انتشار گاز متان حاصل از تولید نیرو بسیار بیشتر از آمارهای رسمی است

گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی می‌گوید انتشار گاز متان ۷۰ درصد بیشتر از چیزیست که دولت‌ها رسما اعلام کرده‌اند.

بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، دولت‌های جهان مقادیر گسترده‌ای از گاز متان منتشر شده در طبیعت که حاصل تولید انرژی است را جزو آمار حساب نکرده‌اند.

طبق برنامه‌ی جهانی ردیابی متان که به‌طور سالانه برگزار می‌شود، انتشار متان حاصل از بخش انرژی ۷۰ درصد بیشتر از چیزی است که در گزارش رسمی دولت‌ها آمده. آن‌طور که این آژانس می‌گوید اختلاف به‌وجود آمده در مقادیر اعلام شده توسط دولت‌ها و داده‌های موجود، نیاز به نظارت دقیق‌تر و همچنین تلاش‌های سخت‌تر برای جلوگیری از انتشار گاز متان را آشکار می‌کنند.

فتیح بیرُل، مدیر اجرایی آژانس بین‌المللی انرژی می‌گوید:«بخش مهمی از تلاش‌ها جهت کاهش انتشار این گاز، شفافیت در مقدار و مکان انتشار است. نبود این شفافیت دلیل اصلی است که مقادیر زیادی از انتشار این گاز تا قبل اعلام برنامه جهانی ردیابی متان گزارش نشده بود و این نگران کننده‌ است».

در کل، گزارش آژانس بین‌المللی انرژی مشخص می‌کند که سال گذشته و با آغاز از سرگیری فعالیت‌های اقتصادی که به دلیل محدودیت‌های اعمال شده در همه‌گیری کووید-۱۹ متوقف شده بودند، انتشار گاز متان ۵ درصد افزایش داشته است. در سال ۲۰۲۰ میلادی، در کنار فعالیت‌هایی که برای کاهش انتشار متان انجام می‌شد، به دلیل همه‌گیر شدن ویروس کرونا انتشار این گاز تا ۱۰ درصد کاهش پیدا کرده بود.

با انتشار ۱۷ میلیون تن گاز متان در سال گذشته، یعنی ۱۳ درصد کل جهان، ایالات متحده آمریکا رتبه‌ی سوم بزرگ‌ترین منتشر کننده‌ی متان را در اختیار داشت. رتبه‌ی این کشور در سال ۲۰۲۰ دوم جهان بود. اما امسال آژانس بین‌المللی انرژی، ذغال سنگ را نیز وارد محاسبات مقادیر انتشار گاز متان کرد که باعث شد چین رتبه‌ی اول و روسیه نیز در رتبه‌ی دوم این لیست قرار بگیرند.

در مقایسه با سال ۲۰۱۹ و دوران قبل از همه‌گیری، انتشار گاز گلخانه‌‌ای حاصل از نفت و گاز طبیعی کمی بیش از ۲ درصد کاهش داشته است. طبق نظر آژانس این بدان معناست که نتیجه‌ی برخی تلاش‌های صورت گرفته برای کاهش انتشار این گاز در حال نشان دادن خود هستند.

این آژانس همچنین اشاره کرده که با وجود بالا رفتن قیمت گاز بخاطر کمبود عرضه، شرکت‌هایی که در آن‌ها همچنان نشت گاز رخ می‌دهد در حال هدر دادن محصولی هستند که اکنون ارزش آن رو به افزایش است. در این گزارش آمده که اگر قرار بود گاز نشت شده در سال ۲۰۲۱ به دام بیوفتد و فروخته شود می‌توانست ۱۸۰ میلیارد متر مکعب گاز، یعنی مقدار کافی برای تامین برق اروپا را پوشش دهد.

در این گزارش آمده است « این مقدار به راحتی می‌تواند فشار اقتصادی مربوط به انرژی را حل کند».

نقش ماهواره‌ها در پایش انتشار گاز متان

نقش مهم ماهواره‌ها در تعیین مقدار انتشار گاز متان در جهان  اکنون بیش از هر زمان دیگری مشخص است.

این گزارش داده‌های ماهواره‌ای مربوط انتشار مقادیر عظیمی از گاز متان در ۱۵ کشور را در در بر دارد. حوضه‌ی نفتی پرمین واقع در ایالت تگزاس و همچنین کشور ترکمنستان هم شامل آن می‌شوند. این گزارش اظهار می‌کند که کشورهای مرکزی آسیا (شامل ترکمنستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، تبت و ازبکستان) مسئول یک سوم انتشارهای عظیمی هستند که در سال گذشته توسط ماهواره‌ها آشکارسازی شده است.

همچنین طبق این گزارش، نسبت به کشورهای اشاره شده قبلی، در مناطق ساحلی خاورمیانه که تولید کنندگان عظیم انرژی قرار دارند مقدار نشت کمتری از متان مشاهده شده است.

البته پایش‌های ماهواره‌ای نمی‌توانند تمام نقاط زمین را پوشش دهند و نقاط کور مهمی دارند. از جمله مناطق استوایی، مکان‌های دور از سواحل و همچنین مناطق اصلی تولید کننده نفت و گاز در روسیه.

از گاز متان به عنوان مسئول اصلی ۳۰ درصد از افزایش دمای سیاره‌ی زمین در دوران پس از انقلاب صنعتی یاد می‌شود. به گفته‌ی آژانس بین‌المللی انرژی بخش نفت و گاز در سراسر جهان ۴۰ درصد از گاز متان را منتشر می‌کند. این بخش تنها در سال گذشته ۸۰ میلیون تن گاز گلخانه‌ای وارد اتمسفر کرده است. گاز متان همچنین طی فرآیندهای طبیعی و همچنین در نتیجه‌ی فعالیت‌های کشاورزی و دامداری نیز منتشر می‌شود.