معاون وزیر علوم: مردم گروگان پلتفرم‌های خارجی هستند

«عبدالحسین کلانتری»، معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، با بیان اینکه مردم از طریق پلتفرم‌های خارجی گروگان گرفته شده‌اند، گفت مدل حکمرانی نباید به‌گونه‌ای باشد که مردم را از دست داد. او باور دارد که حاکمیت نتوانسته سطح سواد مجازی مردم را در زمان مناسب افزایش دهد تا آنها تصمیم به کوچ کردن به پلتفرم‌های بومی بگیرند.

معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به اینکه مدل حکمرانی ما نباید به‌نوعی باشد که مردم را از دست دهیم، گفت: «مردم توسط پلتفرم‌های خارجی گرو گرفته شده‌اند و وقتی از شما گروگان می‌گیرند، با دقت بیشتر عمل می‌کنید.»

به گزارش دیجیاتو و به نقل از خبرگزاری مهر، او با اشاره به اینکه سیاست‌گذاری ما به‌گونه‌ای است که کسانی که گروگان گرفته شده‌اند، تمایل دارند گروگان باشند، اما به حرف دلسوزانی که در این زمینه تصمیم گرفته‌اند، عمل نکنند، گفت: «این موقعیت، موقعیت شکننده‌ای است. اصل ماجرا این است که مردم وقتی در دوگانه شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی قرار می‌گیرند، برای کوچ‌کردن توجیه نشده‌اند و دلیل آن این است که تصور رشد‌یافته از مردم را نداشتیم، کمتر با آن‌هاحرف زدیم، کمتر توضیح دادیم، سطح سواد مجازی را افزایش نداده و از همه مهم‌تر، ذی‌نفعان را مشارکت نداده‌ایم.»

موضوعی که کلانتری درباره آن صحبت کرده به بحث عدم اعتماد مردم به پیام‌رسان‌های بومی‌ برمی‌گردد که جزو چالش‌های همیشگی این اپلیکیشن ها بوده است. این موضوع تا حدی چالش برانگیز بوده که دولت و مجلس به دنبال ایجاد. قوانین و چارچوب‌هایی هستند تا بتوانند اعتماد مردم را جلب کنند و فعالیت آنها در این پلتفرم‌ها را افزایش دهند. تدوین این قوانین نظیر لایحه حفاظت از داده و...در حالی انجام می‌شود و سرعت گرفته است که تا پیش از فیلترینگ مدل‌های جهانی، روندی کند داشت و توجه به آن در این ایام، باعث شده تا کاربران استفاده از ابزارهای بومی‌به جای ابزارهای جهانی را نوعی کوچ اجباری تلقی کنند.

زمانی برای ازدست‌دادن نداریم

اکلانتری نیز به فرصتی که برای تثبیت پیام‌رسان‌ها و اپلیکیشن‌های بومی وجود داشته ولی به آن اهمیت داده نشده اشاره کرده است و با بیان اینکه مسئله زمان در حکمرانی بسیار حائز اهمیت است، گفت: «ما بسیاری از زمان‌های طلایی را از دست دادیم. در رشد و توسعه اکوسیستم دیجیتال در کشور و به‌معنای کلان‌تر، در تحول دیجیتال، بسیاری از زمان‌های طلایی را از دست دادیم و بعضاً زمانی تصمیم می‌گیریم که بدترین زمان ممکن است. ما زمان را از دست دادیم و واقعاً دیگر فرصت برای زمان ازدست‌دادن نداریم و باید اتفاقات بزرگی در این عرصه بیفتد.»

به باور او، در طراحی نوع مدل حکمرانی طراحی باید به تمامی ذی‌نفعان و ذی‌ربطان توجه شود. از همین رو، تصمیمات پشت درهای بسته و عدم همراهی ذی‌نفعان با تصمیمات، طبیعتاً حکمرانی را تعلیق خواهد کرد و شاهد ضعف اعمال حاکمیت خواهیم بود. اشاره کلانتری احتمالا به برگزاری برخی جلسات بررسی طرح صیانت به دور از رسانه‌ها و تصمیم‌هایی است که در پشت درب های بسته صورت می‌گیرد.

بخش خصوصی و توجه فراموش‌شده

نکته جالب‌توجه در مصاحبه کلانتری با خبرگزاری مهر در این است که او بخش خصوصی و کسب‌و‌کارها را یکی از سه رکن ذی‌نفع در فضای مجازی برشمرده است. این موضوع درحالی است که از ابتدای افزایش میزان فیلترینگ اینترنت از ابتدای مهرماه سال 1401، تعداد قابل‌توجهی از کسب‌وکارهای بخش خصوصی دچار چالش و بلکه بحران شده‌اند.

او در همین مصاحبه تأکید کرده است که عدم توجه و عدم اعتماد به بخش خصوصی و کسب‌وکارهای حوزه فضای مجازی، موجب می‌شود تا هم حکمرانی پرهزینه شود و هم تصمیمات گرفته‌شده با آنچه که در‌واقع باید اتفاق افتد، نسبت کمتری داشته باشد.

بخش خصوصی عامل سرمایه‌گذاری‌های بزرگ

او همچنین در توضیحات خود تأکید کرده است در شرایطی که دولت، بودجه لازم برای سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در بخش‌های مختلف فضای مجازی را ندارد، بخش خصوصی عامل رشد اکوسیستم فضای مجازی در کشور است و موجب می‌شود تا اتفاقات بزرگی در عرصه فضای مجازی رخ دهد.

معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، نخبگان و متخصصان را نیز یکی دیگر از ارکان ذی‌نفع در فضای مجازی دانست و گفت: «اعتماد به دانشگاه‌ها می‌تواند به حل بسیاری از مسائل کمک کند؛ چرا که با توجه به تحقیقات و پیمایش‌هایی که در حوزه اعتماد عمومی به نهادها انجام شده است، دانشگاه‌ها رتبه بسیار بالایی دارند و مردم به آن‌ها اعتماد دارند. درنتیجه معضل اعتماد را می‌توان با استفاده از ظرفیت دانشگاه‌ها حل کرد.»

هرچند اظهارنظر او درباره نخبگان هم درحالی است که با مهاجرت لجام‌گسیخته نخبگان حوزه تکنولوژی مواجه‌ایم و تاکنون نه‌تنها این روند کنترل نشده، بلکه بر اساس آمار رو به افزایش است.

کلانتری همچنین با یادآوری اینکه نباید با تصمیمات خود موجب انزوای دیجیتال شویم،به مسئولان گوشزد کرده است که: «چنین تصمیماتی، درحالی‌که فرایندها و امیال به‌سمت جهانی‌شدن است، موجب می‌شود میزان نارضایتی عمومی بالا رفته و شکاف دولت و ملت بیشتر شود و نهایتاً مردم را از دست بدهیم.»