تحویل مرسولات آمازون با پهپاد: پروژه‌ای که پس از حدود یک دهه هنوز به نتیجه نرسیده است

«جف بزوس» در سال 2013 به برنامه معروف «60 دقیقه» رفت و قول داد که آسمان را با ناوگان پهپادهای آمازون پر می‌کند تا مرسولات این شرکت را ظرف مدت 30 دقیقه به دست مشتریان برساند. او در آن زمان گفته بود انتظار دارد که این پروژه ظرف تقریبا پنج سال اجرایی شود، اما با گذشت حدود یک دهه از آن برنامه، پروژه «پرایم ایر» هنوز مشکلات زیادی دارد و به نظر می‌رسد که سرعت را به حفظ ایمنی ترجیح داده است.

با وجود صرف هزینه بالغ بر 2 میلیارد دلار و تشکیل تیمی متشکل از بیش از 1000 نفر در سراسر دنیا، آمازون هنوز راه زیادی تا راه‌اندازی این پروژه در پیش دارد. بلومبرگ به‌تازگی بر اساس اسناد داخلی این شرکت، گزارش‌های دولتی و مصاحبه با 13 نفر از کارمندان فعلی و قبلی آمازون مدعی شده که چالش‌های فنی، شکست‌های متعدد و نگرانی‌های ایمنی این برنامه را مستاصل کرده است.

سقوط خطرناک یکی از پهپادهای آمازون در ژوئن 2021 این سوال را برای رگولاتورهای آمریکا به وجود آورد که آیا پهپادهای این شرکت صلاحیت لازم برای پرواز را دارند یا نه، چون چندین ویژگی ایمنی در این پهپادها عمل نکرده و با از دست رفتن کنترل سقوط کرده و موجب آتش‌سوزی شده بودند.

اگرچه سقوط هواپیماهای آزمایشی در حین انجام تست‌های پرواز اتفاقی عادی است، کارمندان فعلی و سابق آمازون می‌گویند فشار شرکت برای پیشبرد سریع این پروژه باعث شده برخی مدیران مجبور شوند ریسک‌های غیرضروری انجام دهند و پرسنل خود را به خطر بیندازند.

«اَو زامیت»، سخنگوی آمازون در یک بیانیه ایمیلی در این باره می‌گوید: «در چنین تست‌های سختی، انتظار وقوع چنین رخدادهایی را داریم و از درس‌های هر پرواز برای بهبود ایمنی استفاده می‌کنیم. [ولی] هرگز کسی در نتیجه این پروازها آسیب یا صدمه ندیده و تمامی آزمایش‌ها مطابق با قوانین مربوطه انجام شده‌اند.»

هدف‌گذاری جدید برای جبران عقب‌ماندگی؟

آمازون می‌خواهد در ماه‌های آینده تعداد آزمایش‌ها را افزایش دهد. بر اساس اسنادی که به دست بلومبرگ رسیده، این شرکت پارسال نتوانست به هدف انجام 2500 پرواز آزمایشی دست یابد و حالا هدف سنگین‌تر انجام 12000 پرواز آزمایشی را برای سال 2022 در نظر گرفته اما تا اواخر ماه فوریه فقط کمتر از 200 پرواز انجام داده است. این شرکت امسال می‌خواهد مقاصد پروازی بیشتری را در شهر «کالج استیشن» تگزاس در فاصله 160 کیلومتر «آستین» و «لاکفورد» کالیفرنیا داشته باشد. این شرکت همچنین می‌خواهد در سال جاری پهپادهای خود را فراتر از میدان دید ناظر به پرواز درآورد. این هدف یکی از گام‌های مهم در انجام پروازهای خودکار محسوب می‌شود.

اداره هوانوردی فدرال آمریکا (FAA) احتمالا تا چند سال دیگر مجوز پرواز پهپادهای تجاری را صادر نمی‌کند، ولی مادامی که تدابیر ایمنی رعایت شود، به شرکت‌ها اجازه خواهد داد تا پروازهای آزمایشی خود را در مناطق پرجمعیت‌تر انجام دهند. پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک استفاده از پهپاد به جای اتومبیل اولین بار برای تحویل 30 دقیقه‌ای برخی محصولات از جمله دارو، خوراکی و کالاهای کودک ممکن شود.

پهپادهای آمازون می‌توانند تا 11 کیلومتر مسافت طی کنند و حداکثر 2.3 کیلوگرم حمل بار داشته باشند. این شرکت امیدوار است زمان تحویل سفارش را به 30 دقیقه برساند تا تجربه خرید آنلاین مشابه خرید از فروشگاه‌های محلی شود. در حال حاضر، بزرگ‌ترین هزینه در خریدهای آنلاین هزینه مربوط به پیک یا پستی است که سفارش را حمل می‌کند.

