تأثیر احتمالی توافق ایران و چین بر صنعت خودروسازی؛ تحول بزرگ در انتظار جاده مخصوص

ایران و چین به تازگی بر سر موضوعات متعددی از جمله معامله نفت و گاز به توافق رسیده‌اند. بر اساس اطلاعات اولیه از شرایط این توافق، چین می‌تواند یک‌سوم از بدهی نفتی خود را در قالب خدمات و کالاهای مختلف از جمله وسایل خانگی و خودرو تسویه کند. با توجه به رغبت خودروسازان چینی در گسترش شبکه فروش خود و همین‌طور همکاری با شرکای ایرانی، به نظر می‌رسد در آینده شاهد افزایش حضور چینی ها در صنعت خودرو کشور باشیم.  

طبق توافقات انجام‌شده، چین قرار است نفت و گاز ایران را با ۳۰ درصد تخفیف خریداری کرده و مبلغ آن را در مدت ۲ سال پرداخت کند. به عنوان یک امتیاز ویژه، چین قادر است بدهی خود را نه برحسب دلار یا یورو، بلکه برحسب یوان (واحد پول چین) تسویه کند. به علاوه، یک امتیاز دیگر نیز برای چینی‌ها لحاظ شده است. دولت چین می‌تواند یک‌سوم مبلغ بدهی خود را به صورت خدمات یا کالاهای مختلف بازپرداخت کند. از آنجا که بازار خودرو کشور در حال حاضر با کمبود شدید عرضه مواجه است، می‌توان حدس زد جریان مراودات به چه سمتی کشیده می‌شود.

در حال حاضر، صنعت خودرو کشور به دلایل مختلف از جمله تحریم‌های بین‌المللی، وابستگی شدید و انکارناپذیری به خودروسازان چینی پیدا کرده است. چینی‌ها در چند سال اخیر رشد قابل‌توجه و تحسین‌برانگیزی در حوزه خودروسازی داشته و شبکه توزیع محصولات خود را تا کشورهای اروپایی و آمریکایی گسترش داده‌اند. جهان پذیرفته که چین امروزی دست‌کم از لحاظ فناوری، تفاوت بسیاری با چین دهه‌های قبل دارد.

علاوه بر فناوری، ظاهر خودروهای چینی نیز بسیار جذاب و مشتری‌پسند است. عمده محصولات چینی در بازار ایران مورد استقبال مشتریان قرار گرفته‌اند و قرار است بخش عمده‌ای از واردات خودرو شامل محصولات متعلق به برندهای معروفی همچون چانگان و دانگ فنگ باشد. این شرکت‌ها هم‌اکنون نیز نامی شناخته‌شده در بازار خودرو ایران به حساب می‌آیند وخودروسازان چینی دیگری مانند چری و جک نیز به واسطه شرکای خود مثل مدیران خودرو، فردا موتور، کرمان موتور، ایران‌خودرو و سایپا، محصولات خود را در ایران عرضه می‌کنند.

با این وجود، آینده حضور چینی ها در صنعت خودرو ایران را می‌توان فراتر از مونتاژ محصولات تفسیر کرد. در گزارش‌های مختلف بارها گفته شده که ایران‌خودرو و سایپا در صدد واردات خودروهای چینی هستند. حتی شاید در گام‌های بعدی این همکاری به خرید شرکت‌های ایرانی توسط خودروسازان چینی منجر شود. در چنین شرایطی ایران‌خودرو و سایپا باید با تغییر ساختار مدیریتی مواجه شوند و البته خارج شدن از حاشیه ضرر و دسترسی ایرانیان به خودروهای مدرن،‌ می‌تواند مهمترین دستاورد چنین تحولی باشد. تحولی که به نفوذ خودروسازان فرانسوی در بازار ایران پایان می‌دهد و بازار تشنه خودرو ایران را به جولانگاه ساخته‌های سرزمین اژدهای زرد بدل می‌سازد.