گیربکس CVT برای دوچرخههای کوهستان هوندا؛ تعویض دنده هوشمند در مسابقات
این جعبهدنده به راکب دوچرخه اجازه میدهد دنده موردنظر را از بین تعداد نامحدودی دنده بین دو نقطه تنظیمشده انتخاب کند.
طراحی دوچرخه کوهستان در سالهای اخیر پیشرفتهای چشمگیری داشته است؛ از دوچرخههای BMX تقویتشده که برای اولینبار در آفرود مورد استفاده قرار گرفتند تا محصولات عجیبی مانند اسلینگشات که در اواخر دهه ۸۰ میلادی عرضه شد و هیولاهای برقی غولپیکری که امروز در جادهها میبینید. در طول این دوران، دوچرخهسازان انواع مختلفی از تکنولوژی را آزمایش کردند تا محصولات خود را سریعتر، سبکتر و قابلاعتمادتر کنند. در این میان، حتی شرکت خودروسازی هوندا دست به طراحی دوچرخه کوهستان با گیربکس CVT زد.
نخستین دوچرخه با گیربکس CVT
در اوایل سال ۲۰۰۰، هوندا شروع به آزمایش یک جعبهدنده در دوچرخههای کوهستان دانهیل کرد که تا آن زمان از همان شانژمان و دندههایی که امروزه در اکثر دوچرخهها میبینیم، استفاده میکردند. اما این خودروساز در اولین تجربه خود در ساخت دوچرخههای کوهستانی، تصمیم گرفت از دانش قبلی خود استفاده کند؛ بنابراین قطعهای از دنیای خودرو را برای استفاده در دوچرخه کوچکسازی کرد. این قطعه گیربکس CVT بود.
بهاینترتیب، اولین دوچرخه کوهستان دانهیل هوندا به یک نوع جعبهدنده متغیر پیوسته یا CVT مجهز شد. حالا سایت Cycling About طراحی این جعبهدندهها را بررسی کرده و نتایج جالب آن را در اختیار همگان قرار داده است.
همانند هر گیربکس CVT که در دنیای خودرو پیدا میکنید، این جعبهدنده به راکب دوچرخه اجازه میداد دنده موردنظر را از بین تعداد نامحدودی دنده بین دو نقطه تنظیمشده انتخاب کند. این جعبهدنده آزمایشی برای انجام این کار از یک میل بادامک و یک سری اهرم برای تغییر دنده استفاده میکرد.
مزیت این کار، این بود که تعویض دنده تقریباً بهصورت آنی انجام میشد. کمتر پیش میآمد که یک دنده جا بیفتد یا زنجیر دوچرخه گیر کند. این جعبهدندهها کارآمد بودند و در نسل دوم جمعوجورتر هم شدند؛ بنابراین سرنشینان هنگام عبور از مسیرهای ناهموار، از ارتفاع بیشتری نسبت به زمین بهرهمند بودند.
اما متأسفانه، اینها فقط نمونههای اولیه بودند و هوندا فرصت رقابت در مسابقات واقعی با استفاده از آنها را بهدست نیاورد. بااینحال، هوندا در سال ۲۰۰۴ یک تیم را به جامجهانی دوچرخهسواری کوهستان فرستاد.
پایان نافرجام ایده هوندا
هوندا در اولین دوچرخه مسابقهای خود که RN-01 G-Cross نام داشت، از یک جعبهدنده مخفی استفاده کرد. با توجه به حق اختراعی که سالها بعد افشا شد، جعبهدنده سوم بیشتر شبیه به یک شانژمان در جعبه بود. همانطور که Cycling About در مورد آن توضیح میدهد:
«این سیستم یک شانژمان در جعبه بود: یک جعبهدنده ۷ سرعته که از همان اجزای یک جعبهدنده معمولی استفاده میکرد، اما همه آنها در یک جعبه مخفی شده بودند.»
این جعبهدنده با انتقال قدرت پدال به چرخ زنجیر کار میکرد. هنگامی که این چرخ چرخانده میشد، زنجیر داخلی را روی یک کاست کوچک قرار میداد که در آن نسبت دنده انتخاب میشد. پس از آن، کاست بهطور مستقیم چرخ زنجیر خارجی را میچرخاند که در ادامه چرخ عقب را به حرکت درمیآورد.
اگرچه این گیربکس CVT بهاندازه دو تلاش اول هوندا پیشگامانه نبود، اما هنوز هم به دوچرخهسوار اجازه میداد بدون پدالزدن دنده را عوض کند؛ درنتیجه مسابقهدهنده بهتر میتوانست برای پیچهای تند یا بخشهای دشوار مسابقه آماده شود. این سیستم همچنین قابل اعتمادتر بود و در طول مسیر کمتر در معرض آسیب قرار داشت.
هوندا بیشتر بهدلیل پنهانکاری در طول سالهای رقابت شناخته شده بود. به گفته این سایت، هوندا گامهای غیرقابلتصوری را برای مخفی نگهداشتن طرحهای خود برداشت. تمام کارها روی این گیربکس CVT مخفیانه انجام میشد و قطعات هرگز در کنار دوچرخهها نگهداری نمیشدند. حتی در زمانی که در مسابقات نیازی به جعبهدندهها نبود، مهندسان آنها را در اتاقهای هتل خود پنهان میکردند.
پس از اینکه هوندا تیم G-Cross خود را منحل کرد، این شرکت حتی تمام نمونههای اولیه این گیربکس CVT را نابود کرد. شاید بهخاطر این کارها بود که جعبهدندههای ابداعی هرگز برای دوچرخهسواران عادی تولید انبوه نشدند.
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.