میزان تصادفات ساختگی برای دریافت دیه افزایش یافت؛ معضل جدید رانندگان

همگام با کاهش درآمد سرانه ایرانیان و افزایش جمعیت کم‌درآمد، حوادث جدید و نگرانی‌های ناخواسته نیز افزایش یافته است. یکی از این نگرانی‌ها به ایجاد تصادفات ساختگی برای دریافت دیه مربوط می‌شود. میزان دیه هر سال افزایش می‌یابد که میزان افزایش آن با افزایش نیز بسیار بیشتر از میزان افزایش دستمزدهاست. همین مسئله به عاملی برای ایجاد تصادفات ساختگی جهت دریافت دیه تبدیل شده است.

بنابر اظهارات معاون پزشکی و آزمایشگاهی سازمان پزشکی قانونی کشور، طی سال گذشته 831 پرونده مربوط به تصادفات ساختگی توسط کارشناسان این سازمان تشخیص داده شد. این میزان نسبت به سال قبل از آن یعنی 1400، به میزان 14.9 درصد افزایش داشته است. بنابراین در سال 1401، افراد بیشتری جهت دریافت دیه، تصادفات ساختگی ایجاد کرده‌اند.

از دریافت پول تا جرم سازماندهی‌شده

در ابتدا تصادفات ساختگی که لفظ قانونی آن صحنه‌زنی است، تنها برای دریافت دیه از رانندگان کاربرد داشت. رانندگان سراسیمه پس از برخورد با یک شخص، تنها به‌دنبال این بودند که شکایتی از آن‌ها نشود و میزان خسارت به حداقل برسد. درنتیجه نخستین اقدامات افراد تبهکار برای صحنه‌زنی، با موفقیت همراه بود.

بااین‌حال، پس از مدتی رانندگان نسبت به این موضوع اطلاع یافتند. برخی افراد نیز با نصب دوربین‌های ثبت وقایع، سعی کردند تا از این موضوع جلوگیری کنند. درنتیجه افراد به‌تنهایی نمی‌توانستند صحنه‌زنی انجام دهند. به همین دلیل باندهایی برای انجام این کار شکل گرفت. باندهای صحنه‌زنی پس از ایجاد تصادف ساختگی و مشاهده آگاهی راننده، اقدام به خفت‌گیری او و سرقت وسایلش می‌کنند. بنابراین امروز صحنه‌زنی و تصادفات ساختگی، جلوه دیگری را پیش روی رانندگان گذاشته است.

دوربین ثبت وقایع، یک آپشن کاملاً کارآمد!

به گفته «مسعود قادی پاشا»، معاون پزشکی و آزمایشگاهی سازمان پزشکی قانونی، تشخیص گرفتن خسارت یا دیه بر عهده متخصصان این سازمان قرار دارد. ارائه فیلم لحظه تصادف در تشخیص اینکه حادثه صحنه‌زنی بوده است، به کارشناسان کمک می‌کند. ازاین‌رو با نصب دوربین ثبت وقایع می‌توان از خسارات احتمالی این‌گونه برخوردها جلوگیری کرد.

بنابر تحقیقاتی که خبرنگاران داخلی از تصادفات ساختگی به عمل آورده‌اند، انجام صحنه‌زنی امروزه به‌صورت گروهی انجام می‌شود. باندهای متخصص این کار به کمین خودروهای گران‌قیمت می‌نشینند تا از طریق تصادف با آن‌ها، دیه و خسارت دریافت کنند. البته کارشناسان بیمه و همچنین کارشناسان پزشکی قانونی به‌راحتی اجازه دریافت دیه را صادر نمی‌کنند. درنتیجه کلاهبرداران پس از ایجاد تصادف، رانندگان را مجبور به پرداخت وجه نقد می‌کنند. البته باید خاطرنشان کرد که صحنه‌زنی یک جرم تلقی می‌شود و مجازاتی برای آن تعیین شده است.

بنابر اعلام سازمان بیمه مرکزی، یک‌سوم تصادف‌های منجر به دریافت دیه ساختگی هستند. سالانه ۲ هزار میلیارد تومان خسارت از صندوق بیمه‌‎ها برای این تصادف‌ها پرداخت می‌شود. تقریباً ۹۰ درصد خسارت‌های تصادفات ساختگی، خسارات مالی هستند و ۱۰ درصد هم به خسارات جانی مربوط می‌شوند. خیابان‌ها و مناطق اعیانی شهر یا همان بالاشهر، جاده‌های برون‌شهری و روستایی و لاین سرعت اتوبان‌ها ازجمله محل‌های کمین صحنه‌زن‌ها هستند.

مجازات ایجاد تصادفات ساختگی

بنابر اظهارات «نعیم رضا نظامی چهارمحالی»، وکیل پایه یک دادگستری، هرکس با انجام اعمال متقلبانه مانند صحنه‌سازی صوری تصادف، تعویض خودرو یا ایجاد خسارت عمدی، وجوهی را بابت خسارت دریافت کند، به حبس تعزیری درجه شش و جزای نقدی معادل 2 برابر وجوه دریافتی محکوم می‌شود.

یکی از تاکتیک‌های صحنه‌زن‌ها برای دریافت خسارت، ایجاد هیاهو در صحنه تصادف است. بنابراین لازم است تا رانندگان جزئیات دقیق حادثه را به خاطر داشته باشند و آن را برای افسر راهنمایی و رانندگی تشریح کنند. نخستین گام برای جلوگیری از پرداخت خسارت بی‌مورد، تعیین کروکی دقیق صحنه تصادف است که امکان سوءاستفاده از راننده را به حداقل می‌رساند.