از پرستار تا بازیگر؛ با پیشرفته‌ترین ربات‌های انسان‌نما آشنا شوید

طی سال‌ها و با وجود محصولات ادبی، سینمایی و بازی‌های ویدیویی فراوان، ربات‌های انسان‌نما شاید هنوز وارد زندگی روزمره انسان‌ها نشده باشند اما همچنان به بخش جدایی‌ناپذیری از فرهنگ و آینده بشریت تبدیل شده‌اند. امروزه شرکت‌های بسیاری در زمینه ساخت ربات‌های انسان‌نما فعال هستند و هر یک دستاوردهای خاص خود را داشته‌اند.

در همین راستا ما نیز در ادامه قصد داریم برخی از پیشرفته‌ترین ربات‌های ساخته شده در این حوزه را بررسی کنیم، مواردی که از هوش مصنوعی فوق‌العاده‌ای برخوردارند یا می‌توانند حرکات جسمانی و حالات احساسی انسان را تقلید کنند. تا پایان همراه دیجیاتو باشید.

آمکا – پیشرفته‌ترین ربات انسان‌نمای دنیا

ربات آمکا (Ameca) که ساخت مهندسان Engineered Arts است، به شکل عجیب و شاید هراس‌آوری به انسان شباهت دارد. این ربات می‌تواند طیفی از حالات چهره انسان مانند چشمک زدن، فشردن لب‌ها روی هم و مچاله کردن بینی را تقلید کند.

گفتنی است که آمکا برای صحبت با انسان از ادغام فناوری شناسایی گفتار خودکار با GPT 3 بهره می‌برد که یک شبیه‌ساز زبانی بزرگ با قابلیت ایجاد «پاسخ‌های معنادار» است. خروجی این دو فناوری در ادامه وارد سرویس آنلاین TTS می‌شوند که برای آمکا صدا ایجاد می‌کند و در نهایت حرکت لب‌های وی را با اصوات خارج شده از دهان هماهنگ می‌کند.

نکته جالب اما اینجاست که پاسخ‌های آمکا از قبل توسط مهندسان و برنامه‌نویسان ایجاد نشده‌اند و به گفته آنها عملکرد این ربات تماما ناشی از فعالیت هوش مصنوعی است. با این وجود آمکا هنوز قابلیت راه رفتن ندارد و مهندسان در حال توسعه این مورد هستند زیرا به وجود آوردن قابلیت تحرک هماهنگ با پردازش مرکزی نیز یکی از دشواری‌های حوزه ربات‌های فوق هوشمند است.

سوفیا – اولین رباتی که اقامت قانونی یک کشور را دریافت کرد

سوفیا نخستین بار سال 2016 معرفی شد و رباتی است که از ظاهری انسان‌گونه، قابلیت حرکت و تقلید حالات چهره برخوردار است. این ربات ساخت موسسه هنگ‌کنگی Hanson robotics نه تنها هم‌صحبت خوبی است، بلکه می‌تواند برای مخاطب لبخند کنایه‌آمیز بزند یا با وی شوخی کند و برایش لطیفه تعریف کند!

موفقیت سوفیا به حدی بود که توانست اکتبر 2017 با کسب شهروندی عربستان سعودی تاریخ‌ساز شود، البته این ربات با وجود هوشمندی بالا همچنان فاقد خود‌آگاهی است اما سازندگان آن عقیده دارند که انسان تنها چند سال با ربات‌های دارای احساسات فاصله دارد.

 سایبر وان – انسان‌نمای بدون چهره

سایبر وان (CyberOne) ربات انسان‌نمای 104,000 دلاری شیائومی است که ماه گذشته میلادی توسط این غول فناوری چینی رونمایی شد.

به گفته «لی جون»، مدیرعامل و موسس شیائومی این محصول به واسطه برخورداری از هوش مصنوعی و ابعاد انسانی می‌تواند به کاوش احتمالات در آینده فناوری‌های اکوسیستم شیائومی بپردازد و به نقطه عطفی برای این کمپانی تبدیل شود.

همان طور که در تصویر مشخص است، سایبر وان فاقد چهره است اما دست‌ها و پاهای انسانی وی می‌توانند قابلیت حرکتی برای او فراهم کنند. سایبر وان 177 سانتی‌متر قد و 52 کیلوگرم وزن دارد و اگر دست‌هایش را باز کند، فاصله بین آنها به 168 سانتی‌متر می‌رسد.

