دولت روسیه دانشمندان این کشور را از حضور در کنفرانس‌های بین‌المللی منع کرد

وزارت علوم روسیه در کانال تلگرام خود با انتشار پستی اعلام کرد که دانشمندان این کشور در سال جاری میلادی در کنفرانس‌های بین‌المللی نمی‌توانند شرکت کنند. این تصمیم از سوی روسیه زمانی گرفته شد که حمله نظامی‌اش به اوکراین، روابط میان دانشمندان روسیه و جوامع تحقیقاتی بین‌المللی را تیره کرده است.

«والری فالکوف» (Valery Falkov)، وزیر علم روسیه طی یک کنفرانس خبری با دانشگاه‌ها اعلام کرد طبق خلاصه‌ای که وزارت از طریق کانال تلگرام منتشر کرد، از این به بعد وقتی دستاوردهای علمی دانشگاه‌ها در دو پایگاه داده علمی Web of Science و Scopus منتشر شد، دانشگاه‌ها نباید تاکیدی روی آن‌ها داشته باشند.

محققان از انتشار مقالاتشان در این ژورنال‌های علمی منع نشده‌اند، اما نمی‌توانند آن‌ها را در رزومه خود در کشورشان ارائه کنند. باید گفت که هر دوی این پایگاه‌های داده از مهم‌ترین‌ها به شمار می‌روند و در سنجش اهمیت مقالات علمی بسیار ارزشمند هستند.

این حرکت وزارت علم روسیه باعث شد تا دهه‌ها تلاش موسسه‌های علمی روسیه برای رقابت در محافل علمی بین‌المللی ضربه بخورد و حتی به عقب برگردد. این کشور حتی از سازمان‌های علمی روسیه درخواست کرد تا کارهای علمی محققان را بر اساس این ژورنال‌ها بسنجد. سازمان‌های امتیازدهی بین‌المللی می‌توانند از این پایگاه‌ها استفاده کنند تا هر سال لیست بهترین دانشگاه‌های جهان را توسعه دهند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که انتشار مقالات محققان روس در این ژورنال‌ها بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ میلادی افزایش یافت و باعث شد تا دانشگاه‌ها در این امتیازدهی‌ها نیز در رتبه بهتری قرار بگیرند.

بایکوت محققان روس

دو هفته گذشته دولت روسیه تصمیم گرفت تا مقالات علمی را بر اساس انتشار آن‌ها در ژورنال‌های Web of Science و Scopus رتبه‌بندی نکند. همچنین اضافه کرد که اجازه نمی‌دهد تحقیقاتی که با کمک مالی دولت انجام می‌شود، در ژورنال‌های شاخص‌دار چاپ شود.

وبسایت Clarivate که ژورنال Web of Science را اداره می‌کند نیز اعلام کرد که اداره خود در روسیه و بلاروس را که حامی تجاوز روسیه به اوکراین است، تعطیل کرده است. سازمان تحقیقات هسته‌ای اروپا یا سرن (CERN) نیز طی این اخبار روابط خود را با روسیه قطع کرد. این سازمان گفت که دیگر با فدراسیون روسیه همکاری نمی‌کند. همچنین، کنگره بین‌المللی ریاضی‌دانان که قرار بود در اوایل تابستان امسال در روسیه برگزار شود، به صورت مجازی برگزار خواهد شد.

بسیاری از پژوهشگران اوکراینی در هفته‌های گذشته به ژورنال‌های علمی اعلام کردند که محققان روس را منع کنند، اما ژورنال‌های رتبه اولی مانند نیچر این بایکوت را قبول نکردند و گفتند که نمی‌خواهند با علم مبارزه کنند. با این حال، چند مقاله علمی دیگر مانند Molecular Structure، موسسه‌های علمی روسیه را تحریم کردند.