آیین‌نامه استخراج رمزارزها در دولت تصویب شد، جزییات طرح چیست؟

وزیر صمت از تصویب آیین‌نامه استخراج رمزارزها در دولت خبر داد. طبق این آیین‌نامه وزارت صمت متولی مراکز استخراج رمزارز شده و با سایر وزارتخانه‌ها نیز بایستی همکاری لازم را به عمل آورد. بهای هر کیلووات ساعت برق مصرفی مراکزی که متقاضی استفاده از شبکه سراسری هستند نیز برابر با قیمت متوسط ریالی صادراتی برق براساس نرخ تسعیر سامانه نیما در نظر گرفته شده است.

«رضا فاطمی امین»، وزیر صنعت، معدن و تجارت با اعلام تصویب آیین‌نامه مربوط به رمزارزها در دولت، گفت:

«این مصوبه پیش از این نیز وجود داشته اما برای مدتی ارائه پروانه بهره‌برداری و جواز تاسیس به واحدهای استخراج رمزارزها متوقف شده بود. اما امروز (روز گذشته) کل موضوع در دولت تحلیل و بخشی از احکامی که نیاز به مصوبه دولت داشت، تصویب شد.»

به گفته وی اکنون امکان ارائه جواز تاسیس و پروانه بهره‌برداری به مزارع ماینینگ از سوی وزارت صمت وجود داشته و رسمیت پیدا کرده است.

فاطمی امین آیین‌نامه تصویب شده در دولت را کامل و دقیق دانسته و اظهار داشت همه موضوعات مربوط به رمزدارایی‌ها از جمله نحوه تامین سوخت و انرژی آن‌ها، نحوه واگذاری و اعطای مجوزها در آن مشخص شده است.

او همچنین با اشاره به امکان استفاده از رمز ارزهای استخراج شده برای واردات گفت مراکز رسمی استخراج بیت کوین که زیرنظر وزارت صمت فعالیت می‌کنند و دارای مجوز هستند، با هماهنگی که با بانک مرکزی انجام شده می‌توانند از بیت کوین برای واردات خودرو استفاده کنند.

وزارت صمت متولی بحث استخراج رمزارز

در این آیین‌نامه از ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین با عنوان «موجودیت رمزنگاری شده» یاد می‌شود.

دو نوع مرکز استخراج عادی و بزرگ مقیاس نیز در آن دیده شده است. مقصود از استخراج موجودیت رمزنگاری شده عادی، مراکزی هستند که شخصیت حقوقی سرمایه‌گذار با دریافت مجوزها و تامین انرژی لازم، در چارچوب مصوبه و دستورالعمل های ذیل آن با خرید، نصب و راه اندازی تجهیزات پردازشی، به عملیات استخراج موجودیت رمزنگاری شده می‌پردازد.

مراکز بزرگ مقیاس نیز نوعی از مراکز استخراج موجودیت رمزنگاری شده هستد که استخراج به صورت تجمیعی و متمرکز در مقیاس بالا صورت می‌پذیرد و خدمات میزبانی تجهیزات استخراج مجاز و قانونی به اشخاص حقیقی و حقوقی ارائه می‌شود.

همان طور که فاطمی امین نیز اعلام کرد، طبق این آیین‌نامه هرگونه فعالیت مربوط به استخراج رمزارز اعم از واردات، تولید، فروش و تعمیرات تجهیزات صرفا با دریافت مجوز از وزارت صمت و از طریق رویه قانونی تجاری و گمرکی مجاز است.

اگر مراکز استخراج رمزارز از برق جهت ماینینگ استفاده کنند بایستی وزارت صمت با وزارت نیرو هماهنگی‌های لازم را انجام دهد و اگر متقاضیان نیازمند گاز یا سوخت فسیلی باشند این هماهنگی بایستی با وزارت نفت صورت گیرد.