این شرکت که مقر اصلی آن در سیاتل قرار دارد، به شدت از طرف رقبای ثروتمند خود تحت فشار است. «گوگل وینگ» هفته گذشته ارسال آزمایشی مرسولات شرکت Walgreens را با پهپاد در منطقه 144 کیلومتر مربعی شمال دالاس آغاز کرد. والمارت و United Parcel Service هم پروژه‌های پهپادی خودشان را دارند که در مراحل مختلفی از توسعه قرار گرفته‌اند.

آمازون از سمت رقبا تحت فشار بود

حتی منتقدان سرسخت آمازون هم نمی‌توانند پتانسیل‌های پروژه پرایم ایر را زیر سوال ببرند، ولی کارمندان فعلی و سابق این شرکت می‌گویند مدیران کمپانی برای شکست دادن رقبا سرعت را به ایمنی ترجیح داده‌اند. «چدی اسکیت»، یکی از مدیران سابق پروژه پهپادهای آمازون که ماه پیش بابت ابراز نگرانی درباره این پروژه اخراج شده، می‌گوید: «حتما یک نفر باید کشته شود یا آسیب جدی ببیند تا آن‌ها مسائل ایمنی را جدی بگیرند. چگونه می‌توانیم این آزمایش‌ها را در جوامع بیشتری انجام دهیم، در حالی که از وجود مشکلات آگاهیم؟» زامیت، سخنگوی آمازون می‌گوید اسکیت به خاطر ابراز نگرانی اخراج نشده است.

اداره هوانوردی از اظهارنظر درباره سقوط‌ها خودداری کرده، اما می‌گوید پیش‌نیازهایی که برای آزمایش‌ها طراحی شده به منظور حفاظت از مردم بوده است. این اداره می‌گوید: «تست پرواز یکی از بخش‌های حیاتی در فرآیند تایید همه هواپیماها بوده است. مجوزهای اداره هوانوردی هم شامل تدابیری برای اطمینان از ایمنی هواپیماهاست تا خطری مردم، املاک یا سایر هواپیماها را تهدید نکند.»

پهپاد آمازون پرایم ایر از صفر ساخته شد

آمازون در سال 2013 «گور کیمچی»، کهنه‌کار هوانوردی و مهندس پرواز را برای هدایت پروژه‌ای که حالا با نام «پرایم ایر» شناخته می‌شود، استخدام کرد. تحویل هوایی مرسولات به خودی خود کار سختی بود، اما آمازون تصمیم گرفت خودش به طور کامل پهپادهای لازم برای این پروژه را بسازد تا کار از این هم سخت‌تر شود.

کیمچی ترجیح می‌داد خودش پهپادها را بسازد تا بر طراحی نهایی کنترل کامل داشته باشد، اما کارمندان سابق و فعلی این شرکت می‌گویند تصمیم او فرآیند توسعه را کُند کرد. برای مثال، نیروها باید خودشان سیم‌های مسی را دور آهنربای موتور الکتریکی پهپادها می‌پیچیدند، در حالی که اگر یک شرکت دیگر این کار را انجام می‌داد، پروژه سریع‌تر پیش می‌رفت. حتی نمونه‌های اولیه هم در داخل شرکت به‌صورت دستی ساخته می‌شدند.

پهپادی که جف بزوس در برنامه 60 دقیقه به نمایش گذاشت، شبیه دستگاه‌هایی بود که در کوچه و خیابان دیده می‌شوند و نمی‌توانند وظایف لازم را انجام دهند. این پهپادها به سختی 1.5 کیلومتر حرکت می‌کنند و در مقابل باد حرفی برای زدن ندارند. آمازون پهپادی می‌خواست که ترکیبی از توانایی‌های یک هواپیما در طی مسافت و قدرت یک هلیکوپتر در تغییر سریع مسیر حرکت را داشته باشد. به‌علاوه، پهپادها باید می‌توانستند بدون دخالت انسان مقصدشان را پیدا کنند.

تیم آمازون بیش از 10 مدل مفهومی مختلف را ارائه و بررسی کرد. کارها سخت و به آرامی پیش می‌رفتند. پهپادها نیازمند نرم‌افزار جدیدی بودند که به دوربین روی دستگاه اجازه شناسایی و بروز واکنش نسبت به موانع را بدهد. مهندسان در نهایت روی یک پهپاد 38 کیلویی به توافق رسیدند که قابلیت حمل مرسولات 2.3 کیلوگرمی، یعنی 85 درصد سفارشات آمازون را داشت.

