تصویر روز ناسا: گرفت کامل ماه از دید رصدخانه تولولو در شیلی

۱۴ مارس (۲۴ اسفند)، ماه در فاز کامل قرار داشت. در این رویداد که هم‌زمان با روز عدد π رخ داد، ماه دقیقاً ۳.۱۴ رادیان (۱۸۰ درجه) از خورشید در طول دایره‌البروج فاصله داشت! این تنها ویژگی خاص آن شب نبود؛ در همان تاریخ، ماه از میان سایه کامل زمین نیز عبور کرد و خسوف کامل رخ داد. تصویر روز ناسا مراحل آغاز، میانه و پایان مرحله گرفت کامل ماه را که حدود یک ساعت به طول انجامید، نمایش می‌دهد.

روز عدد پی چه روزی است؟

روز عدد π پی هر سال در ۱۴ مارس جشن گرفته می‌شود، زیرا این تاریخ در نگارش آمریکایی مشابه 3.14، مقدار تقریبی عدد π است. این روز به افتخار این ثابت ریاضی مشهور نام‌گذاری شده و معمولاً با فعالیت‌های ریاضی و حتی خوردن کیک‌های پای (Pie) جشن گرفته می‌شود.

در تصویر روز ناسا چه می‌بینیم؟

در آسمان صاف آن شب، رنگ خونین ماه در هنگام خسوف بسیار درخشان بود. همچنین، هاله آبی کم‌رنگی که در لبه روشن‌تر ماه در نزدیکی لبه سایه دیده می‌شود، به‌دلیل نور خورشید فیلترشده توسط لایه ازن استراتوسفر زمین ایجاد شده است. این پدیده نادر، علاوه بر زیبایی بصری، اطلاعات ارزشمندی درباره ترکیب جو زمین و چگونگی پراکندگی نور خورشید در آن ارائه می‌دهد.

هنگام خسوف، جو زمین نور خورشید را پراکنده کرده و فقط طول موج‌های بلندتر، یعنی نور قرمز و نارنجی، به ماه می‌رسند. این پدیده باعث می‌شود طول موج‌های کوتاه‌تر، مانند نور آبی، بیشتر پراکنده شود و نور قرمز که طول موج بلندتری دارد، از جو عبور کرده و به سطح ماه برسد.

در واقع هنگام خسوف کامل، ماه کاملاً در سایه زمین قرار می‌گیرد، اما به‌دلیل شکست نور در جو زمین، مقداری از نور خورشید که از لایه‌های جوی عبور کرده، به سطح ماه برخورد می‌کند. هرچه میزان گردوغبار یا آلودگی در جو بیشتر باشد، ماه قرمزتر به نظر می‌رسد.

این پدیده در تصویر ترکیبی زمان‌گریز که دقایقی پیش و پس از اوج ماه‌گرفتگی کلی، از رصدخانه سرو تولولو (Cerro Tololo) در شیلی ثبت شده است، به‌وضوح دیده می‌شود.