببینید برای مخاطبان هدف، بیشتر چه محتواهایی مناسب هستند.

انتخاب قالب و چهارچوب پادکست

پادکست‌ها به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که شامل پادکست‌های مصاحبه‌ای، گفتگومحور، تک‌گویی، تخیلی و غیر تخیلی می‌شود. ابتدا مشخص کنید که چند تعداد Podcast می‌خواهید و مدت‌زمان هر یک از آن‌ها چقدر باشد. همچنین مشخص کنید که خودتان به‌تنهایی می‌خواهید محتوای پادکست را بیان کنید یا می‌خواهید این کار را همراه با فرد یا افراد دیگری انجام دهید.

انتخاب عنوان

پس از مشخص کردن چارچوب و قالب پادکست، نوبت انتخاب عنوان آن است. سعی کنید عنوانی را انتخاب کنید که ساده باشد و بتواند پیام اصلی Podcast را به‌خوبی منتقل کند. برای انتخاب عنوان موردنظرتان از مرتبط‌ترین کلمه‌های کلیدی با موضوع اصلی‌تان استفاده کنید تا در صدر نتایج جستجوهای مرتبط موتورهای جستجو نمایش داده شوند و با این کار به‌اصطلاح سئوی پادکست خود را بهبود دهید؛ بنابراین انتخاب عنوان مناسب برای پادکست اهمیت زیادی دارد و باعث می‌شود افراد بیشتری آن را بیابند و به آن گوش دهند.

نوشتن متن یا طرح اولیه پادکست

مهم‌ترین نکات و مطالبی را که باید در پادکست‌تان بیان کنید، یادداشت کنید. حتی اگر موضوع جامع و گسترده‌ای را برای پادکست‌تان انتخاب کرده‌اید، نکات کلیدی و بسیار مهم در رابطه با آن باعث می‌شود شنوندگان به مطالب در حال بیان گوش دهند و به‌خوبی روی آن تمرکز کنند.

همچنین سعی کنید در هنگام نوشتن متن پادکست، در ابتدا جمله یا جملاتی را برای خوش‌آمدگویی به مخاطب بنویسید و در پایان هم مطالبی بنویسید که مخاطبان و مشترکین را به نوشتن دیدگاه‌ها دعوت کند.

فراهم کردن ابزارهای لازم

تهیه یک پادکست خوب کاری تخصصی محسوب می‌شود و به ابزارهای خاصی نیاز دارد. از میان این ابزارها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

میکروفون باکیفیت: ترجیحاً از میکروفونی با قابلیت حذف صداهای مزاحم یا نویز کنسلینگ (Noise cancelling) استفاده کنید تا در هنگام ضبط صدا از ثبت صداهای مزاحم تا جای ممکن جلوگیری شود و شنوندگان صدای واضح و رسایی را بشنوند. برای بهبود کیفیت صدا و همچنین راحتی خودتان و تسهیل ضبط صدا می‌توانید از میکروفن‌های یقه‌ای یا میکروفون‌های هدست استفاده کنید (در صورت تمایل برای انتخاب میکروفون هدست، میکروفونی را انتخاب کنید که از مواد منعطف، نرم و ضد حساسیت ساخته شده باشد تا در حین ضبط صدا قسمت پشت سرتان اذیت نشود).

برخی هدفون‌ها و هدست‌های حرفه‌ای هم میکروفون باکیفیت با بازوی متحرک دارند که با استفاده از آن می‌توانید میکروفون را در نقطه کاملاً مناسبی برای ضبط صدا تنظیم کنید. اگر قصد دارید در هنگام ضبط صدا حرکت کنید، طبیعتاً باید از میکروفون‌های بی‌سیم استفاده کنید. درصورتی‌که قصد استفاده از میکروفون‌های سیمی معمولی را دارید، پایه مناسبی برای آن انتخاب کنید تا از تکان خوردن و لغزیدن میکروفون جلوگیری شود. در ضمن توصیه می‌کنیم پایه میکروفون قابلیت تنظیم ارتفاع و چرخش نیز داشته باشد (دارای بازوی متحرک باشد). در صورت استفاده از میکروفون سیمی از سیم باکیفیت استفاده کنید تا از ایجاد نویز روی صدا جلوگیری شود

درصورتی‌که می‌خواهید خودتان به‌تنهایی پادکست را ضبط کنید، میکروفون‌های تک‌جهته (one-directional microphone یا omnidirectional microphone) که میکروفون‌های کاردیوئید (cardioid microphone) نیز نام دارند، بهترین انتخاب هستند؛ اما اگر می‌خواهید از میکروفون برای ضبط مصاحبه استفاده کنید یا صدای چند نفر را هم‌زمان ضبط کنید یا قصد ضبط صدا از جهت‌های مختلفی به‌صورت هم‌زمان را دارید، باید متناسب با نیاز خود از میکروفون دوجهته (bi directional) یا چندجهته (multi directional) استفاده کنید. در ضمن درصورتی‌که قصد دارید تنها صدای خودتان ضبط شود و صداهای محیطی ضبط نشوند، میکروفونی را انتخاب کنید که آمپدانس آن تا جای ممکن پایین باشد

پاپ فیلتر میکروفون: پوششی که روی میکروفون قرار می‌گیرد و صداهای مزاحم محیطی را تا حدودی به‌صورت فیزیکی فیلتر می‌کند. در صورت امکان فیلتری را تهیه کنید که دارای دو یا چندلایه باشد و به‌خوبی مانع عبور باد یا صدای نفس شود.