افزودن بر دامنه حرکت هم اهمیت زیادی داشت چون هر کیلومتر اضافه به معنای پوشش شمار بیشتری از جمعیت مشتریان آمازون بود. یکی از مدیران ارشد آگاه به این پروژه می‌گوید بزوس برای دستیابی به یک دستگاه بهتر مشکلی با صبر کردن نداشت.

پهپاد آمازون با شش پره می‌تواند علاوه بر حرکت به سمت بالا و پایین، به سمت جلو هم حرکت کند. دستیابی به این مهم از نظر مهندسی کار سختی بود. دور تمامی پره‌ها چارچوبی قرار گرفت تا ضمن محافظت از دستگاه، از خطر برخورد پره‌ها با موانع و آسیب زدن به آن‌ها بکاهد.

کیمچی ایمنی را مهم تلقی می‌کرد و زمان کافی به تیمش داده بود تا مشکلات را برطرف کنند. در آن زمان، اطلاعات آزادانه در گردش بود و کارمندان می‌توانستند ویدیوهای سقوط را مشاهده کنند تا خطاها را بیابند. یکی از کارمندان سابق این شرکت که نخواسته هویتش فاش شود، می‌گوید گروه پرایم ایر فرهنگ ایمنی خوبی داشت و هیچ‌کس نمی‌خواست ایمنی را فدای سرعت کند.

مدیرانی که انتظارهای غیرواقعی داشتند

با این حال یکی از کارمندان سابق آمازون مدعی است که ناکامی در هماهنگ‌سازی قطعات گوناگون پهپاد برای کار در کنار یکدیگر، باعث شد ضرب‌الاجل‌ها یکی پس از دیگری از دست بروند. «جف ویلکه» که در آن زمان مدیر واحد مصرف‌کنندگان آمازون بود، می‌خواست پهپاد پرایم ایر را در کنفرانسی در سال 2019 به نمایش بگذارد و اعلام کند که تحویل هوایی مرسولات تا انتهای سال آغاز می‌شود.

او در یکی از جلساتی که با تیم پهپادها داشت، هدف خود را اعلام کرد تا بقیه هم در جریان قرار بگیرند. یکی از افراد حاضر در این جلسه می‌گوید کارمندان می‌دانستند که زمان‌بندی اعلام‌شده غیرواقعی است، اما هیچ‌کس جرأت نداشت با ویلکه مخالفت کند.

مدیر مصرف‌کنندگان آمازون در رویدادی در هتل لاس وگاس این پهپاد را به نمایش گذاشت و ضمن پخش ویدیویی از عملکرد آن، اعلام کرد که این دستگاه چه پتانسیل‌هایی برای مشتریان به دنبال دارد. با این حال، او تاریخ دقیقی برای آغاز تحویل هوایی مرسولات اعلام نکرد و فقط گفت این فرآیند از چند ماه بعد آغاز می‌شود. چند تن از کارمندان که در حال تماشای این ارائه بودند، می‌دانستند که کیمچی احتمالا برای مدت زیادی در این پروژه باقی نمی‌ماند.

یک سال بعد، برنامه پهپادها بخشی از تیم عملیات آمازون شد تا مشخص شود که مدیران ارشد کمپانی به دنبال شتاب دادن به این پروژه هستند. کیمچی از مدیریت پروژه کنار گذاشته شد و یک سال بعد آمازون را ترک کرد. یکی از کارمندان سابق شرکت می‌گوید: «او بیش از حد وعده داده و کمتر به آن‌ها عمل کرده بود. با این حال، فکر می‌کنم اگر او این قدر خوش‌بین نبود یا به زمان‌بندی‌ها جاه‌طلبانه نگاه نمی‌کرد، نمی‌دانم اصلا پرایم ایر باقی می‌ماند یا خیر.» کیمچی از اظهارنظر در این رابطه خودداری کرده است.

آمازون در ماه مارس 2020 «دیوید کربن» را استخدام کرد تا مدیریت پروژه را در دست بگیرد. او از بوئینگ آمده و نیویورک تایمز در گزارشی مدعی بود که کربن در کارخانه بوئینگ 787 در کارولینای جنوبی تولید را به ایمنی اولویت داده بود. برخی از کارمندان به نیویورک تایمز گفته بودند که بابت ابراز نگرانی درباره ایمنی محصولات مورد انتقام‌جویی قرار گرفته بودند. البته این گزارش می‌گفت مشکلات قبل از ورود کربن در کارخانه بوئینگ وجود داشت و در زمان او هم ادامه پیدا کرد.

