گزارش عملکرد سال ۱۴۰۰ طاقچه: سرانه مطالعه کشور ۶.۵ دقیقه افزایش پیدا کرد

پلتفرم کتاب دیجیتال طاقچه در شرایطی که به تازگی فروش نسخه‌های چاپی در این پلتفرم را در دسترس قرار داده، با انتشار گزارش عملکرد سال 1400 طاقچه اعلام کرد این پلتفرم در سال 1400 ماهانه یک میلیون کاربر فعال را به دست آورده است. همچنین قرن 13 را با 7 میلیون نصب به پایان رسانده است. این پلتفرم توانسته افزایش 6 و نیم دقیقه‌ای سرانه مطالعه کشور را نیز رقم بزند.

طاقچه با انتشار گزارش عملکرد سال 1400 خود از همکاری این این پلتفرم با حدود 1900 ناشر از سال 1393 تا پایان قرن خبر داده است. این پلتفرم حدود 7 میلیون نصب، بیش از یک میلیون کاربر فعال در ماه و همچنین مطالعه بیش از 585 هزار کتاب توسط حدود 80 هزار کاربر را در کارنامه عملکرد سال 1400 خود دارد.

انتشار گزارش عملکرد سال 1400 طاقچه تقریبا همزمان شده با امکان سفارش کتاب چاپی در این پلتفرم که از پاییز سال 1401 فراهم شده است. نکته قابل توجه این گزارش هم‌راستا با سال گذشته افزایش همکاری طاقچه با حدود 400 ناشر جدید است.

در راستای افزایش همکاری طاقچه با ناشران جدید، این پلتفرم در گزارش عملکرد سال گذشته خود هم خبر از افزایش همکاری با 400 ناشر جدید داده بود. این رشد همکاری در سال‌های پی در پی منجر به بزرگ‌تر شدن تنوع کتاب‌های موجود در پلتفرم طاقچه خواهد شد. بر اساس نمودار زیر که در گزارش طاقچه منتشر شده 87 درصد از ناشران همکار با طاقچه، متنی، 10 درصد متنی و صوت و 3 درصد ناشر کتاب صوتی هستند.

طاقچه در سال 1400، تعداد 8 پویش در راستای افزایش مخاطبان کتاب و کتاب‌خوانی و البته رشد تعداد کاربران خود برگزار کرد. پویش‌های سال نو، حال نو، وقت مطالعه، کتابستان، دعوت از دوستان، فصل آموختن، هفته کتاب، یلدا خوانی و زمستانه، مجموعه این پویش‌ها هستند که آمارهای منتشر شده در ادامه گزارش بیانگر اثرگذاری مثبت در افزایش تعداد کاربر و همچنین میزان سرانه مطالعه بوده است.

طاقچه همچنین تغییرات فنی و به روزرسانی را هم در نسخه‌های سال 1400 خود مورد توجه جدی قرار داده و چندین بار نسخه‌های اندروید، آی او اس و همچنین ویندوز خود را به روزرسانی کرده است. آخرین بروز رسانی انجام شده در سال 1400 برای کاربران اندروید در 24 بهمن سال 1400 انجام شد که کتاب‌های صوتی را هم به «بی‌نهایت» اضافه کرد.

26 بهمن هم این امکان برای ویندوز و 30 بهمن برای کاربران آی او اس فراهم شد. علاوه بر آن کاربران آی او اس در آخرین به روزرسانی بخش‌های پشتیبانی، راهنما و پرسش‌های متداول هم تغییراتی را مشاهده کردند.

افزایش 6 و نیم دقیقه‌ای سرانه مطالعه کشور توسط طاقچه

در ادامه این گزارش، طاقچه بر این موضوع تاکید کرده که توانسته سرانه مطالعه جمعیت باسواد کشور را 6 و نیم دقیقه افزایش دهد. در همین راستا میزان مطالعه طی سال 1400 در طاقچه به بیش از 7 میلیون و 700 هزار ساعت رسیده است. بر اساس همین روند تعداد کاربران طاقچه در سال 1400 نسبت به سال قبل 11 درصد رشد کرده است.

در بخش دیگری از از گزارش عملکرد طاقچه در سال 1400 به پرمطالعه‌ترین بازه‌های زمانی در یک سال مورد بررسی اشاره شده است. بر این اساس 25 تا 27 فروردین، میانگین مطالعه در طاقچه به 170 میلیون ثانیه رسیده است.