وظیفه اصلی این فیلترها فیلتر کردن هوای خروجی از دهان در هنگام صحبت به‌منظور افزایش کیفیت صدای ضبط‌ شده است. برخورداری این فیلترها از پایه یا گیره مناسب نیز اهمیت دارد و باید پایه یا گیره آن‌ها به‌گونه‌ای باشد که به‌خوبی روی میکروفون محکم شود و جابجا نشود.

هدفون مناسب: مطمئناً در هنگام ضبط صدا برای ساخت پادکست، برای شنیدن صدای افراد پشت‌صحنه جهت هماهنگ شدن برای بیان برخی از سخنان ناگزیر به استفاده از هدست هستید. در مواردی مثل پوشش یک رویداد یا گزارش نیز برای شنیدن سخنان مجری یا مجریان رویداد یا سخنان مسئولان و حضار حاضر در محل، استفاده از یک هدفون یا یک هدست ضروری است.

درصورتی‌که مجبور هستید به مدت طولانی از هدفون یا هدست استفاده کنید، توصیه می‌کنیم محصولی را انتخاب کنید که دارای وزن کم و ارگونومی مناسب باشد تا طوری روی سر قرار بگیرد که هم به سر و گردن فشار وارد نکند و هم سر جای خود محکم بماند و جابجا نشود. همچنین توصیه می‌کنیم جنس کاپ‌های دستگاه به گونه‌ای باشد که مانع ایجاد جریان هوا نشود و در صورت استفاده طولانی‌مدت از هدفون عرق نکند و داغ نشوند.

درصورتی‌که مشکل مالی ندارید هدفون‌ها و هدست‌های رده‌بالای دارای قابلیت نویز کنسلینگ را انتخاب کنید تا بتوانند در محیط‌های پرسروصدا صداهای محیطی مزاحم را حذف کنند و بتوانید صدای شفافی را بشنوید. یکی دیگر از ویژگی‌های ضروری یک هدفون یا هدست مناسب برای ضبط پادکست، نشت نکردن صدا از کاپ‌های هدست‌ها است. در صورت تمایل برای استفاده از هدفون یا هدست میکروفون‌دار، محصولی را انتخاب کنید که دارای میکروفون متحرک باشد و تنظیم میکروفون در مکان کاملاً مناسب به‌راحتی امکان‌پذیر باشد.

نرم‌افزار ضبط صدا: از از میان بهترین اپلیکیشن‌ها برای ضبط صدا جهت ساخت پادکست می‌توان به اپلیکیشن‌های Audacity، GarageBand، Apple Logic Pro X و Adobe Audition اشاره کرد

نرم‌افزار ویرایش صدا: اپلیکیشن‌های حرفه‌ای ضبط صدا مثل اپلیکیشن‌هایی که معرفی کردیم، توانایی ویرایش صدا را نیز دارند و تمام ابزارهای لازم برای ویرایش حرفه ای صدا را در اختیار شما قرار می‌دهند

انتخاب مکان مناسب برای ضبط صدا

پس از آماده کردن تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری لازم برای ضبط صدا، مکانی کاملاً ساکت را برای این کار انتخاب کنید. دیوارهای محل ضبط صدا باید با پرده و کف آن با فرش پوشیده شده باشد تا از انعکاس صدا جلوگیری شود و صدای باکیفیت ضبط شود.

توصیه می‌کنیم درصورتی‌که مشکل مالی ندارید، تمام سطوح محل ضبط صدا را با مواد جاذب صدا و فوم‌های عایق بپوشانید تا هم از انعکاس صدا و هم از ورود صداهای مزاحم از محیط‌ اطراف محل ضبط جلوگیری شود (برای انجام این کار می‌توانید از خدمات شرکت‌های فعال در این حوزه استفاده کنید) و یا حداقل دیوارها را با موادی مثل شانه تخم‌مرغ بپوشانید.

در صورت امکان برای ضبط پادکست یک استودیو طراحی‌شده برای این کار را اجاره کنید. این استودیوها دارای ساختار کاملاً مناسب برای ضبط صدا و همچنین مجهز به تجهیزات حرفه‌ای و کامل هستند. شما می‌توانید این استودیوها را به صورت ساعتی نیز اجاره کنید.

