امروز در فضا: پرتاب اولین موشک آریان

24 دسامبر 1979، آریان 1 به فضا پرتاب شد.

اولین وسیله پرتاب فضایی اروپایی، «اروپا» نام داشت. اولین مرحله آن یک موشک بالستیک بریتانیایی به نام «بلو استریک» بود. مرحله دوم فرانسه و سوم آلمان بود. اما این پروژه به‌دلیل غیرقابل اعتماد بودن‌ با مشکلاتی روبه‌رو و درنهایت کنار گذاشته‌ شد.

پس از اروپا، «آریان 1» که براساس طرح جایگزینی برای اروپا ساخته‌ شده بود، هدف قرار گرفت.

توسعه و ساخت

در سال 1975، یازده کشور اروپایی تصمیم گرفتند همکاری مشترکی را درزمینه اکتشافات فضایی دنبال کنند و یک سازمان فراملی جدید برای انجام این مأموریت به نام آژانس فضایی اروپا تشکیل دادند.

مدتی قبل از تشکیل ESA، فرانسه برای توسعه یک سیستم پرتاب قابل مصرف جدید اروپایی به‌عنوان جایگزینی برای موشک اروپا لابی کرده بود؛ بنابراین تلاش چندملیتی به یک نقطه تمرکز سریع برای پیشنهاد توسعه L3S تبدیل شد.

در ژانویه 1973، «ویلی برانت»، صدراعظم آلمان، پس از مجموعه‌ای از رویکردهای شخصی توسط «ژرژ پمپیدو»، رئیس‌جمهور فرانسه، رسماً با پروژه L3S موافقت کرد و قرارداد قانونی برای L3S امضا شد.

براساس این قرارداد، اروپا III به‌طور رسمی لغو شد، درحالی‌که L3S به‌عنوان یک پروژه چندملیتی توسعه یافت. برخلاف بسیاری از پرتابگرهای رقیب دیگر که معمولاً برای مقاصد دیگر توسعه و متعاقباً اقتباس شده بودند، این پرتابگر قرار بود به‌منظور ارسال ماهواره‌های تجاری به مدار ژئوسنکرون توسعه یابد.

توسعه L3S به‌عنوان یک آزمون حیاتی برای ESA تلقی می‌شد و یکی از پروژه‌های مهندسی بزرگ اروپایی در ربع آخر قرن بود.

فرانسه بزرگ‌ترین ذی‌نفع در برنامه L3S بود. سازنده فرانسوی «فناوری هوافضا» به‌عنوان پیمانکار اصلی خدمت کرد و مسئولیت انجام یکپارچه‌سازی تمام بخش‌های خودرو را بر عهده داشت. موتورهای مرحله اول و دوم را نیز فرانسه ارائه کرد و موتورهای مرحله سوم توسط آلمان فراهم شد.

ابتدا احساس می‌شد که نام L3S فاقد جذابیت عمومی است. از میان چندین نام جایگزین، ازجمله فینیکس، لیرا، گانیمد و وگا، ژان شاربونل، وزیر توسعه صنعتی و علمی فرانسه نام آریان را برای پرتابگر جدید انتخاب کرد.

موشک‌های آریان

آریان 1 اولین پرتابگری بود که با هدف اصلی ارسال ماهواره‌های تجاری به مدار ژئوسنکرون توسعه یافت. مهم‌تر از همه، طراحی آن با توانایی فرستادن‌ دو ماهواره با یک پرتابگر بود و درنتیجه هزینه‌ها را کاهش داد.

با افزایش اندازه ماهواره‌ها، آریان 1 به‌سرعت جای خود را به پرتابگرهای قدرتمندتر آریان 2 و آریان 3 داد که همه براساس موشک اصلی بودند.

آریان 4 آخرین موشکی بود که در بدنه آن از آریان 1 استفاده شد؛ موشک جانشین آریان 5 از عناصر کاملاً جدید استفاده می‌کرد.