زمانی که آمازون از استخدام دیوید کربن خبر داد، یکی از مدیران موقت پروژه پهپادها به اعضای این تیم گفت که هرچه را در روزنامه‌ها می‌خوانند، باور نکنند. با این حال، کربن توانست نظم و تمرکز را به پرایم ایر برگرداند. تجربه بلندمدت او در این صنعت باعث شد سرعت توسعه بالاتر برود و تغییراتی در پروژه ایجاد شود. کربن مراکز انگلیس و فرانسه را تعطیل کرد و فعالیت تیم تشخیص تصویر را به کاستاریکا برد تا هزینه‌ها کاهش یابد.

کربن اولویت خود را روی سرعت گذاشت

ولی کارمندان فعلی و سابق آمازون می‌گویند زمان زیادی طول نکشید تا کربن سرعت را به ایمنی ترجیح داد. این شرکت پارسال قصد داشت آزمایشی در مرکز «کراوز لندینگ» در 32 کیلومتری جنوب «مادستو» کالیفرنیا انجام دهد. با این حال، بعضی از نیروها نگران بودند که با آزمایش خود قوانین اداره هوانوردی را نقض کنند، چون یک کشاورز در مسیر پرواز در حال استفاده از تراکتور در زمینش بود.

به گفته افرادی که در این آزمایش وجود داشتند، یکی از مدیران پروژه پس از بحث و مجادله گفت مادامی که پهپاد به‌طور مستقیم بالای سر کشاورز نباشد، مشکلی به لحاظ ایمنی وجود ندارد. آن‌ها در نهایت آزمایش را بدون حادثه انجام دادند، اما برخی کارمندان می‌گفتند که این مدیر به اشتباه قوانین اداری هوانوردی را تفسیر کرده است.

سخنگوی شرکت در ایمیلی در این باره می‌گوید: «ما همیشه قبل از هر پرواز آزمایشی منطقه را خالی می‌کنیم. در این مورد، وسیله کشاورزی پس از پرواز وارد زمین شد. [بنابراین] تیم ما ضمن حفظ ایمنی به سرعت پهپاد را روی زمین نشاندند.»

«دیوید جانسون» حدود یک سال دستیار پرواز پهپادها در آمازون بود. او می‌گوید این شرکت اغلب آزمایش‌های خود را بدون حضور یک تیم کامل و تجهیزات کافی انجام می‌داد، در نتیجه کارمندان مجبور بودند بیش از یک نقش را برعهده بگیرند. برای مثال، یک بار شخصی که مسئول بازرسی قبل از پرواز بود، به سرعت مسئولیت نظارت بر پرواز را برعهده گرفت که نیازمند مشاهده دقیق موانع احتمالی است.

جانسون می‌گوید: «آن‌ها از کارمندان می‌خواهند کارهای مختلفی را در پنجره‌های زمانی کوتاه انجام دهند تا بازدهی بالا برود و هزینه‌ها پایین بیاید.» دو نفر دیگر از کارمندان سابق آمازون گفته‌های جانسون درباره محول کردن وظایف گوناگون به افراد را تایید کرده‌اند.

با این حال، زامیت این ادعاها را رد می‌کند: «اعضای تیم در هر پرواز فقط یک نقش دارند. وظایف هر نفر قبل از هر پرواز آزمایشی به او گوشزد می‌شود. ما برای تکمیل هیچ بخشی از پروازهای آزمایشی‌مان محدودیت زمانی تعیین نمی‌کنیم و افراد زمان کافی دارند تا به‌صورت ایمن نقش‌های خود را انجام دهند.»

اگرچه در دوران کیمچی اطلاعات آزادانه در جریان بود، اما کربن به این شرایط پایان داد. کارمندان فعلی و سابق شرکت می‌گویند او به خاطر مسئولیت‌های احتمالی و سخت‌گیری‌های قانونی نسبت به لحن اسناد مکتوب حساس بود و اجازه می‌داد فقط افراد خاصی ویدیوهای سقوط را ببیند. چند نفر از اعضای این پروژه که در جلسه‌ای با کربن حاضر بودند، می‌گویند یکی از کارمندان اعلام کرد که شرکت نگرانی‌های مربوط به ایمنی را نادیده می‌گیرد. کربن در پاسخ گارد دفاعی گرفت و هشدار داد که نیروها در انتخاب کلمات خود مراقب باشند. این واکنش بسیاری از کارمندان شرکت را ترساند و باعث شد بقیه در این باره صحبت نکنند.