پدیا روید – کودک بیمار برای تمرین دندان‌پزشکان

حدود 5 ماه پیش دانشمندان ژاپنی از ربات واقع‌گرایانه پدیا روید (Pedia_Roid) رونمایی کردند و با ساخت آن امیدوارند که دندان‌پزشکان با تمرین روی این محصول بهتر از پیش بتوانند با بیماران کم سن و سال یا بدقلق خود کنار بیایند.

پدیا روید ژاپنی قابلیت حرکت ندارد اما می‌تواند دست‌ها و پاهایش را حرکت دهد، احساسات متعدد انسانی نظیر اضطراب، ترس و یا حتی مقاومت در برابر پزشک را تقلید کند.

این ربات که به گفته سازندگان در واقع شبیه‌ساز شرایط اضطراری برای پزشکان است، حدود 1 متر قد و 22 کیلوگرم وزن دارد و به این ترتیب خصوصیات فیزیکی‌اش مشابه یک کودک پنج یا شش ساله حقیقی است.

پدیا روید برای پشتیبانی از سناریوهای مختلف دارای 24 نوع آزادی عمل است و می‌تواند سر، دهان، زبان، پلک، چشم، دست‌ها و پاهای خود را حرکت دهد، علاوه بر این موارد، پدیا روید نبض هم دارد و در بخش دهان از توانایی شبیه‌سازی مواردی مانند عطسه، سرفه و استفراغ کردن هم برخوردار است.

پدیا روید همچنین به واسطه ویژگی شناسایی اصوات می‌تواند به عباراتی که می‌شنود واکنش نشان دهد و به عنوان مثال اگر پزشک از وی بخواهد دهانش را باز کند، او نیز این کار را انجام خواهد داد.

البته بد نیست به این مورد هم اشاره شود که اگر دانشجوی دندان‌پزشکی هستید و قصد تمرین با پدیا روید را دارید، باید کمی پس انداز کنید زیرا هزینه ساخت وی بیش از 170,000 دلار تمام خواهد شد.

نیکولا – کودک احساساتی

چند ماه پیش محققان پروژه RIKEN Guardian Robot در ژاپن یک کودک رباتیک به نام نیکولا را معرفی کردند که قادر است با حرکت دادن عضلات صورت خود، شش احساس اصلی انسانی یعنی شادی، غم، ترس، خشم، تعجب و انزجار را به نمایش بگذارد.

البته که نیکولا فعلا تنها متشکل از یک سر است و بدنی ندارد، اما توسعه‌دهندگان امیدوارند که این ربات در آینده بتواند کاربردهایی در برخی زمینه‌ها مانند همراهی با افراد مسن داشته باشد.

نیکولا برای نمایش احساسات مذکور از 29 محرک پنوماتیک بهره می‌برد و علاوه بر آن‌ها، دارای 6 محرک اضافی مختص حرکت چشمان خود است. همچنین از آنجایی که حرکات با فشار هوا صورت می‌گیرند، تغییر حالات احساسی از حرکات نرمی برخوردارند و هیچ صدایی ایجاد نمی‌کنند.

ادرن – ربات چشمک‌زن

ادرن (Adran) نیز ربات پیشرفته‌ای است که مثل آمکا توسط Engineered Arts ساخته شده و با اینکه برخلاف خواهر بزرگ‌ترش فاقد بدن است، اما همچنان به واسطه 22 محرک سفارشی کار گذاشته شده در چهره‌اش حالات انسانی بسیار واقع‌گرایانه‌ای دارد.

ویدیوهای منتشر شده از ادرن نشان می‌دهند که وی می‌تواند در حین چشمک زدن به دوربین مثل انسان، آرواره خود را به چپ و راست حرکت دهد و یا حتی نیشخند بزند.

مهندسان ادرن را تحت نام Mesmer قرار می‌دهند، این فناوری سیستمی قدرتمند، ظریف و مقرون به صرفه جهت ساخت ربات‌های انسان‌نمای فوق واقع‌گرایانه است. سیستم مذکور به واسطه اسکن سه بعدی چهره افراد حتی این امکان را هم فراهم می‌کند تا چهره ادرن شبیه یک شخصیت حقیقی در دنیای واقعی ساخته شود.