همچنین در روزهای 4 و 5 فروردین همزمان با تعطیلات نوروز و پویش «سال نو، حال نو» میانگین مطالعه به 105 ملیون ثانیه و در تاریخ‌های 15 تا 18 مرداد، همزمان با پویش کتابستان میانگین مطالعه به 101 میلیون ثانیه رسیده است. در تاریخ 1 تا 5 مرداد هم که اتفاقا همزمان با پویش کتابستان بوده میانگین مطالعه 98 میلیون ثانیه در طاقچه رسیده است.

بر اساس نمودار زیر که در گزارش عملکرد سال 1400 طاقچه منتشر شده، بیشترین میزان مطالعه به ترتیب در روزهای شنبه، یکشنبه و جمعه انجام شده است. این در حالی است که بیشترین میزان مطالعه در سال گذشته در روزهای جمعه بود. بر اساس این نمودار طاقچه به نظر می‌رسد افزایش مطالعه افراد در روزهای هفته تقسیم شده و صرفا متمرکز در یک روز نیست.

البته ساعات مطالعه همچنان بر اساس سال گذشته است و کاربران تقریبا از پایان ساعات پرمشغله روز تا زمان خواب یعنی از ساعت 9 شب تا یک صبح فردا بیشترین میزان مطالعه را داشته‌اند. نمودار قرمز رنگ ساعات مطالعه در سال 1399 و نمودار آبی رنگ ساعات مطالعه در سال 1400 را نشان می‌دهد که به شکلی موازی پیش رفته‌اند.

کتاب‌هایی که بیشتر مطالعه شدند

بخش دیگری از گزارش سال 1400 طاقچه به کتاب‌هایی اشاره کرده که بیشترین میزان مطالعه را در ردیف کتاب‌های متنی و صوتی به خود اختصاص داده‌اند. در دسته‌بندی کتاب‌های متنی سه کتاب کتابخانه نیمه شب، زنان زیرک، آبنبات هل‌دار و در بخش کتاب‌های صوتی کتاب‌های شوهر آهو خانم، برادران کارامازوف و باشگاه پنج صبحی‌ها بیشترین مطالعه را به خود اختصاص داده‌اند.

یکی از جذاب‌ترین بخش‌های طاقچه که اتفاقا مورد توجه کاربران هم قرار گرفته، دسترسی به کتاب‌های صوتی در طاقچه بی‌نهایت است. این بخش تا سال 1399 صرفا کتاب‌های متنی را شامل میشد و حالا کتاب‌های صوتی هم در بین کتاب‌های طاقچه بی‌نهایت قرار دارند. «بی‌نهایت» در واقع عملکردی شبیه به کتابخانه دارد که در آن کاربران طاقچه بدون خرید کتاب و صرفا با پرداخت حق عضویت بی‌نهایت امکان دسترسی به کتاب‌های آن را دارند.

بر اساس گزارش 1400 طاقچه، محتوایی که در پلتفرم طاقچه منتشر می‌شود و در دسترس کاربران قرار دارد به سه دسته پی دی اف، ای پاپ و صوتی تقسیم می‌شود. بر اساس نمودارهای منتشر شده در گزارش 1400 طاقچه، محتوای جدید در سال 1400، 60 درصد پی دی اف، 28 درصد ای پاپ و 12 درصد صوتی است. این درصدها به طور کلی هم تقریبا بر همین اساس است و 66 درصد پی دی اف، 25 درصد ای‌پاپ و 9 درصد صوتی است.

حضور و فعالیت کاربران در طاقچه

گزارش سال 1400 طاقچه به میزان فعالیت کاربران این پلتفرم اشاره کرده است. بر اساس توضیحات این بخش از گزارش طاقچه کاربران این پلتفرم حدود 1 میلیون و 134 هزار نظر در سال 1400 ثبت کرده‌اند. کاربران پلتفرم طاقچه همچنین بیش از 486 هزار بریده از محتوای طاقچه را تا پایان سال 1400 بازنشر کرده‌اند. همچنین طاقچه در سال 1400 بیش از 7 میلیون بار نصب شده است.