پنج سقوط در چهار ماه

پارسال در یک بازه زمانی چهار ماهه، پهپادهای آمازون پنج بار سقوط کردند. وقوع حادثه در پروژه‌های هوانوردی اجتناب‌ناپذیر است چون حداکثر توان تجهیزات آزمایش می‌شود. اما این پهپادها نمونه‌هایی بودند که آمازون امیدوار بود آن‌ها را برای آزمایش‌های عمومی روانه بازار کند.

در ماه مه، پره یکی از پهپادها از جا درآمد و موجب سقوط این دستگاه شد. کارمندان آمازون بدون اعلام گزارش به مقامات فدرال صحنه سقوط را پاک‌سازی کردند تا تحقیقاتی در این زمینه صورت نگیرد. اسناد فدرال نشان می‌دهد که اداره هوانوردی به آمازون توصیه کرده که در حوادث بعدی صحنه سقوط را دستکاری نکند.

در ماه ژوئن، موتور یکی از پهپادها در شرایطی که هواپیما قصد داشت بعد از حرکت عمودی به سمت جلو برود، از کار افتاد. قابلیت ایمنی خودکار که برای فرود اضطراری در چنین شرایطی طراحی شده بود، عمل نکرد و پهپاد سقوط کرد. در گزارش اداره هوانوردی آمده است: «[پهپاد آمازون] به جای فرود امن کنترل‌شده، حدود 48 متر سقوط آزاد داشت و در نهایت آتش گرفت.» شعله‌های این پهپاد حدود 25 هکتار زمین را سوزاند و در نهایت توسط آتش‌نشان‌های محلی خاموش شد.

«آنتونی دئوکس» که به مدت چهار سال مهندس ارشد پروژه پهپادهای آمازون بود، می‌گوید پس از گذشت این همه سال و صرف این همه هزینه، انتظار داشت که پروژه پیشرفت بیشتری داشته باشد. دئوکس می‌گوید پهپاد این شرکت در مقایسه با پهپاد 5 کیلوگرمی گوگل سنگین‌تر است، و هرچه دستگاه سنگین‌تر باشد، باتری بیشتری برای تامین انرژی آن لازم است.

کارمندان هم از آمازون ناامید شدند

با افزایش تعداد سقوط‌ها، روحیه تیم پرایم ایر تضعیف شد و افراد زیادی این گروه را ترک کردند. برخی به تیم سرویس‌های وب آمازون (AWS) پیوستند و برخی به طور کامل از آمازون بیرون رفتند. آمار خروجی‌ها در سال 2021، یعنی اولین سال کامل حضور دیوید کربن از 200 نفر بالا زد. این آمار یک سال قبل حدود نصف این رقم بود.

چدی اسکیت یکی از کسانی بود که وظیفه کنترل اوضاع را برعهده گرفت. او به نقاط مختلفی سفر کرد تا از مشکلات کارمندان آگاه شود. اسکیت در «کوروالیس» از ایالت «اورگان» دریافت که در منطقه پروازهای آزمایشی هیچ توالت سیاری وجود ندارد. کارمندان زن تیم هر زمان که می‌خواستند از سرویس بهداشتی استفاده کنند، باید درخواست خود را در سیستم رادیویی اعلام می‌کردند و همه اعضای تیم آن را می‌شنیدند.

اسکیت می‌گوید مشکل را گزارش داد اما به او گفته شد که مالک زمین نمی‌خواهد در ملکش توالت سیار کار گذاشته شود. بعدا گفته شد که آمازون بالاخره در این منطقه توالت سیار نصب کرده است. در مثالی دیگر، اسکیت یک بار به آزمایش مجدد پهپادها تنها پنج روز پس از خرابی یک موتور و سقوط یک پهپاد اعتراض کرد و به او گفته شد که نیروها حدود 180 موتور را در 30 پهپاد بررسی کرده‌اند. ولی او نسبت به این ادعا تردید داشت، چون آزمایش هر موتور فرآیندی زمانبر است.

اسکیت ماه گذشته از آمازون اخراج و از او خواسته شد تا در ازای دریافت یک کمک هزینه توافق عدم افشا امضا کند. او می‌گوید: «توافق‌نامه را امضا نکردم، چون آدمی هستم که می‌خواهم برای دفاع از خودم و بقیه حرف بزنم. خیلی از کسانی که قبل و بعد از من در این شرکت حضور داشتند، دوست نداشتند حرفی بزنند.»