همچنین با وجود اسکن سه بعدی و تقلید ساختار استخوان صورت، بافت پوست و ابراز احساسات، نتیجه نهایی بیش از پیش به واقعیت نزدیک خواهد شد.

گریس – ربات پرستار

طی دوران همه‌گیری کووید-19 موسسه Hanson Robotics نمونه اولیه از ربات پرستار خود با نام گریس را توسعه داد تا در حوزه درمان و سلامت فعالیت داشته باشد و بتواند به عنوان مثال با سالمندان یا افراد حاضر در قرنطینه به تعامل بپردازد.

گریس که یونیفرم پرستاران را به تن دارد و از خصوصیات ظاهری آسیایی‌ها برخوردار است، می‌تواند به واسطه حسگر روی قفسه سینه‌اش حرارت بدن بیمار یا میزان پاسخ‌گویی وی را اندازه‌گیری کند.

او با استفاده از هوش مصنوعی می‌تواند به تشخیص بیماری بپردازد و قادر است به سه زبان انگلیسی، کانتونی و ماندارین صحبت کند. او همچنین توانایی شبیه‌سازی حرکت 48 عضله صورت را دارد و برای آنکه با مخاطب خود به راحتی ارتباط برقرار کند، عامدانه شبیه شخصیت‌‌ انیمه‌ها طراحی شده است.

اریکا – ربات بازیگر

در سال 2020 ربات هوشمند و انسان‌نمایی توانست نقشی در فیلم علمی تخیلی «b» که بودجه‌ای برابر با 70 میلیون‌ دلار دارد را به خود اختصاص دهد.

اریکا در این فیلم نقش ابرانسانی با تغییرات ژنتیکی را ایفا خواهد کرد که با دانشمند خالق خود به مشکل می‌خورد. او برای نخستین سکانس‌های خود در این اقتباس مدرن از داستان هیولای فرانکشتاین سال گذشته در ژاپن مقابل دوربین رفت، هرچند باقی مراحل فیلم‌برداری برای سال آتی برنامه‌ریزی شده است.

اریکا نخستین بار در سال 2015 معرفی شد و فرزند فکری «هیروشی ایشیگورو» از دانشگاه اوساکای ژاپن است. ایشیگورو ساخته خود را زیباترین ربات انسان‌نما می‌داند که نمایان‌گر یک زن حدودا 23 ساله است که همچنان توانایی حرکت ندارد اما احساسات را به خوبی نشان می‌دهد، گفتگوگر خوبی است و می‌تواند به واسطه مجموعه حسگرهای فروسرخ افراد را شناسایی کند.

روبو سی - آرنولد شوارتزنگر رباتیک

طی رویداد CES 2020 استارتاپ روسی Promobot از روبو سی (Robo-C) رونمایی کرد؛ یک ربات انسان‌نما که از چهره بازیگر قدیمی و محبوب یعنی «آرنولد شوارتزنگر» برخوردار است.

روبو سی در طول رویداد مذکور به عنوان دستیار امور اداری و پاسخ‌دهنده سوالات مشتریان به نمایش گذاشته شد و همچنین می‌توانست با اتصال به لوازم خانگی هوشمند، رابط کاربری بهتری بین گجت و کاربر ایجاد کند.

بدین ترتیب استفاده تجاری از این محصول می‌تواند مواردی نظیر بخش پذیرش در هتل‌ها، موزه‌ها یا موارد مشابه را شامل شود. به گفته «اولگ کیووکورتسو»، یکی از موسسان Promobot چهره روبو سی لزوما محدود به چهره آرنولد شوارتزنگر نیست و می‌تواند با هر ظاهری ساخته شود.

وی در ادامه همچنین عنوان کرد آنها به درخواست یک مشتری هندی نمونه‌ای از این ربات را ساختند که ظاهرش شبیه به چهره شوهر درگذشته فرد سفارش‌دهنده بود. کیووکورتسو همینطور عنوان کرده آنها تنها از خصوصیات ظاهر فرد استفاده نمی‌کنند و می‌توانند با استفاده از شبکه عصبی مغز فرد، رفتار هوش مصنوعی روبو سی را هم شبیه به فرد حقیقی درست کنند.