پژوهش جدید، مطالعات قبلی را رد می‌کند: مصرف اندک الکل تأثیر مثبتی روی سلامتی ندارد

برای دهه‌های طولانی تصور می‌شد که مصرف اندک نوشیدنی‌های الکلی مخصوصاً شراب قرمز، می‌تواند تأثیرات مثبتی برای سلامت در پی داشته باشد و افراد را از ابتلا به برخی بیماری‌ها، مصون نگه دارد. اکنون بررسی‌های جدید، تحقیقات قبلی را نامعتبر دانسته و ادعا دارند که حتی مصرف کم الکل هم می‌تواند مشکلات متعدد مرتبط با سلامت را در افراد پدید آورد.

مصرف چه میزان از نوشیدنی‌های الکلی مشکل‌ساز است؟

پژوهش جدید با بررسی داده‌های تحقیقات ۴۰ سال اخیر پیرامون مصرف الکل و رابطه آن با سلامت، نشان داده است که نوشیدن ۲۵ گرم الکل معادل دو گیلاس شراب در خانم‌ها، می‌تواند احتمال مرگ زودرس را به مقدار چشمگیری افزایش دهد. ظاهراً این میزان در آقایان کمی بیشتر است و ۴۵ گرم در روز اعلام شده است.

شایان ذکر است که تحقیقات قبلی در این زمینه، اشاره داشتند که میانه‌روی در مصرف نوشیدنی‌های الکلی می‌تواند میزان مرگ‌ومیر را در افراد کاهش دهد و این کاهش حتی در موارد کاملاً غیرمرتبط با الکل نیز به‌چشم می‌خورد. بااین‌حال، بررسی اخیر نشان داده است که پژوهش‌های قبلی اغلب به‌صورت مشاهده‌ای صورت گرفته‌اند و قادر به برقراری رابطه علت‌ومعلولی شفافی میان موارد ثبت‌شده نبودند. همچنین این ادعا مطرح شده است که مصرف‌کنندگان الکل معمولاً با افرادی که الکل را به دلیل بروز مشکلات مرتبط با سلامت کنار گذاشته‌اند، مقایسه شده‌اند و همین مسئله به نتیجه‌گیری نادرست منتهی شده است.

دکتر «تیم استاکول» از مؤسسه تحقیقات مصرف مواد کانادا بیان می‌کند که از مشکلات دیگر تحقیقات قبلی، مقایسه افراد مصرف‌کننده نوشیدنی‌های الکلی با اشخاصی بوده است که به دلایل غیرمذهبی، از نوشیدن الکل خودداری می‌کردند. از نظر او، اغلب چنین افرادی دچار بیماری‌های زمینه‌ای یا ناتوانی بوده‌اند و شاید درآمد کمتری در مقایسه با میانگین جامعه داشته‌اند. همین موارد توانسته است شانس زنده‌ماندن مصرف‌کنندگان الکل را در مقایسه با گروه‌های کنترل، افزایش داده و پژوهش‌ها را به جهت اشتباه سوق دهد.

تئوری مفید‌بودن نوشیدنی‌های الکلی برای سلامت، اولین‌بار در سال ۱۹۲۴ توسط «ریموند پرل»، زیست‌شناس دانشگاه جان‌هاپکینز مطرح شد. وی به کمک یک نمودار نشان داد افرادی که در مصرف الکل میانه‌روی می‌کنند، نرخ مرگ‌ومیر کمتری در مقایسه با سایر گروه‌ها دارند. امروزه گفته می‌شود که چنین افرادی در سایر جنبه‌های زندگی هم میانه‌رو هستند و این موضوع می‌تواند یکی دیگر از دلایل توجیه‌کننده احتمال پایین‌تر مرگ زودرس آن‌ها باشد. ناگفته نماند که بسیاری از این پژوهش‌ها با حمایت‌های مالی از سوی تولیدکنندگان نوشیدنی‌های الکلی صورت می‌گرفتند و این مسئله در آن زمان به‌شکل شفاف بیان نمی‌شد.

در دهه‌ها این ایده در افکار عمومی شکل گرفت که مصرف شراب می‌تواند به حفظ سلامت و شادابی کمک کند. همچنین برخی گزارش‌ها ادعا داشتند که شراب به‌دلیل داشتن مقادیر نسبتاً بالای ماده آنتی‌اکسیدان رسوراترول، می‌تواند از برخی بیماری‌های مزمن جلوگیری کند؛ اما تحقیقات سال‌های اخیر نشان داده است که حتی مصرف کم الکل در انواع فرم‌ها ازجمله شراب قرمز، می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان‌های مختلف ازجمله سینه، مری، گردن و بیماری‌های قلبی-عروقی را بیشتر کند.