حضور ایلان ماسک در هیئت مدیره توییتر چه مزایا و معایبی خواهد داشت؟

به فاصله یک روز پس از اعلام خبر سرمایه‌گذاری تقریبا 3 میلیارد دلاری ایلان ماسک در توییتر که او را به بزرگ‌ترین سهام‌دار این شرکت تبدیل کرد، این شبکه اجتماعی رسما از اضافه شدن او به هیئت مدیره خود خبر داد. ولی این اتفاق چه تاثیری بر توییتر خواهد داشت و چه مزایا و معایبی را برای این شرکت به ارمغان می‌آورد؟

«پاراگ آگراوال»، مدیرعامل توییتر دیروز در توییتی نوشت که طی هفته‌های گذشته مشغول صحبت با ایلان ماسک بوده و حالا هیجان‌زده است تا از اضافه شدن او به هیئت مدیره این شرکت خبر دهد. ولی منظور از هفته‌ها گفتگو با یکدیگر چیست؟ مگر در اسناد رگولاتوری گفته نشده بود که سرمایه‌گذاری ماسک در توییتر از نوع «منفعل» بوده است؟ طبق تعاریف، او با این سرمایه‌گذاری نمی‌تواند مانند سرمایه‌گذاران «فعال» در تصمیم‌گیری‌های شرکت نقشی داشته باشد.

ولی مدیرعامل تسلا حالا وارد هیئت مدیره توییتر شرکت شده و آگراوال هم به‌صورت عمومی به همه مخاطبان اعلام کرده که این دو نفر هفته‌هاست با یکدیگر صحبت می‌کنند. از این توصیفات به نظر می‌رسد که سرمایه‌گذاری ماسک فعال بوده و شاید او به عنوان نوعی پوشش اعلام کرده که سرمایه‌گذاری منفعل انجام داده است. در هر حال، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا به این تناقض رسیدگی خواهد کرد.

سرمایه‌گذاری ماسک در توییتر البته تناقضات دیگری هم دارد. او پول خود را در شرکتی گذاشته که معتقد است آزادی بیان را محدود می‌کند. اما از سوی دیگر، ماسک خودش قبلا در ساکت کردن منتقدانش بی‌تجربه نبوده است.

مزایای حضور ایلان ماسک

آگراوال خودش درباره مزیت‌های اضافه شدن ماسک به هیئت مدیره توییتر می‌گوید: «او یک معتقد پراشتیاق و منتقد سرسخت سرویس ماست و این دقیقا همان چیزی است که در توییتر و هیئت مدیره لازم داریم تا ما را در بلند مدت قوی‌تر سازد. خوش آمدی، ایلان!»

مدیرعامل تسلا و موسس اسپیس ایکس فردی با بینش بلند و نوآوری‌های بسیار است. او می‌تواند نگرش خود را به توییتری بیاورد که مبتنی بر نوآوری ساخته شده اما بینش کافی را برای توسعه ندارد. توییتر در سال 2006 ساخته شد اما هرگز مدیریت مناسبی نداشته است. از زمان جدایی دورسی که مدت‌ها انتظارش می‌رفت، آگراوالی هدایت این شرکت را برعهده گرفته که باز هم یک فرد فنی بدون بینش کافی است. ماسک می‌تواند در مسیر هدایت شرکت به کمک او بیاید و استعدادهای بیشتری را جذب کند.

بنیان‌گذار اسپیس ایکس همچنین می‌تواند به توسعه و افزایش انعطاف‌پذیری این شبکه اجتماعی کمک کند. این پلتفرم خانه خوبی برای بسیاری از خبرنگاران، سلبریتی‌ها، اینفلوئنسرها و رهبران سیاسی دنیا بوده، اما افراد عادی خیلی از آن استفاده نمی‌کنند. توییتر هرگز نتوانست از ایده اولیه خود به عنوان انجمنی برای مباحثه، تحلیل، تبلیغ و ابراز شخصی فراتر برود. با این حال، جای کار بسیار زیادی وجود دارد و ماسک می‌تواند در دستیابی به ماموریت‌های متفاوت به این شرکت کمک کند. او قادر است این کمپانی را با افراد و شرکت‌های بیشتری پیوند دهد و موجب توسعه هرچه بیشتر آن شود.

