امروز در فضا: انفجار موشک وستوک-۲ام ۴۸ نفر را کشت

۱۸ مارس ۱۹۸۰، یک موشک شوروی در سکوی پرتاب منفجر و موجب مرگ ۴۸ نفر شد‌. این موشک که وستوک-۲ام نام داشت، در آستانه پرتاب ماهواره‌ای جاسوسی بود.

شرح فاجعه وستوک-۲ام

یک روز قبل از پرتاب، موشک وستوک-۲ام در محل پرتاب نصب شد و آزمایش‌های اولیه قبل از پرتاب آن انجام گرفت. محل پرتاب در فضاپیمای پلستسک، فرودگاه فضایی فوق‌سری در چند صد کیلومتری شمال مسکو بود. شوروی سه سال پس از وقوع فاجعه به وجودیت این فضاپیمای مخفی اعتراف کرد.

همه‌چیز برای روز پرتاب طبق انتظار و بدون مشکل بود. ساعت پرتاب ۲۱:۱۶ تعیین شده‌ بود، بنابراین مخازن سوخت موشک در ساعت ۱۹ به‌وقت محلی با نفت سفید پر شدند.

اما هنگام سوخت‌رسانی انفجار بزرگی در محل پرتاب مشاهده شد و ۴۴ نفر در آن منطقه بلافاصله جان خود را از دست دادند. ۴۳ نفر دیگر به‌دلیل سوختگی به بیمارستان منتقل شدند که طی آن چهار نفر دیگر نیز به‌دلیل شدت زیاد سوختگی جان خود را از دست دادند.

بازماندگان دیگر دچار سوختگی شدید و آسیب‌های ریوی شدند. طبق گزارش‌های شاهدان عینی و بازمانده از فاجعه، انفجار از یک بلوک شروع و سپس انفجارهای ثانویه دیگری در پی آن رخ داد.
۳۰۰ تن سوخت، سکوی پرتاب وستوک-۲ام و اطراف آن را نیز تخریب کرده بود.

علت حادثه و سرپوش گذاشتن روی آن

تحقیقات رسمی برای تعیین علت فاجعه، نتیجه را التهاب مواد آغشته به اکسیژن مایع و خطای انسانی اعلام کرد. آن‌ها ادعا داشتند که یکی از خدمه‌ها که در حادثه کشته‌ شد، اقدامات غیرمجاز داشته‌ است. بااین‌حال در کمتر از یک سال بعد مشخص شد که در طراحی فیلترهای سوخت موشک وستوک-۲ام نقص وجود داشته‌ است.

این فاجعه در آن زمان در رسانه‌های شوروی گزارش نشد. ۹ سال پس از آن و در سال ۱۹۸۹، خبر به رسانه‌های غربی رسید. شوروی پرتاب موشک را موفقیت‌آمیز اعلام کرده‌ و چیزی در مورد انفجار منتشر نشده‌ بود.