ضبط صدا

ابتدا طوری بایستید یا بنشینید که کاملاً راحت باشید (در صورت تمایل برای نشستن از یک صندلی کاملاً راحت با طراحی مناسب برای حفظ راحتی کمر و ستون فقرات استفاده کنید)، سعی کنید قبل از شروع کار به آرامش کامل برسید و درصورتی که اضطراب دارید با حفظ خونسردی با آن مقابله کنید تا صدای‌تان نلرزد. می‌توانید برای بیان روان سخنان خود از مطالبی که قبلاً یادداشت کردید، کمک بگیرید. قبل از آغاز ضبط صدا چند دقیقه‌ای پشت میکروفون تمرین کنید.

یک لیوان آب در کنار دست‌تان داشته باشید و موادی را که صدای شما را نرم و رسا می‌کند، میل کنید (مثل انواع دم‌نوش‌ها یا جوشانده‌های مناسب). شمرده حرف بزنید و در صورت لزوم در بین سخنان خود کمی مکث کنید. قبل از ضبط صدا از مصرف مواد تند و سرخ‌کردنی و سایر موادی که باعث تحریک حنجره می‌شود، خودداری کنید.

ویرایش صدای ضبط‌شده

ابتدا قسمت‌هایی را که فکر می‌کنید غیرضروری یا اضافه هستند، حذف کنید (مثل سخنان حاشیه و بی‌ربط به موضوع اصلی پادکست) و در صورت لزوم بخش‌هایی را به آن اضافه کنید. در نهایت تنها بخش‌هایی باقی بمانند که در آن‌ها در مورد موضوعات مهم مرتبط با موضوع اصلی صحبت کرده‌اید.

در هنگام تدوین پادکست در صورت لزوم بخش‌های مختلف فایل صوتی را جابجا کنیم تا مطالب بیان‌شده کاملاً واضح و بدون ابهام شوند و رشته کلام حفظ شود. در ضمن درصورتی‌که کیفیت صدا در برخی از قسمت‌ها افت پیدا کرده است، مشکل را با استفاده از نرم‌افزارهای طراحی‌شده برای برطرف کردن مشکل افت کیفیت صدا برطرف کنید.

بهبود سئوی پادکست

در هنگام بارگذاری پادکست خود در وب‌سایت‌ها و سرویس‌های استریم پادکست، توضیح کوتاهی در مورد آن بنویسید و در این توضیح از کلمات کلیدی مرتبط با موضوع استفاده کنید. برای یافتن کلمات کلیدی مناسب و اطلاع از میزان جستجوی کلمات کلیدی مورد نظرتان و کلمات مترادف آن‌ها (و مقایسه میزان جستجوی این کلمات) در زمان و مکان خاص می‌توانید از سرویس گوگل ترندز (Google Trends) استفاده کنید

در صورت امکان با کمک یک طراح گرافیک، عکس کاوری مناسب با طرح گرافیکی جذاب برای پادکست خود نیز تهیه کنید که حداقل و حداکثر اندازه آن به ترتیب ۱۴۰۰ در ۱۴۰۰ پیکسل و ۳۰۰۰ در ۳۰۰۰ پیکسل باشد.

آپلود کردن پادکست

ابتدا Podcast را در پلتفرم‌های استریم و اشتراک‌گذاری پادکست بارگذاری کنید. پس از انجام این کار یک RSS به پادکست شما لینک می‌شود. از میان محبوب‌ترین پلتفرم‌های میزبانی پادکست می‌توان به بازاسپاروت (Buzzsprout)، کاستوس (Castos) و انکر (Anchor) اشاره کرد.

ثبت و تأیید پادکست

برای انجام این کار پادکست خود را در دایرکتوری‌های پادکست مثل اسپاتیفای، اپل پادکستز، گوگل پادکستز و استیچر ثبت و تأیید کنید

پس از انجام تمام مراحل تهیه و بارگذاری پادکست، می‌توانید با استفاده از روش‌های مختلفی مثل ایجاد یک وب‌سایت، معرفی کردن پادکست موردنظر در شبکه‌های اجتماعی مختلف و یافتن گروه‌هایی که پادکست‌هایی با موضوعات مشابه موضوعات پادکست‌های شما تهیه کرده‌اند و به‌اشتراک‌گذاری پادکست‌های خود با آن‌ها، میزان مخاطبان پادکست‌های خود را افزایش دهید.

همکاری با سایر پادکسترها، انتشار پادکست‌ها با برنامه و اعلام زمان‌بندی برای انتشار آن‌ها و همچنین انتشار مستمر پادکست‌ها روش‌های خوبی برای افزایش استقبال از Podcast هستند.

سوالات رایج درباره پادکست و نحوه ساخت آن