خورشید با یک موج ضربه‌ای غول‌پیکر، مغناطیس‌سپهر زمین را شکافت

موجی عجیب از یک طوفان خورشیدی، رگباری از مواد پرسرعت را به‌سمت میدان مغناطیسی زمین فرستاده و باعث ایجاد شکافی در مغناطیس‌سپهر (مگنتوسفر) سیاره ما شده است. این اتفاق احتمالاً می‌تواند یک طوفان ژئومغناطیسی را در پی داشته باشد.

منشأ دقیق این موج ضربه‌ای مشخص نیست، اما دانشمندان باور دارند که این موج می‌تواند از لکه خورشیدی AR3165 توسط یک فرایند خروج جرم از تاج خورشید به‌وجود آمده باشد. این لکه خورشیدی در تاریخ 14 دسامبر (23 آذر) حداقل هشت شراره خورشیدی را منتشر کرد و موجب قطع ارتباطات رادیویی در بخش‌هایی از اقیانوس اطلس شد.

لکه‌های خورشیدی ناحیه‌هایی در سطح خورشیدند که بر اثر جریان شارژهای الکتریکی دارای میدان‌های مغناطیسی قدرتمندی ایجاد می‌شوند. انتشار انرژی در این نواحی تابش‌های انفجاری خاصی موسوم به شراره‌های خورشیدی را به‌وجود می‌آورند که باعث خروج جرم از تاج خورشید (CME) می‌شود. سرعت جرم‌های خارج‌شده از خورشید میلیون‌ها کیلومتر بر ساعت است و می‌تواند طوفان‌های ژئومغناطیسی را در زمین ایجاد کند.

طوفان‌های خورشیدی چه ریسک‌هایی به‌همراه دارند؟

خوشبختانه پیش‌بینی می‌شود که طوفان حاصل از این مواد در کلاس G-1 قرار بگیرد که شامل طوفان‌های نسبتاً ضعیف می‌شود. این دسته از وفان‌ها می‌توانند باعث نوسانات کوچک در شبکه‌های برق یا اختلالاتی در عملکرد ماهواره‌ها شوند. به‌علاوه، ممکن است شاهد ظهور شفق‌های قطبی در عرض‌های جغرافیایی بالای زمین باشیم.

گفتنی است طوفان‌های خورشیدی شدیدتر می‌توانند آسیب‌های خطرناک‌تری را برای زمین به‌همراه داشته باشند. این طوفان‌ها نه‌تنها می‌توانند باعث سقوط ماهواره‌ها شوند، بلکه قادرند سیستم‌های الکتریکی زمین را قطع کنند و حتی باعث اختلال در اینترنت شوند.

خورشید در‌حال‌حاضر در‌حال حرکت به‌سمت اوج چرخه 11‌ساله خود است. اخترشناسان می‌گویند تک‌ستاره منظومه شمسی در چرخه‌های منظم فعالیت خود را افزایش و کاهش می‌دهد. در چند وقت اخیر شاهد افزایش این فعالیت‌ها بوده‌ایم و پیش‌بینی می‌شود که اوج فعالیت‌ها در سال 2025 به‌وقوع بپیوندد.