اسناد محرمانه اوبر لو رفت؛ قانون‌شکنی، دور زدن پلیس و لابی‌گری با سیاستمداران بزرگ

بیش از 124 هزار سند محرمانه به دست نشریه گاردین رسیده که نشان می‌دهند اوبر چگونه سعی داشته با سیاستمداران بزرگ جهان از جمله جو بایدن، امانوئل مکرون، اولاف شولتس و جورج آزبورن لابی کند. این شرکت با استفاده از ابزارهای مخصوص مانع از نمایش اطلاعات به پلیس شده و مدیرعامل سابق شرکت معتقد بود که خشونت به موفقیت منجر می‌شود.

اسنادی که در اختیار گاردین قرار گرفته یک بازه زمانی پنج ساله از تصدی‌گری «تراویس کالانیک» در اوبر (2013 تا 2017) را نشان می‌دهد. او سعی داشت سرویس تاکسی اینترنتی خود را به شهرهای مختلف ببرد و برای انجام این کار حاضر بود قوانین را زیر پا بگذارد. این داده‌ها شامل 83 هزار ایمیل، پیام iMessage و واتس‌اپ است که گاهاً گفتگوهای صریحی را میان کالانیک و مدیران ارشد شرکتش نشان می‌دهد.

در یکی از این سندها کالانیک به وضوح نگرانی مدیران شرکت درباره ارسال رانندگان به اعتراضات فرانسه را نادیده می‌گیرد. مدیران گفته بودند که رانندگان آن‌ها ممکن است مورد خشونت همتایان خود در صنعت تاکسی‌رانی قرار بگیرند. با این حال کالانیک معتقد بود که چنین ریسکی ارزشش را دارد چون خشونت ضامن موفقیت است.

در یک مورد دیگر، زمانی که اوبر در هند راه‌اندازی شده بود، مدیر ارشد کمپانی از مدیران تیم‌ها خواسته بود تا تمرکز خود را روی رشد سرویس‌ها بگذارند. او معتقد بود که بروز بحران‌ها نباید جلوی این استراتژی را بگیرد. در واقع او باور داشت که باید هرج و مرج را پذیرفت و آن را به عنوان نشانه حرکت در مسیر صحیح در نظر گرفت.

لابی‌های اوبر با سیاستمداران

در این گزارش همچنین به گفتگوی کالانیک با امانوئل مکرون اشاره شده است. مکرون که در آن زمان وزیر اقتصاد بود ظاهرا به اوبر کمک کرده و اجازه داده بود تا به طور مستقیم به خود او و کارکنانش دسترسی داشته باشند. او حتی به اوبر اعلام کرده بود که با رقیبش در کابینه فرانسه به یک توافق محرمانه رسیده تا به این کمپانی کمک کند.

این شرکت در مقطعی که اولاف شولتس شهردار هامبورگ بود، در واکنش به مقاومت او در برابر لابی‌گری‌های اوبر و تلاش برای برقراری حداقل دستمزد برای رانندگان، این سیاستمدار آلمانی را یک کمدین واقعی خطاب کرده بود.

در یک مورد دیگر، زمانی که جو بایدن در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در جلسه با مدیرعامل اوبر دیر کرده بود، کالانیک در پیامکی به یکی از همکاران خود گفته بود هر دقیقه‌ای که بایدن دیر کند، یعنی یک دقیقه کمتر با من فرصت گفتگو خواهد داشت. بایدن پس از ملاقات با کالانیک، در همان سخنرانی مجمع جهانی اقتصاد به شرکت اوبر و آزادی عملی که به پرسنل می‌دهد، اشاره کرده بود.

در یک سند دیگر گفته شده که اوبر در سال 2016 حدود 90 میلیون دلار برای لابی‌گری و روابط عمومی هزینه کرده بود تا بتواند تغییراتی را در قوانین کارگری و تاکسی‌رانی به وجود بیاورد. استراتژی این شرکت گفتگوی مستقیم با سیاستمداران بزرگ و مقامات بخش حمل و نقل شهری بود. مدیران اوبر علاوه بر دیدار با بایدن و مکرون، با «اندا کنی»، نخست وزیر ایرلند و جورج آزبورن، صدر اعظم وقت بریتانیا هم دیدار کرده بودند.

دور زدن پلیس با سوئیچ مرگ

اوبر در آن سال‌ها می‌دانست که در بسیاری از کشورها از جمله ترکیه، آفریقای جنوبی، اسپانیا، جمهوری چک، سوئد، فرانسه، آلمان و روسیه در حال قانون‌شکنی است. از این رو، روش‌های پیچیده‌ای را برای دور زدن قانون پیاده‌سازی کرده بود. یکی از این روش‌ها ابزاری تحت عنوان «سوئیچ مرگ» بود که در صورت مراجعه پلیس به دفاتر این شرکت اجازه می‌داد تیم IT دسترسی به داده‌های سیستم‌های مرکزی را قطع کند. طبق اسناد موجود، این عمل ظاهرا 12 بار در کشورهای مختلف انجام شده بود.

گاردین حالا از طریق کنسرسیوم بین‌المللی خبرنگاران تحقیقی (ICIJ) رهبری تحقیقاتی در این باره را برعهده گرفته است. اوبر در بیانیه‌ای در این خصوص پذیرفته که در گذشته اشتباهات و خطاهایی داشته اما معتقد است که شرایط از سال 2017 تحت هدایت «دارا خسروشاهی» تغییر کرده است.