پروژه *Q چیست؟ هوش مصنوعی محرمانه OpenAI که کارشناسان را نگران کرده است

هفته گذشته در گزارشی به توسعه یک مدل هوش مصنوعی در OpenAI اشاره شده بود که *Q (با تلفظ Q-Star) نام داشت و می‌تواند مسائل ریاضی را حل کند. با‌این‌حال، چندین پژوهشگر OpenAI نگرانی خود نسبت به آن را ابراز کردند و حتی گفته شد که یکی از دلایل اخراج «سم آلتمن»، مدیرعامل OpenAI، توسعه این هوش مصنوعی تهدیدکننده بشر بوده است. حالا برخی کارشناسان حوزه هوش مصنوعی نظر خود درباره این مدل را اعلام کرده‌اند تا بیشتر با هوش مصنوعی *Q آشنا شویم.

رویترز در گزارش خود گفت که این مدل باعث ایجاد یک طوفان در OpenAI شده است و چندین کارمند در نامه‌ای به هیئت‌مدیره این شرکت هشدار داده‌اند که این پیشرفت جدید می‌تواند بشریت را تهدید کند. همان‌طور که گفتیم، این مدل می‌تواند مسائل ریاضی را حل کند اما کارشناسان هوش مصنوعی به اینسایدر اعلام کرده‌اند که *Q می‌تواند یک جهش بزرگ روبه‌جلو نسبت به مدل‌های فعلی باشد.

توضیح کارشناسان درباره هوش مصنوعی مرموز OpenAI

«چارلز هیگینز»، یکی از بنیان‌گذاران استارتاپ آموزش هوش مصنوعی Tromero، درباره *Q می‌گوید:

«اگر [هوش مصنوعی] توانایی استدلال منطقی در مورد مفاهیم انتزاعی را داشته باشد که درحال‌حاضر به‌طور جدی در این زمینه مشکل دارد، می‌تواند یک جهش بسیار بزرگ باشد.»

او در ادامه توضیح می‌دهد:

«ریاضیات در مورد استدلال نمادین است، مثلاً می‌گوید: «اگر X بزرگ‌تر از Y و Y بزرگ‌تر از Z باشد، پس X از Z بزرگ‌تر است.» مدل‌های زبانی از قدیم در این امر مشکل داشته‌اند، زیرا آن‌ها منطقاً استدلال نمی‌کنند و فقط دارای بینش مؤثر هستند.»

«سوفیا کالانوفسکا»، یکی از بنیان‌گذاران شرکت Tromero نیز توضیح می‌دهد که براساس نام *Q می‌توان گفت که این مدل دو تکنیک شناخته‌شده هوش مصنوعی، یعنی یادگیری Q و جستجوی *A را ترکیب می‌کند. به گفته او، براین‌اساس، این مدل جدید می‌تواند تکنیک‌های یادگیری عمیق را که به ChatGPT قدرت می‌دهند، با قوانین برنامه‌ریزی‌شده توسط انسان ترکیب کند. درواقع این رویکرد می‌تواند مشکل توهم چت‌بات را برطرف کند.

کالانوفسکا می‌گوید:

«فکر می‌کنم این مدل از نظر نمادین بسیار مهم است و فکر نمی‌کنم از نظر علمی باعث به پایان رسیدن دنیا شود. دلیل اینکه مردم باور دارند *Q به AGI [هوش جامع مصنوعی] منتهی می‌شود این است که طبق شنیده‌ها، به‌نظر می‌رسد دو مغز را با یکدیگر ترکیب می‌کند و می‌تواند چیزهای خارج از برنامه‌ریزی را درک کند، درحالی‌که همچنان می‌تواند درباره حقایق استدلال کند.»

AGI یا همان هوش مصنوعی عمومی، هدف اولیه OpenAI بوده است. همان‌طور که در گزارش رویترز گفته شده بود، هرچند این واژه برای افراد مختلف معانی متفاوتی دارد، اما OpenAI همیشه AGI را به این شکل تعریف کرده است: «سیستم‌های خودکاری که در بیشتر وظایف دارای ارزش اقتصادی از انسان پیشی می‌گیرند.»

مشخصاً پروژه *Q هنوز در ابتدای راه توسعه خود قرار دارد، اما به‌نظر می‌رسد بزرگ‌ترین پیشرفت درزمینه هوش مصنوعی خواهد بود که از زمان GPT-4 دیده‌ایم.