تبصره 6 ماده 2 این آیین نامه مراکز استخراج رمزارز را موظف ساخته تا هرگونه واگذاری به غیر یا تغییر در تعداد و نوع تجهیزات استخراج رمزارز را طی دوره‌های سه ماهه در سامانه وزارت صمت ثبت و مجوز خود را اصلاح کنند.

ماده سه این آیین‌نامه وزارت صمت را مکلف کرده تا ظرف سه ماه آینده، دستورالعمل مربوط به تاسیس و راه‌اندازی مراکز استخراج بزرگ مقیاس را تدوین و ابلاغ کند. هدف از این موضوع، مدیریت بهینه مراکز استخراج و کمک به کاهش استخراج غیرمجاز عنوان شده است.

تولید تجهیزات ماینینگ یا واردات آن‌ها نیز با همکاری وزارت صمت و ارتباطات تعیین و ابلاغ خواهد شد. سازمان ملی استاندارد نیز بایستی برچسب انرژی و استانداردهای کیفیت توان الکتریکی و فناورانه این تجهیزات را تدوین و ابلاغ کند.

استفاده از دستگاه‌های غیراستاندارد استخراج رمزارز با تشخیص سازمان ملی استاندارد ایران ممنوع است و علاوه بر ضبط تجهیزات مربوطه، مرتکب مشمول مجازات مقرر در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز خواهد شد.

برخورد با مراکز غیرقانونی استخراج رمزارز

طبق ماده 5 آیین‌نامه دولت، استفاده از انشعاب برق یا گاز که برای مصارف دیگر برقرار شده، جهت استخراج رمزارز ممنوع بوده و استفاده کنندگان غیرمجاز علاوه بر بهای خدمات مصرفی براساس متوسط ریالی برق و گاز صادارتی، در چارچوب قانون مجازات استفاده کنندگان غیرمجاز از آب و برق، تلفن، فاضلاب و گاز به پرداخت خسارت و سایر حقوق مربوط و جرایم هستند. قیمت متوسط ریالی برق و با گاز صادراتی طبق اعلام وزارت نیرو و نفت و براساس نرخ تسعیر ارز سامانه نیما محاسبه می گردد.

همچنین در صورت تکرار تخلف، وزارتخانه های نیرو و نفت موظف‌اند از طریق شرکت‌های تابعه و وابسته علاوه بر دریافت هزینه خدمات مصرفی و مبالغ فوق، نسبت به قطع و جمع آوری انشعابات فاقد مجوز استخراج موجودیت رمزنگاری شده اقدام کنند.

همچنین شوراهای تامین استان و شهرستان، کلیه دستگاه‌های اجرایی از جمله وزارتخانه‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات، صمت، اطلاعات، گمرک جمهوری اسلامی ایران و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز موظف به همکاری با وزارت‌خانه‌های نیرو، نفت و امور اقتصادی و دارایی برای برخورد با مراکز و تجهیزات استخراج غیر مجاز موجودیت رمزنگاری شده هستند.

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز بایستی با همکاری نهادهای اطلاعاتی، امنیتی و انتظامی اقدامات لازم برای استقرار سامانه های هوشمند با هدف شناسایی الگوهای ارتباطات استخراج رمزارز را به عمل آورده و موارد شناسایی شده را به همراه آدرس جغرافیای محل انجام استخراج را به وزارت نیرو برای بررسی و تشخیص استخراج غیرمجاز ارسال کند.

تامین انرژی مراکز استخراج موجودیت رمزنگاری شده

یکی از مهم‌ترین مواد ایین آیین‌نامه به موضوع تامین انرژی مورد نیاز مراکز استخراج رمزارز پرداخته است. طبق ماده 7، این مراکز مجاز هستند تا برق مورد نیاز خود را با یک یا ترکیبی از شیوه‌های ذکر شده تامین کنند.

• احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر یا خرید برق از نیروگاه‌های تجدید پذیر جدیدالاحداث که از زمان ابلاغ این مصوبه به بعد به بهره برداری خواهند رسید
• سرمایه‌گذاری در طرح‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی صرفه جویی شده براساس گواهی صرفه جویی انرژی تخصیص یافته در چارچوب دستورالعمل بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست
• سرمایه گذاری در احداث و بهره‌برداری از نیروگاه حرارتی تولید برق با تأمین سوخت از محل گاز همراه (فلز)
• خرید برق از شبکه سراسری با دریافت انشعاب برق به جز در زمان محدودیت شبکه برق و سوخت
• احداث نیروگاه حرارتی خارج از شبکه سراسری که تعرفه سوخت آن بر مبنای فرمول تعرفه انرژی = ( تعرفه گاز/ تعرفه سوخت مایع) محاسبه می‌شود.

اگر متقاضیان بخواهند برق خود را از شبکه سراسری تامین کنند، هر کیلووات ساعت برق مصرفی آن‌ها برابر با قیمت متوسط ریالی صادراتی برق براساس نرخ تسعیر سامانه نیما با کسر تخفیفاتی محاسبه خواهد شد. این قیمت هر سه ماه یک بار از سوی وزارت نیرو اعلام خواهد شد.

تخفیف ولتاژ اتصال به شبکه برق در جهت گسترش مراکز استخراج بزرگ مقیاس براساس دستور العمل وزارت نیرو و حداکثر به میزان 20 درصد قیمت متوسط ریالی صادراتی برق و تخفیف مربوط به انجام تعهد ارزی براساس این مصوبه حداکثر به میزان 10 درصد از تخفیف‌هایی است که این مراکز می‌توانند از آن‌ها بهره‌مند شوند.

برای آن دسته از مراکزی که قصد احداث نیروگاه حرارتی دارند، تعرفه گاز پس از اعمال عوارض گازرسانی و مالیات بر ارزش افزوده، معادل نرخ متوسط ریالی ماهانه صادراتی گاز با لحاظ نرخ تسعیر سامانه نیما است. تعرفه سوخت مایع نیز پس از اعمال عوارض و مالیات و ارزش افزوده، معادل نرخ متوسط ماهانه فوب خلیج فارس با لحاظ نرخ تسعیر سامانه نیما خواهد بود. نرخ های مذکور در ابتدای هر ماه براساس قیمت های متوسط ماه قبل به‌روزرسانی و اعلام می‌شود.

مشوق مالیاتی برای واردات ارز به کشور

این آیین‌نامه، وزارت اقتصاد را موظف کرده با همکاری بانک مرکزی حداکثر ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ این مصوبه، زیرساخت‌های عرضه موجودیت رمزنگاری شده توسط مراکز استخراج و دستورالعمل شرایط تعهد ارزی و دریافت و بهره مندی از تعرفه های حمایتی را تدوین و ابلاغ کند.

مقدار تعهد ارزی سالانه مراکز استخراج رمزارز برای استفاده از تخفیف مذکور، بر مبنای متغیرهای تغییرات سالانه توان پردازشی در جهان خواهد بود.

همچنین مراکزی که رمزارز خود را صادر و ارز حاصل از آن را براساس ضوابط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به چرخه اقتصادی کشور بازگردانند، مشمول مزایای مقرر در قوانین و مقررات مالیاتی خواهند شد.

گفتنی است در این آیین‌نامه برای کشف و شناسایی واردات، تولید، فروش و نصب تجهیزات و مراکز استخراج موجودیت رمزنگاری شده به صورت غیرمجاز، توسط اشخاص حقیقی، حقوقی و دستگاه‌های امنیتی و انتظامی مشمول دریافت پاداش برشمرده شده و حق الکشف در چارچوب قوانین و مقررات مطابق دستورالعمل ابلاغی توسط دستگاه اجرایی ذیربط خواهد بود.

تدوین یک آیین‌نامه رسمی برای استخراج رمزارزها را بایستی به فال نیک گرفت؛ اگرچه به نظر می‌رسد برخی ماده‌های آن با تعامل با بخش خصوصی بایستی در آینده نزدیک با تغییراتی همراه شود.