تصویر روز ناسا: آلفا قنطورس؛ نزدیک‌ترین منظومه ستاره‌ای به زمین

آلفا قنطورس نزدیک‌ترین منظومه ستاره‌ای به خورشید است و شامل 3 ستاره می‌شود: آلفا قنطورس A، آلفا قنطورس B و پروکسیما قنطورس. در این منظومه پس از خورشید، پروکسیما قنطورس نزدیک‌ترین ستاره به زمین است و در فاصله حدود 4.24 سال نوری از ما قرار دارد. این ستاره کوتوله قرمز است که به‌دلیل اندازه کوچک و دمای پایین، از آلفا قنطورس A و B کم‌نورتر است.

ستاره‌های آلفا قنطورس A و B در فاصله حدود ۲۳ واحد نجومی (هر واحد نجومی معادل فاصله زمین و خورشید است) از هم قرار گرفته‌اند و منظومه دوتایی را تشکیل می‌دهند. این فاصله تقریباً برابر فاصله اورانوس و خورشید است و همین نزدیکی باعث می‌شود این 2 ستاره به‌صورت گرانشی به هم وابسته باشند. 

در تصویر روز ناسا چه می‌بینیم؟

آلفا قنطورس A که با نام Rigil Kentaurus یا به‌اختصار «ریگل کنت» نیز شناخته می‌شود، ستاره نوع G است و جرم و دمای آن شباهت زیادی به خورشید دارد. این ستاره درخشان‌ترین ستاره در صورت فلکی قنطورس و چهارمین ستاره درخشان در آسمان شب است.

درخشان‌ترین ستاره آسمان شب «شباهنگ» (شعرای یمانی) نام دارد که در فاصله 8.6 سال نوری (دوبرابر فاصله آلفا قنطورس) قرار گرفته است.

آلفا قنطورس B نیز ستاره نارنجی‌تر، کوچک‌تر و کمی کم‌نورتر از آلفا قنطورس A است.

پروکسیما قنطورس به‌دلیل جذابیت علمی‌اش توجه بسیاری از دانشمندان را جلب کرده است. پژوهش‌ها نشان داده‌اند این ستاره میزبان 3 سیاره فراخورشیدی است. یکی از سیاره‌ها با نام Proxima b جرمی حدود 1.3 برابر زمین دارد و در فاصله‌ای از ستاره خود قرار گرفته که امکان وجود آب مایع روی سطح آن وجود دارد.

به‌دلیل فعالیت‌های شدید خورشیدی پروکسیما قنطورس این سیاره ممکن است در معرض بادهای ستاره‌ای قوی قرار داشته باشد که احتمال وجود حیات را کمتر کند.

این سیاره یکی از جذاب‌ترین اهداف مأموریت‌های فضایی آینده است. پروژه‌هایی مانند استارشات (Breakthrough Starshot) در نظر دارند کاوشگرهایی را برای مطالعه پروکسیما قنطورس بی ارسال کنند. با پیشرفت فناوری، ممکن است در آینده بتوانیم اطلاعات بیشتری درباره امکان حیات در این سیاره به دست بیاوریم.

منظومه ستاره‌ای آلفا قنطورس بیشتر در نیم‌کره جنوبی و مناطق استوایی قابل‌مشاهده است و در نیم‌کره شمالی، به‌ویژه در عرض‌های جغرافیایی بالا، دیده نمی‌شود.