کارکردهای توییتر همواره ناکافی بوده‌اند. برای مثال جستجو، ویرایش و ابزارهای اشتراک‌گذاری با سرعت بسیار آهسته‌ای بهبود پیدا کرده‌اند. در نتیجه، نه کاربران و نه سرمایه‌گذاران از عملکرد شرکت رضایت نداشته‌اند. این شرکت هنوز نتوانسته به‌درستی بحث تبلیغات و بازاریابی را روی پلتفرم خود پیاده‌سازی کند. ایده‌های متفاوت ماسک می‌تواند در این مسیر هم به توییتر کمک کند.

شاید مهم‌ترین تاثیر مدیرعامل تسلا ایجاد تغییر در متابولیسم و فرهنگ این شرکت باشد. او باید ریسک‌پذیری مدیران توییتر را افزایش دهد و آن‌ها را به انجام سریع‌تر پروژه‌ها وادار کند. این تغییرات می‌تواند برای همه کارمندان این کمپانی و کسانی که از دور این اتفاقات را می‌بینند جذاب باشد.

معایب حضور ماسک

در حال حاضر مشخص نیست که ماسک واقعا قرار است تا چه اندازه در توییتر تغییرات سازمانی ایجاد کند. شاید تنها هدف او اعتراض به عدم رعایت آزادی بیان در این شبکه اجتماعی باشد. البته نباید فراموش کنیم که حساب کاربری او تقریبا بدون کنترل خاصی قادر بوده هر کاری دلش خواسته انجام دهد.

همین رفتارها باعث شده کمیسیون بورس و اوراق بهادار او و تسلا را وادار به بررسی توییت‌هایش کند. این کمیسیون در سال 2018 در توافقی از ماسک خواست قبل از انتشار توییت‌هایی که می‌تواند روی قیمت تسلا تاثیر بگذارد، آن‌ها را به تایید شرکت برساند.

در این‌جا سوال مهم این است که انگیزه ماسک از افشای اطلاعات داخلی شرکت‌ها چیست؟ آیا مدیران شرکت‌های بزرگ نباید تابع قانون باشند و عملی علیه سهام‌داران و سرمایه‌گذاران خود انجام ندهند؟ حالا که ماسک به سهام‌دار و عضو هیئت مدیره توییتر تبدیل شده، آیا او به‌صورت زنده از جلسات این شرکت توییت می‌کند و اطلاعات محرمانه مالی آن‌ها را فاش خواهد کرد؟ آیا آگراوال بازیچه دست ماسک می‌شود به جای این که از توصیه‌هایش استفاده کند؟ اگر واقعا چنین اتفاقی بیفتد، توییت آگراوال برای خوش آمدگویی به ماسک حسی شبیه سندرم استکهلم خواهد گرفت.

افزون بر این، ایلان ماسک چگونه می‌تواند روایت کلی توییتر را شکل دهد؟ او از این پلتفرم برای حمله به منتقدان و دشمنان خود استفاده کرده و به سانسور محتوا کنایه زده است. این اظهارات بیشتر از آن که جنبه واقع‌گرایانه داشته باشد، رنگ و بوی لیبرتارینی دارند. آیا ماسک برخلاف ادعایش مبنی بر حمایت مطلق از آزادی بیان، خودش را به عنوان دربان توییتر می‌بیند؟

همه کسانی که مدیرعامل تسلا را می‌شناسند، می‌دانند که بعید است او در توییتر نقش منفعلی داشته باشد. با وجود این که دیروز در مقاله‌ای به مقاصد احتمالی ماسک درباره سرمایه‌گذاری در توییتر پرداختیم و هنوز خیلی‌ها در حال ارائه حدس و گمان‌های خود بودند، خیلی زود اعلام شد که وی به هیئت مدیره این شرکت می‌پیوندد. در نتیجه، می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که احتمالا مدت زیادی طول نخواهد کشید تا شاهد اولین اثرات این چهره جنجالی در این شبکه اجتماعی باشیم.

تنها نکته نامشخص این است که جاه‌طلبی‌های شخصی و حرفه‌ای ماسک به نفع توییتر خواهد شد یا نه. آیا او می‌تواند این شرکت را از وضعیت فعلی خارج کرده و آن به کمپانی بزرگی در حد و اندازه‌های فیسبوک تبدیل کند یا در عوض موجب افول شبکه اجتماعی متن محوری خواهد شد که حالا دیگر جک دورسی هم نیست که شاید از سر دلسوزی بتواند از سقوطش جلوگیری کند.