بازار در دست خودروسازان چینی؛ پشت پرده ابلاغ نشدن آیین نامه واردات خودرو

با اینکه بیش از دو ماه از انقضای قانون منع واردات خودرو می‌گذرد، ولی هنوز آیین‌نامه‌ای برای ازسرگیری واردات به تصویب نرسیده است. با این حال اظهارات جسته و گریخته از سوی برخی مسئولین و نهادهای دخیل، به حضور پررنگ چینی ها در بندهای آیین نامه واردات خودرو اشاره می‌کند.

آیین‌نامه واردات خودرو دارای شروط متعددی است که فرایند ورود خودروهای خارجی به کشور را محدود می‌کند. با این حال طبق اظهارات مسئولین مربوطه، یک بند بسیار عجیب در آیین‌نامه نوشته شده و آن، واردات خودرو به شرط انتقال تکنولوژی است.

شرط انتقال تکنولوژی به این معنی است که واردکننده حین واردات خودرو، فناوری به‌کاررفته برای ساخت آن را نیز به کشور انتقال دهد تا بدین ترتیب دولت بتواند خطوط مونتاژ خودروهای جدید را فعال کند. این بند در شرایط عادی موجب ارتقای صنعت خودروسازی داخلی می‌شود، ولی با توجه به تحریم‌های گسترده فعلی، کدام کشورها حاضر به تبادل تکنولوژی با ایران هستند؟

همان‌طور که به ذهن شما نیز خطور کرده، چین یکی از گزینه‌های اصلی برای تعامل و تبادل تکنولوژی به حساب می‌آید. در واقع به نظر می‌رسد این شرط در کنار سقف قیمت ۱۰ الی ۲۰ هزار دلاری به مصلحت چینی ها در بندهای آیین نامه واردات خودرو گنجانده شده است.

با توجه به تحریم‌های بین‌المللی، تا زمانی که برجام به سرانجام خوشایندی نرسد و مشکل FATF حل نشود، به غیر از چین و روسیه، نمی‌توان انتظار همکاری از کشورهای دیگری را داشت. از آنجا که روسیه خود درگیر تحریم‌های شدید و کمبود قطعات در صنعت خودروسازی است، چین بهترین شریک ایران برای سرمایه‌گذاری و انتقال تکنولوژی محسوب می‌شود.

ذکر شروط عجیب و محدودکننده متعدد در بحث واردات خودرو نشان می‌دهد که در تضاد با هدف اصلی یعنی تعدیل میزان عرضه و تقاضای خودرو در بازار، تنظیم‌کنندگان آیین‌نامه به‌جای اینکه به فکر مصرف‌کنندگان و بهبود وضعیت بازار باشند، به دنبال ایجاد رانت برای چند شرکت ایرانی و خارجی (چینی) و در نهایت منفعت خودروسازان هستند.