نگاهی به کتابخانه‌های شخصی ساخته شده در طاقچه بیانگر آن است که بزرگترین کتابخانه به کاربری با 7747 کتاب تعلق دارد. همچنین بیشترین میزان خرید کتاب در طاقچه توسط کاربری با 1441 خرید کتاب انجام شده است. جالب است که بیشترین میزان هدیه کتاب در طاقچه هم توسط کاربری انجام شده که 275 کتاب را هدیه داده است.

خرید کتاب از طاقچه

گزارش سالانه طاقچه با تاکید بر اینکه روند قیمت‌گذاری کتاب‌ها در این پلتفرم به طور کامل بر عهده ناشران است، اعلام کرده کتاب‌ها در طاقچه 30 تا 70 درصد ارزان‌تر از نسخه چاپی هستند. دلیل قیمت مناسب‌تر کتاب در طاقچه، حذف واسطه‌ها، حذف مدت زمان خواب سرمایه ناشر، حذف هزینه‌های انبارداری و همچنین حذف هزینه کاغذ در این پلتفرم عنوان شده است.

با توجه به روند قیمت‌گذاری و قیمت مناسب‌تر کتاب در طاقچه میزان خرید کتاب از این پلتفرم هم بر اساس تعداد خرید و هم بر اساس حجم ریالی خرید نکته قابل توجهی است. گزارش سال 1400 طاقچه نیز 3 کتاب پرفروش بر اساس تعداد خرید و حجم ریالی را معرفی کرده است.

بر اساس توضیحات طاقچه سه کتاب چگونه کمال‌گرا نباشیم، عادت‌های اتمی و معجزه سپاس‌گزاری برایند کلی خرید کتاب در سال 1400 بر اساس تعداد خرید هستند.

همچنین سه کتاب چگونه کمال‌گرا نباشیم، زندگی خود را دوباره بیافرینید و کتابخانه نیمه شب برایند کلی خرید کتاب در طاقچه بر اساس حجم ریالی خرید کتاب هستند.

از موفقیت تا ادبیات

بررسی‌های قبلی دیجیاتو از کتاب‌های پرمخاطب پلتفرم‌های کتاب آنلاین بیانگر آن بود که کتاب‌های روانشناسی مخصوصا با نسخه‌هایی درباره موفقیت بیشترین میزان مخاطب را در بین کاربران دارند. مشکلات و آسیب‌های گوناگون فردی و اجتماعی و همواره به دنبال راهکار بودن هم یکی از دلایل سنگینی کفه ترازو به نفع کتاب‌های موفقیت بود. در نهایت به نظر می‌رسید کاربران به دنبال نسخه موفقیت هستند.

گزارش سال 1400 طاقچه این پیش فرض یا روند قبلی را کمی تغییر داده است. این بار ادبیات، داستان و رمان یک پله از کتاب‌های روانشناسی و موفقیت پیشی گرفته و در جایگاه نخست قرار دارد و جایگاه سوم هم به کتاب‌های تاریخ، خاطرات، زندگی‌نامه و دفاع مقدس رسیده است.

همانطور که پیش از این هم گفته شد، طاقچه از پاییز سال 1401 کتاب‌های نسخه چاپی را هم در دسترس قرار داده و عملکرد خود را از پلتفرم کتاب دیجیتال فراتر برده و به حوزه فروش نسخه چاپی نیز ورود کرده است. بعد از این بررسی عملکرد این پلتفرم صرفا بر اساس حضور در بازار کتاب دیجیتال نخواهد بود و باید دید آیا قصد دارد در پی فروش نسخه‌های چاپی، خود نیز به عنوان یک ناشر وارد عرصه شود؟

آیا اختلال در جریان دسترسی به اینترنت باعث شده طاقچه یک پنجره جدید در فعالیت خود باز کند یا با وجود فعالیتی از سال 1393 تا کنون این پلتفرم هم امروز به این نتیجه رسیده که بازار نسخه‌های چاپی همچنان پررونق‌تر یا جذاب‌تر است؟

به هر حال با وجود همه تغییرانی که در جریان تجارت الکترونیک کشور و همچنین دسترسی به اینترنت ایجاد شده به نظر می‌رسد از امروز باید در انتظار گزارش عملکرد سال آینده طاقچه باشیم. آیا در یک سال آینده میزان فروش نسخه‌های چاپی در طاقچه نسبت به نسخه‌های دیجیتال پیشی خواهد گرفت یا بازاری کنار گذاشته شده را طاقچه در دست خواهد گرفت؟